Маъруза машғулотлар мавзуси соат

Болаларда “Ўсмасимон ҳосила” синдроми
Qorin bo‘shIig‘ining kistoz hosilalari
Qorin bo‘shlig‘ining kistoz hosilalari kelib chiqishi, lokali-
/atsiyasi va anatomik tuzilishi bo‘yicha turli hosilalarni o‘zida
namoyon etadi. Katta kistalar, ko‘pincha buralib qolishi, ichakdagi to‘siq, yiringlash ko‘rinishidagi keskinlashuvlarni chaqiradi,
bu ularni qorin bo‘shlig‘ining o‘tkir jarrohlik kasalliklari guruhiga
kiritishga sabab bo‘ladi.
Klassifikatsiyasi:
• anatomik tuzilishi bo‘yicha haqiqiy vayolg'on kistalarga ajratishadi;
• kelib chiqishiga ko‘ra jarohatli, parazitarlarga boiishadi
• joylashishi va klinik kechishi bo‘yicha qorin bo‘shlig‘ining
haqiqiy kistalari katta charvi kistalari, tutqich kistalar, enterokistomalar (ichak kistalari), tuxumdon kistalariga bo‘linadi.
Katta charvi kistalari limfoid to‘qima sohasining distopiyasi yoki
limfatik yo‘llaming to‘silib qolishi natijasida hosil boiadi va uning
bargchalari orasida joylashadi. Ular ingichka devorchali, pallachalardan tuzilgan va seroz suyuqligi bilan to‘lgan. Bu kistalaming katluligi turlicha, klinik sezilmas darajada kichik, ichki a’zolarni ezadi-
!^an darajada ulkan o‘lchamlarda. Katta kistalar ichakni, ko‘pincha,
qisman, ba’zida esa to‘liq o‘tib bo‘lmas qiladi.
Katta charvi kistasi bilan jabrlangan bemorlar qorinning kattalashuvi, qusish bilan birga keladigan davriy og‘riqlarga arz qilishatli. Ko‘pincha qorin oldi devoriga yaqin joylashgan, qimirlaydigan
oglriqsiz o‘simtani paypaslashga erishiladi. Qorinbo‘shlig‘ining UTI'ida aniq kapsula va chegaralarsiz anexogen hosilalar topiladi. Yon
proyeksiyada rentgenologik o‘rganishda, qorin oldi devorida joylashI’.un va ichak halqalarini ortga siqadigan o‘simta hosilalari aniqlanadi.
Charvi kistalari, odatda, limfatik to‘qima distopiyasi natijasi hisoblanadi vacharvininghar qanday bo‘limidauchrashi mumkin. Ularbargi ha lari orasida joylashadi va ichak devori bilan bog‘liq emas. Charvi kistalarining tarkibi, odatda, seroz suyuqlik bo‘ladi, ular baland (charvi
ildizida) joylashganida esa xilez suyuqligi bolishi ham mumkin.
Kasallikning erta klinik namoyon bolishi, odatda, bolada hech
qanday noxush hislar uyg‘otmaydigan qorin olchamlarining tobora
kattalashishi hisoblanadi. Kistalar oichamimng kattalashishiga qarab, davriy ravishda qusish va og‘riqlar kuzatilishi mumkin. Kistalar buralishi holatida bola holati birdaniga yomonlashadi, qusish
ko‘payadi, og‘riqlar kuchayadi.
Charvi kistalari uchun qorin bo‘shlig‘ida oson siljiydigan, aniq
chegara va tekis konturlarga ega boigan paypaslanadigan hosilaning juda harakatchanligi xos. Ayniqsa, ingichka ichak qatqomining
harakatchan kistalari. Katta charvi kistalari strangulyatsion ichak
to‘silishi va yiring shakllanishi bilan buralishi mumkin. Bu holatlarda bolalar oikir qorin klinikasi bilan jarrohiik statsionariga keladi.
Enterokistomalar yoki ichak kistalari, shuningdek, ichakning ikki
marta ko‘payishi yoki duplikatsiyasi nomlari ostidagi kasallik. Uning
asosida ichak naychasining noto‘g‘ri rivojlanishi yotadi. Enterokistomalar 60 % kuzatishlarda ingichka ichak sohasida joylashadi.
Klinik simptomlar enterokistoma bo‘shlig‘ining suyuqlik bilan
tolishida namoyon boiadi. Bunda bolalar qorinda noxushlik va
ko‘pincha kuchayadigan og‘riqlar his qilishadi. Toliq yoki qisman
ichak tutilish manzarasi paydo bolishi mumkin. Enterokistoma
yaralangan shilliq pardasidan qon ketishi yoki uning devorini keyinchalik o g ir peritonit rivojlanishi bilan perforatsiyasi ehtimoli
bor. Rentgenologik o‘rganishlar, odatda, kam axborot beradi. Polipozitsion UTTda kistasimon anexogen hosilalami yoki ichak devorining ikkilanish alomatlarini aniqlashga erishiladi.
Tuxumdonning kistalari qizlarda bittalik va ko‘p, bir yoki ikki
tomonli boiadi. Haqiqiy va tuxumdon teratomalarga ajratishadi.
Klinik simptomlari kista oichamlari va rivojlangan keskinlashuvlarga bogliq. Yirik asosli kichik kistalar, odatda, o‘tkir appenditsit
tasvirini yodga soluvchi alomatlar tez rivojlanadigan devorchaning
yorilishida tashxislanadi. Bunda qorindagi og‘riqlar va qusishdan
tashqari, hushdan ketish holatlari kuzatilishi mumkin. UTTda qorin
bo‘shlig‘ida, erkin suyuqlik aniqlanadi. Masala qorin bo‘shligida uzun
oyoqchaga ega kistaning gemorragik yiringi yoki buramasi topiladigan
lapartomiya vaqtida hal qilinadi. Katta kista va teratomlar ko‘pincha
qorinda aniqlanmagan og‘riqlar bilan birga keladi. Qorinning pastki sohalaridagi palpatomoni oson siljiydigan, elastic dumaloq shaklga ega,
ko‘pincha og‘riqsiz hosila bilan aniqlashga erishiladi. Hosilani kichik
dumg‘azaga suqilganida u qo‘zg‘almas boiadi, najas va dizuriya ushlanib qolish ehtimoli bor. Tuxumdon kisti rektal bimanual o‘rganishda
yaxshi palpirlanadi. UTT va MSKT axborotli hisoblanadi.