Ma’ruza: Eritmаlаr. Foiz, Molyar va Normal konsentratsiya eritmalarini tayyorlash. Fiksanal eritmalar tayyorlash. Reja

Chin eritmalar.

Kupchilik ximiyaviy uzgarishlar, shu jumladan texnologik jarayonlar eritmalarda kechadi. Xomashe va maxsulotlar sifatini nazorat kilish, ximiyaviy jarayonlar mexanizmini tulik urganish, moddalarni sintez kilish, ularning xossa va tuzilishlarini aniklash uchun eng kup kullaniladigan sistemalar - eritmalardir.

Eritma - ikki yoki undan ortikcha komponent (tarkibiy kism) dan iborat bulgan gomogen sistemadir.

Eritmalar moddalarning agregat xolatiga kura kattik, suyuk, gazsimon xolatlarda buladi. Kattik eritmalar - bular turli tarkibga ega bulgan metallarning kotishmalari (pulat, chuyan, dyuralyuminiy, bronza, latun) va shishalardir.

Gazsimon eritmalarga xavo (azot, kislorod va boshka gazlardan iborat) va boshka gazlarning aralashmalari kiradi.

Qattik va gazsimon eritmalarda kaysi komponentning mikdori kup bulsa, shu komponent erituvchi xisoblanadi. Masalan: cho`yan - uglerod ( 4%) ning temir ( 96%) dagi eritmasi bulsa, xavo - azotdagi ( 78%) kislorod (21%) ning eritmasi buladi. Eng kup urganiladigan va kup uchraydigan eritmalar suyuk eritmalardir. Suyuk eritmalar - asoslar, kislotalar, tuzlarning va organik moddalarning suv yoki boshka suyuk moddalarda erishidan xosil bulgan sistemalardir. SHu sababli eritmalar katoriga kupchilik suyukliklar (suv-spirt, spirt-efir, benzol-efir, atseton-suv, atseton-spirt, benzol-benzin va xokazo) ning uzaro aralashmalarini kiritish mumkin. Suyuk eritmalarda eritma xosil bulish jarayonida agregat xolatini uzgartirmaydigan komponent erituvchi deyiladi. Masalan: suvda osh tuzi eriganda (mikdoridan kat’iy nazar) osh tuzi kristallari suv ta’sirida kristall xolatini yukotadi, suv esa suyuk xolicha kolaveradi. SHuning uchun bunday eritmalarning barchasida suv erituvchi buladi.

Agar suyukliklarning uzaro aralashuvidan xosil bulgan eritmalar bulsa, mikdori kup bulgan suyuklik erituvchi xisoblanadi.

The heat absorbed by the bomb and water is equal to the product of the heat

capacity and the temperature change. From Equation (6.16), assuming no heat is lost to the surroundings, we write