Ma’ruza №39 Kislorod mash’ala pechining asosiy tasnifi va ishlash prinsipi Tayanch iboralar

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
39.2 -rasm.
Kislorod-mash’alli eritish kompleksi sxemasi: 1-shixta bunkerlari; 2-ta’minlagich; 
3-sarf o‘lchagichlar; 4-pech; 5-gaz yurish yo‘lagi; 6-chiqarish jeloblari, 7-shteyn kovshi; 8-shlak 
tashuvchi 
39.3-rasm. KME pechi.1-gorelka, 2-apteyk, 3- pechning ishchi maydoni, 4-shlak chiqarish uchun 
tuynuk. 
Kislorod
- 
mash’al
 
pechda
(
KMP
) 
eritish.
KMP
jarayoni
dunyoda
ikkita
zavodda
qo‘
llaniladi
: 
Kanadaning
«
Kopper
-
Klif
» 
va Olmaliq kon-metallurgiya kombinatida.
Jarayon «avtogen» nomini olgan bo‘lib, tashqaridan yoqilg‘i va elektr energiya sarflanmaydi. 
Kerak bo‘lgan issiqlik miqdori qayta ishlanayotgan shixta tarkibidagi sulfidlarni yonishidagi 
ekzotermik reaksiyalar natijasida
xosil
qilinadi
.

---

Olmaliq mis zavodida KMP jarayoni 1968 yildan beri qo‘llaniladi. Pechning xajmi 580 
m
3
, foydali maydoni 120 m
2
, solishtirma ishlab chiqish unumdorligi - 12 t/m sutkasiga. Bir 
sutkada pech 2000 t. shixtani kayta ishlashga imkoni bor. 
KMP jarayonini amalga oshirishni qat’iyan sharti - shixtani o‘ta quritishdir. 
Quritilgandan so‘ng, shixtaning namligi 0,5 % dan ko‘p bo‘lmasligi kerak, chunki bundan 
namroq shixta yirikroq bo‘lib, KMP talabiga javob bermaydi. 
Shixta komponentlari pech ichida bir necha soniya davomida uchar xolatida bo‘lishi 
shart. Ana shu uchish xolatida zarrachani butun sirti bo‘yicha oksidlanish reaksiyasi o‘tib, KMP 
jarayoni amalga oshiriladi.