Ma’ruza-2 Kompyuter dasturlarini yaratishda kompyuter tarmoqlarining qurilish tamoillari, texnologiyalari va protokollarni bilish axamiyati. Reja

FDDI – WAN global tarmoq texnologiyasi   

 

FDDI  tarmog’i  optik  kabelga  asoslanadi  va  WAN  global  tarmoq 

texnologiyasi  hisoblanadi.  FDDI  da  ma’lumotlarni  uzatish  uchun  asosiy  muhit 

TOAL  bo’lsa  ham  ekranlashtirilgan  va  ekranlashtirilmagan  mis  juftlik 

ishlatilganda bu texnologiyani lokal tarmoqda qo’llash mumkin.  

FDDI  ning  logik  topologiyasi  –  xalqa  bo’lib,  daraxtlarning  fizik  xalqasi. 

Xalqaning  umumiy  uzunligi  100  km,  stantsiyalarning  maksimal  soni  –  500  ta. 

TOAL  ishlatilganligi  sababli  tarmoq  elektromagnit  xalaqitlarga  sezgir  emas  va 

xavfsizlik  darajasi  yuqori  –  informatsiyani  uzoqdagi  asboblar  yordamida  tutish 

qiyin. 

 

2.8-rasm. FDDI tarmog’i. 

FDDI  tarmog’ining  rad  etishlarga  bardoshliligi  ma’lumotlarni  uzatish                   

2  xalqasi  yordamida  ta’minlanadi  (2.8-rasm).  Normal  xolatda  ma’lumotlar  faqat 

asosiy  xalqa  bo’ylab  uzatiladi.  Stantsiyaning  bitta  fizik  uzilishida  (alohida  tugun 

---

yoki kabel segmenti shikastlanganda) uzilishning ikki tomonidan nosozlik topiladi 

va ma’lumotlar oqimi avtomatik tarzda asosiy xalqaga qarama-qarshi yo’nalishga 

ega bo’lgan rezerv xalqaga o’tkaziladi. 

FDDI da ishlatiladigan asosiy uskunalarning turlari: 



  DualAttachmentConcentratorDAC  –  magistral  tarmoqga  ikkilangan  ulanishli 

kontsentrator,  xalqani qayta tiklashda ishtirok etadi; 



  SingleAttachmentConcentratorSAC – bitta ulanishli kontsentrator, xech qachon 

magistral tarmoqga ulanmaydi, faqat boshqa kontsentratorga ulanadi; 



  NullAttachmentConcentratorNAC  –  magistral  tarmoqga  ulanmaydi,  FDDI    ni 

ichki magistral sifatida ishlatadi; 



  DualAttachmentStationDAS  –  magistral  tarmoqga  yoki  kontsentratorga 

ikkilangan ulanishli stantsiya, xalqani qayta tiklashda ishtirok etishi mumkin. 

FDDI da ma’lumotlarni uzatish bir necha bosqichlarda olib borilishi mumkin: 

1.  Stantsiya – jo’natuvchi tomonidan markerni egallash  

2.  Stantsiya – jo’natuvchi tomonidan ma’lumotlarni uzatish  

3.  Boshqa stantsiyalar tomonidan kadrni qabul qilib olish va uni xalqaga qaytarish  

4.  Stantsiya – qabul  qiluvchi tomonidan kadrni hisoblash va uni xalqaga qaytarish  

5.  Stantsiya – jo’natuvchi tomonidan xalqadan kadrni o’chirish 

Har  bir  stantsiya  navbatma-navbat  kadrni  qabul  qiladi  va  belgilangan  adres 

(adres  naznacheniya)  ni  shaxsiy  adres  bilan  taqqoslaydi.    Agar  adreslar  mos 

kelmasa,  u  xolda  stantsiya  kadrni  regeneratsiyalaydi  va  keyingi  tugunga  uzatadi. 

Agar  adreslar  mos  kelsa,  u  xolda  stantsiya  kadrni  qabul  qiluvchi  buferga 

joylashtiradi, xatoliklar mavjudligiga tekshiradi, ma’lumotlarni qabul qilinganligini 

qayd  etadi  va  kadrni  xalqaga  qaytaradi.  Stantsiya–  jo’natuvchi  kadr  yaxshi 

etkazilganligini  aniqlaydi  va  yaxshi  etkazilgan  bo’lsa,  uni  tarmoqdan  o’chiradi, 

agar yaxshi etkazilmagan bo’lsa  – uni regeneratsiyalaydi (avval jo’natilgan kadrni 

takrorlaydi).