Ma’ruza-2 Kompyuter dasturlarini yaratishda kompyuter tarmoqlarining qurilish tamoillari, texnologiyalari va protokollarni bilish axamiyati. Reja

IEEE 802.5 – LAN TokenRing 

IEEE  802.5  –  LANTokenRing  standartidagi  tarmoq  IBM  tomonidan 

yaratilgan.  Qurish  uchun  koaksial  kabel,  mis  juftlik,  TOAL  ishlatiladi. 

Ma’lumotlarni  uzatish  tezligi  –  4  Mbit/s,  16  Mbit/s.  Tarmoq  tuzilishi  sifatida 

marker  uzatishli  bir  yo’nalishli  fizik  xalqa  taqdim  etiladi,  xalqaning  maksimal 

uzunligi deyarli chegaralanmagan, qo’shni stantsiyalar orasidagi maksimal masofa 

2 km ni tashkil etadi.  

Belgilab  o’tish  joizki,  fizik  xalqa  alohida  tugunining  yoki  kabel 

segmentining  shikastlanishi  signallarning  ketma-ketlik  yo’lini  va  butun  tarmoqni 

buzadi. 

Ma’lumotlarni uzatish uchun kanal sathida «marker» va «informatsion kadr» 

turdagi  kadrlar  ishlatiladi.  Markerli  xalqa  prioritetlar  asosida  quriladi.  Tarmoqga 

ulanishni  ta’minlash  uchun  marker  ishlatiladi.Marker  xar  bir  stantsiyadan  o’tib, 

xalqa  bo’ylab  uzluksiz  tsirkulyatsiyalaydi  (2.7-rasm)  va  tarkibida  indikator 

mavjud,  indikator  xalqa  bo’sh  yoki  bandligini  ko’rsatadi.  Agar  stantsiya 

ma’lumotlarni  uzatishni  istasa  va  marker  bo’sh  bo’lsa,  u  xalqani  egallab, 

ma’lumotlarni qo’shib, markerni informatsion kadr boshiga o’zgartiradi va kadrni 

xalqa  bo’ylab  keyingi  stantsiyaga  jo’natadi.  Har  bir  stantsiya  qabul  qilingan 

markerni  tahlil  etadi.  Agar  marker  band  bo’lsa,  qabul  qiluvchi  stantsiya  uni 

regeneratsiyalaydi va keyingi stantsiyaga uzatadi. Agar qabul qilingan ma’lumotlar 

ushbu  stantsiyaga  mansub  bo’lsa,  u  xolda  ular  nusxalanadi  va  amaliy  sathlarga 

jo’natiladi.  Kadr  uni  uzatishni  amalga  oshirgan  boshlang’ich  stantsiyaga 

qaytgandan  so’ng,  marker  initsializatsiyalanadi  (boshlang’ich  ko’rinishda  qayta 

tiklanadi) va yana xalqaga uzatiladi. 

---

 

2.7-rasm. TokenRing da ma’lumotlarni uzatish. 

Ushbu  standart  50  km  gacha  uzunlikdagi  xalqali  tarmoqni  qurish  imkonini 

beradi,  biroq  bu  tarmoqlar  ma’lumotlarni  uzatishning  past  tezlikligi  va 

ishonchliligining  pastligi  bilan  xarakterlanadi.  TokenRing  ning  rivojlanish 

istiqbollari bo’lib  WAN  uchun 100  Mbit/s  uzatish tezlikli  ikki  yo’nalishli  yuqori 

ishonchlikli FDDI tarmog’ini qurish hisoblanadi.