Ma’ruza 18 18-mavzu. Uzluksiz (tutash) balkalarni hisoblashning uch moment tenglamasi

1-variant.Uzluksiz balkada bo‘lgan ortiqcha tayanch bog‘lanishlarini olib 
tashlab, ularning ta’sirini noma’lum reaksiya kuchlari X
1
, X
2
, X
3
bilan 
almashtiramiz. (22. 2-rasm, a).
2-variant. Uzluksiz balkaning oraliq tayanch kesimlariga sharnirlar kiritib, 
ichki bog‘lanishlarning ta’sirini tegishli noma’lum tayanch momentlari bilan 
almashtiramiz. (22.2-rasm, v). Bu holda asosiy sistema oddiy statik aniq 
balkalardan iborat bo‘ladi. 
Kuchlar usulining kanonik tenglamasini tuzamiz.
.
0
,
0
,
0
3
3
33
2
32
1
31
2
3
23
2
22
1
21
1
3
13
2
12
1
11















р
р
р
Х
Х
Х
Х
Х
Х
Х
Х
Х









Kanonik tenglamalarning har biri, asosiy sistemadagi noma’lumlar yo‘nalishi 
bo‘yicha hosil bo‘lgan ko‘chishlarning yig‘indisi nolga tengligini ifodalaydi.

---

 Р
1
q
Р
2
Х
1
Х
2
Х
3
Х
1
=1

21

31

11
Х
1
Х
2
Х
3
P
1
P
2
Х
1
=1

31
=0

21
а)
б)
в)
г)
q

---

Uzluksiz balkada qancha oraliq tayanchlar bo‘lsa, shuncha uch moment 
tenglamalari tuziladi. Demak, uch momentlar tenglamalarining soni tutash balkaning 
statik aniqmaslik darajasiga teng ekan. Uch moment tenglamasini yozishda quyidagi 
hollarni hisobga olish kerak.