Ma’ruza №11 gapning uyushiq bo‘laklari

Uyushiq egalarni ko’rsating.

1. Shu payt hovliga Davron aka bilan Iskandarov kirib kelishdi (Yo.Sh.) 2. Bog'chada yosh-yosh qizchalar va o'g'il bolalar davra qurib o'ynashmoqda. 3. Siz bilan biz ulug' ishga bel bog'ladik. (H.G'.) 4. Bir necha qo'sh ho'kiz, ot, omoch-bo'yinturuqlar ham shular nomiga yozdirildi. (H.G'.) 5. Pulemyot, miltiqlarning ovoziga xotin-xalaj, bola-chaqalarning yig'isi, dod-voyi qo'shilib ketdi. (O'.Umarbekov)

UYUSHIQ HOL

Bilib oling.Bir xil mazmun-munosabatni (yo tarz, yo o'rin, yo payt va b. munosabatlarni) bildirgan bir necha holning o'zaro sanash ohangi bilan, teng bog'lanib kelishi uyushiq holni hosil qiladi: Tomlardan, ivigan devorlardan bug' ko'tarila boshladi. (S.A.) Daryo goh shovqin solib, goh tinch oqar edi. U dam hazil bilan, dam jiddiy so'rardi.

Bir sodda gap tarkibida yonma-yon, qator kelgan bir necha payt holi hamma vaqt uyushiq bo'lavermaydi. Masalan, U kecha ertalab biznikiga kelib ketdi gapida ikkita payt holi (kecha, ertalab) bor. Lekin ular uyushiq emas: bundagi ertalab holi kecha holi ma'nosidagi paytni chegaralab, aniqlashtirib beradi.