Marketing tadqiqotlari

G'oyalarni  izlash
 
va  tanlash
  jarayonida  ehtiyojlar  rivojlanishi,  iste`molchilarning  xatti-
harakatlari  va  xohish-istaklari,  inson  hayot  faoliyati  istiqbolli  sohalarining  rivojlanishiga  alohida 
ahamiyat beriladi (dam olish, axborotlashtirish, avtomobillashtirish, shahar tashqarisidagi qurilish 
va  hokazo).  Yangi  g'oyalarning  manbalari  sifatida  xodimlar,  taqsimot  kanallari,  raqobatchilar  va 
boshqalar bo'lishi mumkin. Ular bozorga mo'ljallangan bo'ladi va ular orasidan iste`molchilarning 
xohish-istaklari  va  ehtiyojlariga  asoslangan  imkoniyatlarni  aniqlaydilar,  so'ngra  bu  istaklarni 
qondirishga  ilmiy  tadqiqotlar  yo'naltiriladi.  Laboratoriyaga  mo'ljallangan  manbalar  fundamental 
tadqiqotlar  asosida  imkoniyatlarni  aniqlaydi.  Bu  tadqiqotlar  yangi  bilimlarga  ega  bo'lishga 
mo'ljallanadi va yangi tovarlar g'oyalarining tug'ilishiga bilvosita sabab bo'ladi. 
Yangi g'oyalarni generatsiya qilish usullari "aqliy hujum" usulini o'z ichiga oladi. Bozorni 
tahlil qiladigan ko'pgina mutaxassislar shunday fikr yuritadilar: yangi g'oyalarni generatsiya qilish 
uchun kengroq dunyoqarashga ega bo'lish kerak, ular qanchalik g'ayrioddiy bo'lishidan qat`iy nazar 
ularni tanqid qilmaslik kerak. 
Yangi  tovar  kontseptsiyasini  aniqlash  tovarning  yakuniy  tavsiflarini  iste`molchining  unga 
munosabatini hamda ishlanmaning bu bosqichida xarid qilish niyatini aniqlash uchun iste`molchiga 
taqdim etiladigan  manfaatlar to'plamining tasvirini  bildiradi.  Kompaniyalar  bu  bosqichda turlicha 
baholash  usullaridaì  foydalanishi  zarur.  Yangi  mahsulot  g'oyalari  bir  necha  bosqichli  baholovchi 
testlar  orqali  fil'trlanib,  iqtisodiy  tahlil  uchun  maxsus  mezonlar  ham  yaratilishi  zarur.  Mezonlar 
qanchalik  aniq  bo'lsa,  g'oyanè  baholash  sifati  shunchalik  oshadi.  Baholash  jarayoning  yana  bir 
muhim  qismi  bu  -  g'oya  testidir  Bu  test  alohida  iste`molchilar  va  ularning  kichik  guruhlarining 
yangi g'oya va kompaniyaga munosabatini aniqlashni o'z ichiga oladi. Firma "fokus guruhlari"dan, 
iste`molchilar  paneli  va  individual  interv'yulardan  foydalanishi  mumkin.  Bu  potentsial 
iste`molchilar tashabbuskorligining sinovidir. Ular tovarning og'zaki tasviri, yozma ma`lumot yoki 
yangi  tovarning  tasviriga  o'z  munosabatlarini  ifodalashi  kerak.  Bunda  qo'yidagi  savollarga  javob 
kutiladi:  G'oyani  tushunish  osonmi?  Mazkur  mahsulotning  bozordagi  mavjud  tovarlarga  nisbatan 
aniq  afzalliklarini  ko'ryapsizmi?  Bu  tovarni  sotib  olasizmi?  U  real  ehtiyojni  qondiradimi? 
Mahsulotning  real  bozor  tavsiflariga  tegishli  nimani  taklif  qilishingiz  mumkin?  Siz  uni  tez-tez 
xarid qilasizmi? Undan kim foydalanadi?  
Biroq,  g'oya  testini  texnikaviy  innovatsiyalar  uchun  qo'llashning  samarasi  past  bo'ladi, 
chunki  mijozlar  murakkab  yangi  xususiyatlarni etarlicha  anglay olmasliklari  mumkin. G'oya testi 
mahsulot uchun aniq bozorni aniqlash, qanday xususiyatlar bozorda iste`molchilar uchun muhimlik 
kasb etishi,  yangè  mahsulot  mavjud  mahsulotga  nisbatan qanday  qabul qilinishi  va  istemolchilar 
xatti-harakati qanday bo'lishini baholash uchun kerakdir.