«Marketing. Menejment» Lektor: Nodirjon Mamtaliyev

Marketing har qanday boshqa biznes funktsiyasidan ko'ra ko'proq mijozlar bilan shug'ullanadi. Garchi biz yaqinda marketingning batafsil ta'riflarini o'rganib chiqsak-da, ehtimol, eng oddiy ta'rif: marketing-bu mijozlarni jalb qilish va mijozlar bilan foydali munosabatlarni boshqarish. F. Kotler: “Marketing- inson faoliyati bo’lib, zarurat va ehtiyojni ayirboshlash vositasida qondirishga yo’naltirilgan. Dj. Evans, B.Berman: ”Marketing – bu tashkilotlar, insonlar, xududlar va g’oyalarni tovar va xizmatlarga bo’lgan talabini ayirboshlash asosida qondirishga qaratilgan – ko’ra bilish, boshqarish jarayonidir.”

Amerika Marketing Asotsiyasining tarifi: Marketing alohida shaxs va tashkilotlarning tovar, xizmatlarga bo`lgan maqsadlarini qondirish yo`lida ayirboshlash vositasida g`oyalarni rejalashtirish, ro`yobga chiqarish, narxlarni shakllantirish, ildamlantirish va amalga oshirish jarayondir. (AMA Board Approves New Definition «Marketing News» March 1985.P.1) Marketing fani nazariya sifatida – XIX asr oxiri va XX asr boshlarida tan olingan. Shuningdek, ko[gina olimlarning fikriga ko`ra, marketing konsepsiyasi XX asrning 20-yillarida tadbiq etila boshlagan.

Marketingni rivojlanish tarixi

Yillar	Marketing sohasida ro`y bergan o`zgarishlar
1902-yil	AQSHda mustaqil ravishda marketing kursi o`qitila boshlandi.
1908-yil	Ilk bor tijorat marketing tashkiloti tuzildi. AQShning yirik sanoat kompaniyalarida birinchi marketing bo`limlari tashkil etildi.
1920- yil	Xalqaro Savdo Palatasi tashkil etildi.
1930– 1940 – yillar	Dunyoning ko`pgina iqtisodiy rivojlangan davlatlarda milliy marketing assotsiatsiyalari tashkil topdi.
1980– yilning ikkinchi yarmida	Mamlakatimizning iqtisodiyot yo`nalishidagi oliy ta`lim muassasalarida marketing kursi o`qitila boshlandi.
1990 – yillarning ohiridan va hozirgi kungacha	Mamlakatimizda marketing bo`yicha xorijiy adabiyotlar O`zbek tiliga tarjima qilingan holda va shu fan bo`yicha darslik, qo`llanma hamda risolalar O`zbekistonlik mualliflar tamonidan yozilgan.