“маркетинг” фанидан

Metodikko'rsatma: tarbiyachi bolalarning chapagi kuchli va sekin chalinishiga doimo e’tibor berishi va uni boshqarib tinglashi kerak. Agar bola o‘yinchoqni ko‘p qidirsa-yu, topa olmasa, u vaqtda tarbiyachi yordam berishi darkor.
Maktabgacha yoshdagi aqli zaif bolalarda tovush madaniyatini shakllantirish qiyinchilik bilan amalga oshadi. Chunki ularda bosh mi- yaning organic jarohatlanishi natijasida, bilish faoliyatida turg‘un buzilishlar kuzatiladi. Bu o‘z vaqtida nutqni rivojlanlirishga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Maktabgacha yoshdagi aqli zaif bolalar ko'p tovnshlarni, ya’ni sirg‘aluvchi (s, z), shovqinli (sh, j, ch), til orqa (k, g, li), chuqur til orqa (q, g‘, x), sonor (p, r) tovushlarni talaffuz qila olmaydilar yoki noto‘g‘ri talaffuz qiladilar. Bunday holat bola nutqini harakatga keltiruvchi apparatning sust yoki rivojlanmaganligidan dalolat bcradi.
0‘quv yilining boshida hamma guruhlarda o‘yin va mashqlarga talaffuz jihatidan oson (p, b, m, t, d, 1) tovushlar kiritiladi. Bunday mashg‘ulotlar bir necha marta o‘tkazilgandan keyin o‘yin mazmuniga qiyinroq shovqinli tovushlar (j, sh, ch), shuningdek, til orqa (k, g), chuqur til orqa (q, g‘), sonor (r) tovushlar ham kiritiladi. So'zlami talaffuz qilish ustida ishlash uchun «Magazin», «Kutubxona» singari didaktik o‘yinlardan ham foydalaniladi. «Magazin» o‘yinida bolalar boshqaruvchiga, ya’ni sotuvchiga murojaat etib, har bir so‘zni ravon aytishga o‘rganadilar.
Mavzu bo’yicha savollar:
1. Tayanch apparatida nuqsoni bor bolalar uchun maxsus maktabgacha ta’lim muassasalarining maqsadi va vazifalari nimalardan iborat ?

2. O’g’ir nutqiy nuqsonli bolalar uchun tashkil etilgan MTM larda olib borilaigan ishlar mazmunini ayting ?

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. 
   Ayupova M.Y. Logopediya. T.: O’zbekiston faylasuflar milliy jamiyati, 2007.
   
2. 
   Дефектологический словарь. M.: Владос, 2001y.
   
3. 
   Лапшин В.A., Пузанов Б.П. Основи дефектологии. M.: Просвещение, 1990.
   
4. 
   Mo’minova L.R. Logopediya. T., 2006 y.
   
5. 
   Po’latova P. Maxsus pedagogika (Oligofrenopedagogika). T.:«G’afur G’ulom», 2007.
   
6. 
   Raxmanova V.S. Maxsus pedagogika. T.: G’ofur G’ulom, 2004 y.
   
7. 
   www. Ziyo.net