Marketiń HÁm oni rawajlaniwiniń tiykarǵI

Oqiw shinig’iwinin’ texnologiyaliq kartasi

Jumis basqishlari ham waqti	Jumis mazmuni
	Oqitiwshi	Talim aliwshi
Oqiw sabagina kirisiw ( 5 minut)	Sholkemlestiriw bolimi: 1. Oqiwshilardin’ sabaqqa tayarlig’i ha’m qatnasin tekseriw.	Sabaqqa tayarlanadi
2- basqish (65 minut)	Tiykargi bolim Da’slepki bilimlerin aktivlestiriw: 1.U’yge berilgen tapsirmani baqlaw. Sorawlar beriw ha’m bahalaw. 2.Sabaqtin’ ati rejesi , maqseti, oqitiw na’tiyjeleri menen tanistiriw. 3.Oqiwshilar orinlawi ushin sorawlar beriw. 4.Sabaq ushin adebiyatlar dizimin beriw. 5.Oqiwshilardi toparlarga bo’liw ha’m sardarlar saylaw. 6. Tarqatpa materiallar menen tamiyinlew. 7.O’z betinshe islew ushin a’debiyatlar menen tanistiriladi. 8. Oqiw waqtinda bahalaw kriteriyalari menen tanistiriladi 9. Soraw- juwapalar beriw. 10. Sol temaga boylanisli test tayarlaw 11. Jan’a tema bayani: Tema boyinsha kospekt jazdiriw. 12. Slaydlar jaratiw. Jan’a materiallardi bekkemlew. 13. Bekkemlew ushin sorawlar. 14.Orinlang’an jumislardi guzetiw.	U’y waziypasin aytadi Sorawlarg’a juwap beredi. Diqqat qiladi. Jazip aladi Bilip aladi. Tin’laydi Berilgen jerlerdi jazip aladi Ko’redi salistiradi Sorawlarga juwap beredi. Juwap beredi Konspekt jazadi Ko’redi Sorawlarga juwap beredi Salistiradi
3- basqish juwmaqlaw. (10 minut)	Aktiv qatnasqan oqiwshilardi bahalaydi. Toparlar menen islesiw waqtinda jibergen kemshilik ham jetiskenshiliklerin aytip o’temiz. kemshiliklerin du’zetemiz. U’yge tapsirma beredi. Sol temanin’ u’stinde izleniwin eskertemiz. Keyingi sabaqqa waziypa ha’m oni orinlawg’a u’lgi beredi.	Bahalar menen tanisadi. Tin’laydi Tapsirmalardi jazip aladi. Orinlaw ushin ulgi aladi

Tema : Marketing izertlewleriniń tiykarǵi princpleri

Joba :
1. Marketing izertlewleriniń maqseti hám wazıypaları.
2. Marketing izertlewleriniń strategiyası.
3. Marketing izertlewleriniń tiykarǵı principari.
Marketing izertlewleriniń usıl hám formaları.
Marketingda tómendegi wazıypalardı sheshiw menen shuǵıllanıladı :
- tovarlarǵa bolǵan ishki hám sırtqı talaptı úyreniw;
- qarıydarlar (qarıydarlar ) zárúriyatın úyreniw hám anıqlaw ;
- kárxananıń qarıydarların qálegen mútajliklerine iykemlesiw;
- tovarlar reklaması, qarıydarlardı olardı satıp alıwǵa kóbirek qızıǵıwshılıǵın arttırıw ;
- tovarlarǵa bolǵan talaptı kelesheklew, olardı ámelge asırıwdı baqlaw. Marketing sistemasınıń maqseti múmkin dárejede tavar hám xızmetlerge bolǵan maksimal tutınıwdı anıqlaw, maksimal tutınıwǵa erisiw, maksimal keń tańlawdı usınıw, tavar hám xızmetlerdiń sapasın maksimal asırıw hám óz qarıydarlar kόlemin keńeytiw bolıp tabıladı. Ayırım ekonomistler pikrine qaraǵanda, marketingniń maqseti islep shıǵarıwdı jumıs penen bántlik hám baylıǵın artıwın támiyinleytuǵın joqarı tutınıwdı kiyim-kensheklestiriw hám xoshametlew bolıp tabıladı. Basqalardıń pikrine qaraǵanda, kerisinshe, marketing maqseti múmkin bolǵan maksimal tutınıw dárejesinde emes, bálki maksimal tutınıwǵa erisiwden ibarat. Lekin, birinshiden, anıq tovardıń tutınıwın qandiriw dárejesin ólshew múmkin bolmaǵan hám múmkin emes. Ekinshiden, anıq marketing qararlarınan, bólek qarıydarlar tárepinen alınatuǵın tikkeley átirap -ortalıqtıń pataslanıwı hám ol keltiretuǵın ziyan sıyaqlı unamsız nátiyjelerdi esapqa almaydı. Sonday etip, marketing sisteması jáne onıń iskerligi nátiyjesin mútajliklerdiń qandirilıwı kórsetkishleri tiykarında bahalaw júdá quramalı hám derlik múmkin emes. Úshinshi gruppa ekonomistlerdiń pikrine qaraǵanda, marketing sistemasınıń ámeliy maqseti tovarlardıń maksimal múmkin bolǵan dárejedegi hár túrliligin támiyinlew hám qarıydarǵa maksimal keń tańlawdı jaratıw bolıp tabıladı. Bul sistema qarıydarǵa onıń tańlawına kóbirek juwap beretuǵın tovardı tabıw imkaniyatın beriwi kerek, degen pikir jatadı. Klientler óz mútajliklerin maksimal qandırıw múmkinshiligine ıyelewleri hám nátiyjede kóbirek mútájliklerin qandiriwi zárúr. Sonday kózqaras bar, oǵan muwapıq marketing sistemasınıń tiykarǵı. maqseti «όmir sapasın» jaqsılaw, dep esaplaydi. Bul kόz qaras tárepdarları marketing sistemasın olar usınıs jetip atırǵan tutınıwin qandiriw dárejesi menen ǵana emes, bálki fizikalıq hám materiallıq ortalıq retinde kórsetiletuǵın tásir menen de bahalaydi. Marketing sisteması ushın da sapanı ózgertiw ańsat emes, bul tariyp bolsa geyde bir-birine qarsı keledi. Joqarıda keltirilgen marketingniń maqsetin tómendegishe gruppalawdı usınıs etemiz:
— barlıq qarıydarlardıń hár qanday tavar hám xızmetlerge bolǵan zárúriyatın anıqlaw ;
— qarıydarlardıń barlıq mútajliklerin, zárúriyatların qandırıw ;
— tavar hám xizmet kórsetiw bazarında báseki ústinligine erisiw;
— tavar hám xızmetler bazarların keńeytiw hám de jańa bazarlardı anıqlap, tanısıw hám jawlap alıw ;
— kárxana paydası hám rentabelliginıń ósiwine erisiw. Marketingnıń ayriqsha principlerı bolıp, olar tómendegishe esaplanıwı múmkin:
— kárxana iskerliginiń joqarı sońı nátiyjelerine, joqarı rentabelligine erisiw, yaǵnıy bazarda óz tavar hám xızmetlerin nátiyjeli satıw ;
— maqsetli jóneliske iye bolǵan marketing strategiyası tiykarında tovarlar hám xızmetlerdiń uzaq múddetli programmaların islep shıǵıw jáne onıń atqarılıwın támiyinlew hám de joqarı payda alınıwına erisiw;
— bazarǵa iykemlesiw strategiyası hám taktikasin birgelikte qollaw ;
— bunda tavar hám xızmetler marketing strategiyası islep shıǵarıw xojalıq iskerliginiń bazar talaplarına iykemlesiwin barlıq jańalıqlar, aldıńǵı pán hám texnika jetiskenliklerin ózinde sáwlelendiriwı kerek;
— maqsetli-programmalıq usıl
— qoyılǵan maqsetke, wazıypalarǵa erisiwdiń hár tárepleme kompleks jantasıwı bolıp tabıladı.
Marketing izertlewleri sonı kórsetedi, marketingniń bólek alınǵan elementlerinen ámeliyatda paydalanıw jeterli dárejede nátiyje bermeydi.
Sonı itibarǵa alıp, kárxana iskerligin uzaq múddetli nátiyjelerge jóneltiriw ámeldegi mútajliklerdi qandırıwǵa dıqqattı tartadı hám marketingnan kompleks paydalanıwǵa alıp keledi.
2. Marketing izertlewleriniń strategiyası.
Joqarıda keltirilgen principlerge tıykarlanıp, kárxana marketing strategiyası hám taktikasi islep shıǵıladı. Kárxana marketing strategiyası uzaq múddetli dáwir mo'lsherlengen tavar hám xızmetler satıwı hám islep shıǵarıw boyınsha ilajlardıń kóp tárepleme sistemasın ańlatadı. Bunda kárxananıń texnologiya hám islep shıǵarıw resurslarin esapqa alǵan halda tavar hám xızmetler kólemin hám sapasın asırıw ilajları islep shıǵıladı. Kórsetilgen múmkinshiliklerdi esapqa alǵan halda kárxananıń rawajlanıw kelesheklerin hám eń optimal maqsetlerin sáwlelendiriwshi strategiyası islep shıǵıladı. Kárxana marketingi strategiyasın anıqlawda tiykarǵı kórsetkish kárxana tavar hám xızmetler kólemi, onıń úles, procent stavkası, payda hám taǵı basqanı esapqa alıw kerek. Strategiya — uzaq múddetli rawajlanıw hám háreket jobası bolıp, joqarı nátiyjelerge erisiwge qaratılǵan bolıp tabıladı.

Toeriyaliq oqiwshiniǵiwiniń oqitiw texnologiyasi.