Markaziy osiyoda onlayn

Ijtimoiy tarmoqlar yangiliklar manbai 

sifatida yetakchi hisoblanadi. Ijtimoiy 

tarmoqlar orqali onlayn iste'molning o'sishi 

borasidagi global tendensiyalar ushbu 

natijalarni tasdiqlaydi. Shu bilan birga 

bizning mintaqamizdagi ko'rsatkichlar 

Janubiy Afrika va Lotin Amerikasi 

mamlakatlari, masalan, Chili, Braziliya

31

 

ga o'xshash bo'lib, u yerda ham ijtimoiy 

tarmoqlar yangiliklarning asosiy manbai 

hisoblanadi

32

.

Mintaqada Internetga kirishdagi qiyin-

chiliklarga qaramay, Facebook Tojikiston 

va O'zbekistonda yangiliklarni olish uchun 

muhim ijtimoiy tarmoq bo'lib qolmoqda, u 

yerda respondentlarning 70-80 foizi ushbu 

ijtimoiy tarmoqdagi yangiliklarni o'qiydilar.

Instagram yangiliklar materialining manbai 

sifatida Qozog'iston va Qirg'izistonda 

ko'proq ommalashgan, ammo Facebook 

har to'rt mamlakatda eng muhim ijtimoiy 

tarmoq sifatida qadrlanadi.

To'rt mamlakatda ham respondentlar 

qanchalik yosh bo'lsa, ular ijtimoiy 

tarmoqlarga shunchalik ko'p e'tibor 

berishadi, yoshi kattaroqlar yangiliklar 

saytlarida materiallarni ko'proq o'qishadi.

Muloqot va axborot materiallari almashi-

nuvi ko’proq xususiy tus ola boshladi, 

chunki messenjerlar yildan-yilga o'zlarining 

funksiyalari va algoritmlarini kuchaytirib, 

tobora ommalashib bormoqda. Yangiliklar 

almashinuvi uchun asosiy messenjerlar 

WhatsApp, Viber hamda Telegram bo’lib, 

ular respondentlarning 60 foizdan ortig'ida 

mashhur.

31

 Digital News Report, Reuters Institute for the Study of Journalism, 

www.digitalnewsreport.org

32

 G’arb mamlakatlarida boshqacha ko’rsatgichlarni kuzatish mumkin. Masalan, Yevropa mamlakatlarida 

(Finlyandiya, Norvegiya, Shvetsiya) yangiliklarni yangiliklar saytlaridan olish keng tarqalgan bo’lsa, sharqiy-Osiyo 

mamlakatlarida (Yaponiya, Tayvan va Janubiy Koreya) yangiliklarni ko’proq maxsus qidiruv agregatorlari orqali 

olishadi, AQShda esa yangiliklarni mavjud barcha vositalar orqali teng ravishda olish kuzatiladi.

68

---