Марказий осиё давлатлари

---

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY
VA O’RTA MAXUS TA`LIM VAZIRLIGI 
 
 
NAMANGAN DAVLAT UNIVERSITETI 
 
 
«TABIIY FANLAR VA GEOGRAFIYA» FAKUL’TETI 
 
 
 
Geografiya yonalish 2-kurs 201-guruh talabasi 
 
Akaboyev Ismatillaning 
 
Jahon geografiyasi fanidan

MARKAZIY OSIYO DAVLATLARI
 
mavzudagi 
 
KURS ISHI 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Namangan-2014

---

MAVZU: MARKAZIY OSIYO DAVLATLARI 
Reja: 
Kirish 
1. Markaziy Osiyo, O’rta Osiyo, Turon va Turkiston atamalarining mohiyati 
2. Qozog’iston Respublikasi 
3. Qirg’iziston Respublikasi 
4. Tojikiston Respublikasi 
5. Turkmaniston Respublikasi
7. O’zbekiston Respublikasi. 
Xulosa 
Foydalanilgan adabiyotlar 

---

Kirish
O'zbekiston va unga qo'shni bo'lgan Qirg'iziston, Tojikiston va Turkmaniston Respublikalari 
O'rta Osiyo hududidagi mamlakatlardir. Qozog'iston O'rta Osiyo davlati deb tan olinmasa ham, 
hududiy asosiy qismini ushbu regionda joylashganligini hisobga olgan holda, O'rta Osiyo 
davlatlari qatoriga kiritish mumkin. O'rta Osiyo davlatlari jahon siyosiy xaritasida 1991- yil 
kuzida, sobiq Ittifoqning barham topishi bilan paydo bo'ldi. 
O'rta Osiyo sobiq Ittifoq davrida bir tomonlama, asosan xomashyo va yarim xomashyo 
mahsulotlar ishlab chiqarishga ixtisoslashgan edi. Bu hudud sobiq Ittifoq paxtasining 93 foizi 
Gahon paxtasining 12 foizi)ni, ko'plab mis, qo'rg'oshin, xrom, oltin, uran kabi rangdor metallarni 
yetkazib bergan. 
Geografik o'mining eng muhim xususiyatlaridan bin uning ulkan Yevroosiyo materigining 
deyarli qoq o'rtasida, Dunyo okeanlaridan uzoqda joylashganligidir Mustaqillikning dastlabki 
yillaridanoq mintaqa davlatlari jahon bozorlariga olib chiqadigan yangi transport yo'llarini tashkil 
qilishga kirishdilar. Natijada ilgarigi Rossiya orqali dengizlargacha olib boruvchi yagona 
transport yoiagiga qo'shimcha Eron orqali Fors qo'ltig'iga, Kavkaz orqali Yevropaga, Xitoy 
orqali Tinch okeanbo'ylariga yetkazuvchi temir va avtomobil yo'llari tashkil qilindi. 
O'rta Osiyoning maydoni 4 mln. km
2
(jahon quruqlik maydonining 3,0 foizi), aholisi 57 mln. 
kishini (jahon aholisining salkam 1,0 foizi) tashkil qiladi. Uning hududi g'arbdan sharqqa 3 ming 
km, shimoldan janubga 2,5 ming km masofaga cho'zilgan bo'lib, Osiyoning o'rta kengliklarida 
joylashgan. 
Iqlimi, asosan, quruq, keskin kontinental. 
Tabiiy namlik asosida bahorikor dehqonchilik O'rta Osiyoning Shimoliy Qozog'iston va 
baland tog'oldi adirlari va tog'yonbag'irlarida olib boriladi. Mintaqaning oqar suv manbalariga 
ega bo'lgan vodiy va vohalarda har jihatdan iqtisodiy rivojlangan hududlari joylashgan. 
O'rta Osiyo