Maqsudov ilhomjon, joraev jomurod yangiboevich, amirov shavkat qo ziboevich

Rezervuar  termoslarda  saqlash.  Buning  uchun  ikki  xil;  RMGI  va  RMVI 
termoslar mavjud. Ular sig„imi turlicha 2,4,6,10,20 va 36 t bo„lishi mumkin. 
Estoniyada  100  t,  Moskvada  50  t  sig„imli  rezervuar  termoslardan  sutni 
saqlashda qo„llanilmoqda. Odatda ular sut kombinatlariga o„rnatiladi. 
Sutni  tashish.  Sut  fermalaridan  sut  zavodi-kombinatlariga  odatda  sut, 
flyagalarda  avtomashinalarda  tashiladi.  Sutni  tashish  uchun  maxsus  jihozlangan 
ovtosisternalarda  –  sut  tashigich  mashinalarda  tashish  maqsadga  muvofiq.  Ularni 
0,9  1,9  2,8  5,6  12  va  20  t  sig„imlilari  mavjud.  Ushbu  sisternalar  MAZ,  ZIL 
mashinalariga  o„rnatilib,  tashilishi  mumkin.  Sut  temir  yo„l  transportlarida 
tashilganda  maxsus  izotermik  sut  sisternalarida  yoki  flyagalarda  izotermik 
vagonlarda  tashiladi.  Sut  suv  transportlarida  tashilganda  bu  transportlar 
sovutkichlar bilan jihozlanadi. 
Sut, sut yo„llari (trubalar)da yetkazishda Yaraslov obl, Karachayev, Cherkass 
avtonom  viloyatlarda  sut  quvurlari  orqali  sut  zavodiga  yetkaziladi.  Juda  ko„p 
afzalliklarga ega. Sut manzilga ifloslanmay yetkaziladi.   
Sterilizatsiya  –  sutga  100
0 
S  dan  yuqori  haroratda  ma‟lum  muddatga  ishlov 
berishdir.  Universal  tank  plastinkali  pasterizatorlar  turubkali  posterizatorlar  ham 
mavjud. 

---

 
304 
Sutga  juda  past  haroratda  ishlov  berish  shimoliy  rayyonlarda  amalgam 
oshiriladi  unda  tabiiy  sovuqlikdan  foydalanib  (-18-25
0 
S)  maxsus  qoliplarda  sut 
muzlatiladi. 
Hozirgi  vaqtda  jumhuriyatimizning  turli  hududlarida  sutdor  qoramolchilik 
fermer xojaliklari asosida rivoj topmoqda. Bu xo„jaliklardagi sigirlar bosh soni va 
ishlab chiqarilayotgan sut miqdoriga qarab sutga birlamchi ishlov beruvchi asbob – 
uskunalarni, o„zlari tanlaydilar.Shuning uchun barcha fermer xo„jaliklari uchun bir 
xildagai  birlamchi  qayta  ishlash    jarayonlarini  tadbiq  etish  qiyin.  Fermerlar  o„z 
xo„jaligidagi  sigirlar  bosh  soniga  va  ishlab  chiqarilayotgan  sut  hajmiga  qarab, 
asbob-uskunalarni  tanlaydilar.  Fermer  xo„jaliklarida  sutga  birlamchi  ishlov  berish 
jarayonini  tadbiq  etishni  ahamiyati  kattadir.  Chunki,  bu  xo„jaliklarda  ishlab 
chiqarilayotgan  sut  markazlashgan  usulda  tashishga  mo„ljallanmagan.  Bu  sut 
iste‟molchiga  hamisha  ham  o„z  vaqtida  yetkazib  berilmaydi.  Shuning  uchun 
sutning tabiiyligi buzilib, achishi mumkin.