Mantiqiy Iqtisodiyot

Savdo manfaatlari

Savdoning asosi o'zaro manfaatdan iborat. Odamlar ayirboshlashga rozi bo'ladilar,

chunki u ularning farovonlik darajasini oshiradi deb ishonadilar. Savdoga bo'lgan

motivatsiyani quyidagi da'vo orqali umumlashtirish mumkin: «Agar siz menga biror

yaxshilik qilsangiz, men ham sizga biror yaxshilik qilaman». Savdo bu o'zaro foydali

bitim. Bu o'zaro manfaatli faoliyat savdo hamkorlarining har biriga ular qardlagan

narsaga ko'proq ega bo'lishiga imkon beradi. Savdo manfaatlarining uchta asosiy

manbasi mavjud.

Birinchidan, savdo tovarlarni kamroq qardlaydigan odamlardan ularni ko'proq

qadrlaydigan odamlar tomon yo'llaydi. Demak, savdo yangi narsa ishlab chiqarmasdan

turib ham tovarlar qiymatini oshirishi mumkin. Masalan, ishlatilgan tovarlar eski

buyumlar bozorida yoki Craigslist (yoki list.am kabi mahalliy variantlar) kabi xizmatlar

orqali sotilganda, bu ayirboshlash (yangi mahsulotlar kabi) mavjud tovarlar hajmini

oshirmaydi. Biroq savdo tufayli mahsulotlar ularni ko'proq qardlagan odamlar tomon

harakatlanadi. Bundan ham sotuvchi, ham xaridor manfaatdor, aks holda ayirboshlash

amalga oshmas edi.

Odamlarning istaklari, bilim darajalari va maqsadlari turli xil. Kimgadir arzimas

tuyulgan mahsulot boshqasiga qimmatbaho toshdek bo'lishi mumkin. Muhandis uchun

yuzlab dollarlarga baholangan elektronika bo'yicha jiddiy texnikaviy kitob san'at

kollektsioneri uchun arzimas bir narsa bo'lishi mumkin. Xuddi shunday, muhandis

befarq bo'lgan tasvirni san'at asarlari kollektsioneri qadrlashi mumkin. Ixtiyoriy

ayirboshlash elektronika bo'yicha kitobni muhandisga va tasvirni san'at

kollektsioneriga yo'naltirib, ikkala tovardan olinadigan manfaatni oshiradi. Savdo ham

xalqning, ham mamlakatning boyligini oshiradi. Mamlakatning farovonlik darajasi