Ma’mur qahhorov

Qadriyat – jamiyat va tabiatdagi ahamiyati, o‘rni, nufuzi e’tirof 
etilgan moddiy va ma’naviy nematlar, munosabatlar, jarayonlardir
. 
Qadriyatning mohiyatini tor ma’noda, qimmati bor narsalar, 
masalan, qimmatbaho buyumlar yoinki moddiy – iqtisodiy qimmati 
yuqori narsalar deb tushunish yaramaydi. Qadriyat narsaning 

---

bahosida ham aks etmaydi, bahosi arzon, masalan, gugurt ham 
xech narsa o‘rnini bosmaydigan qadr – qimmatga ega bo‘lishi va, 
aksincha, bahosi nihoyatda baland buyum qadri ham shu qadar 
yuqori bo‘lavermasligi mumkin. Demak, qadriyat – bu narsaning o‘zi 
emas, balki uning ijtimoiy axamiyati mujassamlashuvidir. 
Qadriyatni narsaning nafi, foydaliligi bilan tenglashtirib bo‘lmaydi. 
Nimaiki odamga foyda keltirsa, masalan, yolg‘onchilik, riyokorlik, 
qadriyat bo‘lavermaydi, o‘z navbatida, xozir, shu damda nafi 
tegmayotgan narsa, chunonchi, arxeologik qazishmada topilgan 
moziyning tilsiz guvoxi bo‘lgan siniq ko‘za ilmiy - tarixiy nuqtai – 
nazardan bebaho qadriyat deb e’tirof etilishi mumkin. 
Moddiy va ma’naviy ne’matlarni ko‘zdan kechirsak, ularning ijtimoiy 
nufuzi, o‘rni, ahamiyati bir xilda emasligini, binobarn, qadr – qimmati 
turlichaligini ko‘ramiz. Narsa – hodisa umuman o‘zgarmagani holda, 
ijtimoiy makon va zamon o‘zgarishi oqibatida shu narsa, hodisaning 
ahamiyati, o’rni, ijtimoiy baxosi o‘zgarishga duchor bo‘lishi, demak, 
uning qadr-qimmati o‘zgarishi: oshishi yoki, aksincha, tushib ketishi, 
ya’ni qadrsizlanishi tabiiy xol.