Mamlakatimizda ijtimoiy-iqtisodiy islohotlarni samarali amalga oshirish

 
2.Tizimli risk va betalar
101
Biz o'rganganimizdek, har qanday aksiyalarning daromadini qo’ydagicha 
yozish mumkin: 
R = R + U
Bu yerda 
R
- 
haqiqiy daromad
, 
R
- 
kutilayotgan daromad
va 
U
- 
daromadning kutilmagan bir qismi
ifodalaydi. Bu yerda U - 
kutilmayotgan
voqea 
hodisa natijasidagi risk aks ettadi. 
Biz ma’lumki har qanday aksiyalarning riski yana qo’shimcha ikki turga 
bo’linadi: 
Tizimli va tizimsiz
. Biz qo’yidagicha yozishiz mumkin: 
R = R + m + e
100
Arthur J. Keown, John D. Martin, J. William Petty, Foundations of Finance, Global Edition, 7/E, Pearson, 2012, 
p 183-184
101
Arthur J. Keown, John D. Martin, J. William Petty, Foundations of Finance, Global Edition, 7/E, Pearson, 2012, 
p 194-197 

---

162 
Bu yerda biz 
m
harfini tizimli riskni ifodalash uchun ishlatdik va Greek harfi 
epsilon, 
e
, tizimsiz riskni ifodalaydi. 
Shu narsa ma’lumki, 2 ta kompaniya daromadining tizimsiz qismlari bir-
biriga bog'liq bo'lmaydi, bu tizimli qisimlar ham bog’liqmas degani emas. Bunga 
qarama-qarshi, ikkata alohida kompaniyaga bir xil tizimli risk ta’sir qilganda 
ularning ummumiy daromadlari bir biriga bog’liq bo’ladi. 
Misol uchun, inflyatsiya haqida xabar ma’lum darajada deyarli barcha 
kompaniyalar ta'sir qiladi. Inflyatsiyaning kutilmagan o'zgarishlari alohida 
aksiyalar tushumiga qanchalik ta’sir qiladi? Agar yangiliklarda inflyatsiya oshishi 
kutilayotganda aksiyalar ham ko’tariladigan bo’lsa, biz uni inflyatsiya bilan ijobiy 
bog’liq deymiz. Qachonki inflyatsiya oshishi kutilayotganda agar aksiyalar 
pasayotgan bo’lsa yoki aksiyalar oshayotganda holda inflyatisya qisqa tushishi 
kutilyotgan bo’lsa unda bir biriga salbiy bog’liq bo’ladi. Kam holatlardagina 
aksiyadan tushadigan daromad inflyatsiya bilan bo’gliq emas, inflyatsiya unga 
hech qanday ta'siri yo'q bo’ladi. 
Biz