Mamlakatimiz iqtisodiyotini barqaror oʻsishini taʼminlashda asosiy ro’lni korxonalar oʻynaydi, chunki ularda yalpi ichki mahsulot yaratiladi. Shuning uchun ham korxonalarni moliyaviy holatiga alohida eʼtibor berilmoqda

Oʻztemiryoʻlmashtaʼmir” UKning asosiy fondlar bilan taʼminlanganligi va rivojlanish dasturi.
3-rasm. “Oʻztemiryoʻlmashtaʼmir” UKning ishlab chiqarish sexlari tuzilmalari

Asosiy sexlar- umumiy maydoni 49.4 ming m kv. tashkil etadi. Asosiy faoliyati qatnov qisimlarini taʼmirlash, koplektlarni yuvish va yigʻishdan boshlanib sinov va yetkazib berish bilan yakunlanadigan yigʻish ishlaridan iborat. Taʼminot sexlari –umumiy maydoni 19.4 ming.m.kv tashkil etadi. Taʼminot sexlarining asosiy vazifasi korxonaning asosiy sexlari faoliyati uchun extiyot qismlarni ishlab chiqarish va taʼminlashdan iborat.Yordamchi sexlar - asosiy ishlab chiqarish jarayonini davomiy faoliyatini taʼminlash uchun moʻljallangan. Ish joylari texnologik jarayonga muvofiq asbob -uskunalar bilan jihozlanganligi, mehnat xavfsizligi va mahsulot sifatini oshirishni taʼminlaydi. Shu maqsadda 2000 – yildan 2011 - yilgacha import oʻrnini bosuvchi ehtiyot qismlar ishlab chiqarish uchun 149 ta texnologik uskunalar sotib olingan. Shuningdek, komponentlarini taʼmirlashning turli turlarini amalga oshirishni takomillashtirish maqsadida 2000 ta texnologik uskunalar, stendlar va inshootlar ishlab chiqarildi. Mahsulotlarni sotishning asosiy bozori “Oʻzbekiston temir yoʻllari” aksiyadorlik jamiyati va Oʻzbekiston Respublikasi sanoat korxonalari hisoblanadi. Bundan tashqari, ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar MDH mamlakatlariga eksport qilinadi.

1-jadvalda korxonaning asosiy ishlab chiqarish koʻrsatkichlari dinamikasi keltirilgan.

Quyida keltirilgan 1-jadval maʼlumotlaridan koʻrinadiki, korxonada teplovoz seksiyalari taʼmiri 2017-yilda 2016-yilga nisbatan reja 96% ga bajarilgan. 2018-yilda esa 2017-yilga nisbatan 34 %ga koʻp bajarilgan. Elektrovoz taʼmiri 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 5.1 barobarga koʻpaygan.

1-jadval

“Oʻztemiryoʻlmashta’mir” unitar korxonasining asosiy ishlab chiqarilgan mahsulotlar nomenklaturasi *

Koʻrsatkichlar	2016 -yil	2017- yil	2018- yil	2017-yil 2016-yilga nisbatan	2018- yil 2017- yilga nisbatan
1.Teplovoz ,sek	91	87	117	96	134
2.Elektrovoz, kuzov	6	31	31	5.1	100
3.Lokomotivlarni tiklash PF-4707 04.03.2015y	50	27	29	54	107
4.Yuk vagonlarining capital taʼmiri va tiklanishi PF-4707 04.03.2015y	50	50	50	100	100

* Manba: “Oʻztemiryoʻlmashta’mir” unitar korxonasining 2016-2018-yil yakunlari boʻyicha koʻrsatkichlari

PF-4707 04.03.2015y ga asosan Lokomotivlarni tiklash 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 54% ga bajarilgan. 2018-yilda 2017-yilga nisbatan esa 7% ga koʻpaygan.

Korxonaning iqtisodiy koʻrsatkichlar – bu iqtisodiy munosabatalarda boʻlayotgan voqea hodisalarni ifodalaydi. Iqtisodiy koʻrsatkichlar muhim ahamiyatga ega, chunki ular moddiy neʼmatlar ishlab chiqarish, ularni taqsimlash va isteʼmol bilan bogʻliqdir. Bunday iqtisodiy koʻrsatkichlar nafaqat ishlab chiqarish va taqsimlash jarayonlarini, balki ular bilan bogʻliq ishchilar soni,ish bilan bandlik, daromadlar, xarajatlar va boshqa madaniy-maʼrifiy sohada boʻladigan voqea-hodisalar bilan ham chambarchas bogʻliqdir.

Quyida keltirilgan 2-jadvalda korxonaning iqtisodiy koʻrsatkichlari dinamikasi keltirilgan.

Keltirilgan 2-jadval maʼlumotlaridan koʻrinib turibdiki, korxonaning ishlab chiqarish hajmi 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 44.9 mlrd. soʻm ya’ni 60% ga koʻpaygan. 2018-yilda esa 2017-yilga nisbatan 44.9 mlrd. soʻga ya’ni 29 % ga oshgan. Lokomotivlarni taʼmirlash va tiklash ishlari 2017-yilda 2016-yilga nisbatan oʻzgarishsiz qolgan, 2018-yilda esa 2017-yilga nisbatan 30.06 mlrd. soʻmga ya’ni 32 % ga oshgan. PF-4707 asosan Lokomotivlarni tiklash ishlari 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 7.544.9 mlrd. soʻm ya’ni 44 % ga , 2018-yilda 2017-yilga nisbatan esa 22.2 mlrd. soʻmga ya’ni oʻtgan yilga nisbatan 90 % ga oshgan. Korxonaning eksport hajmi 2018-yilga 2017-yilga nisbatan 42.32 mlrd. soʻm ya’ni 6% ga oshgan. Korxonaning ishchilar soni 2017-yilda 2016-yilga nisbtan 124 kishiga ya’ni 12% ga, 2018-yilda 2017-yilga nisbatan 68 kishiga ya’ni 5%ga oshgan. Ish haqi fondi esa 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 8 199.8 mln.soʻm ya’ni 43% ga oshgan. 2018-yilda 2017-yilga nisbatan esa 7 484.3 mln.soʻm ya’ni 27%ga oshgan. Korxonada oʻrtacha oylik ish haqi 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 428.3 ming soʻmga ya’ni 28 %ga , 2018-yilda 2017-yilga nisbatan 377.7 ming soʻmga ya’ni 19 % ga oshgan. Aholiga pullik xizmat koʻrsatish 2017-yilda 2016-yilga nisbtan 3.9 mln. soʻm ya’ni 4 %ga oshga. 2018-yilda esa 2017-yilga nisbat 1.1 mln. soʻm ya’ni 3% ga oshgan.

2-jadval

“Oʻztemiryoʻlmashta’mir” unitar korxonasining iqtisodiy koʻrsatkichlari*

Koʻrsatkichlar nomi	2016-yil	2017-yil	2018-yil	2017-yil 2016-yilga nisbatan		2018- yil 2017- yilga nisbatan
				Farqi	%	Farqi	%
1. Ishlab chiqarish hajmi , mlrd. soʻm	74.5	119,4	154,9	44.9	160	35.5	129
2.Lokomotivni taʼmirlash va tiklash,mln. soʻm	93,00	93,00	123,06	-	100	30.06	132
3.Lokomotivlarni tiklash PF-4707 04.03.2015y.mln. soʻm	16.9	24.4	46.6	7.5	144	22.2	190
3.Eksport hajmi,mln.soʻm	-	638.10	680.42	-	-	42.32	106
4.Ish haqi fondi, mln.sum	18 729.0	26 928.8	34 413.1	8 199.8	143	7 484.3	127
5. Ishchilar soni,kishi	1 010	1 134	1 202	124	112	68	105
6. Oʻrtacha oylik ish haqi ,ming soʻm	1 516	1 944.3	2 322.0	428.3	128	377.7	119
7. Aholiga pullik xizmat koʻrsatish, mln. soʻm	93.95	97.85	100.47	3.9	104	2.62	103
8. Iste’moli tovarlari, mln. soʻm	48.47	53.30	54.4	4.83	110	1.1	102

* Manba: “Oʻztemiryoʻlmashta’mir” unitar korxonasining 2016-2018-yil yakunlari boʻyicha koʻrsatkichlari.
Korxonada ishlab chiqilgan iste’mol tovarlari 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 4.83 mln.so’mga, ya’ni 110 % ga oshgan. 2018-yilda 2017-yilga nisbatan 1.1 mln.so’mga, ya’ni 102 % ga oshgam.

4-rasm. “Oʻztemiryoʻlmashta’mir” unitar korxonasining iqtisodiy koʻrsatkichlari dinamikasi

“Oʻztemiryoʻlmashta’mir” unitar korxonasining ishlab chiqarish hajmi 2016-yilda 75.4 mlrd.soʻmni tashkil qilgan boʻlsa, 2017- yilda 44.9 mlrd.soʻmga oshgan va 119.4 mlrd.soʻmni tashkil qilgan. 2018- yilda 35.5 mlrd.soʻmga oshgan va 154.9 mlrd.soʻmni tashkil qilgan. Korxonaning eksport hajmi 2018-yilga 2017-yilga nisbatan 42.32 mlrd. soʻm ya’ni 6% ga oshgan. Korxonaning ishchilar soni 2017-yilda 2016-yilga nisbtan 124 kishiga ya’ni 12% ga , 2018-yilda 2017-yilga nisbatan 68 kishiga ya’ni 5%ga oshgan. Ish haqi fondi esa 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 8 199.8 mln.soʻm ya’ni 43% ga oshgan. 2018-yilda 2017-yilga nisbatan esa 7 484.3 mln.soʻm ya’ni 27%ga oshgan.

Quyida keltirilgan 3-jadvalda “Oʻztemiryoʻlmashta’mir” unitar korxonasining moliyaviy koʻrsatkichlari dinamikasi keltirilgan.

3-jadval

“Oʻztemiryoʻlmashta’mir” unitar korxonasining moliyaviy koʻrsatkichlari dinamikasi, mln, soʻm*

Koʻrsatkichlar nomi	2016-yil	2017-yil	2018-yil	2017-yil 2016-yilga nisbatan			2018- yil 2017- yilga nisbatan
				Farqi	%	Farqi		%
1.Jami daromad	80 737	120 987	157 882	40 250	149.8	36 895		130.4
2. Jami xarajat	80 013	119 983	155 292	39 970	149.9	35 309		129.4
3. Moliyaviy natija	724	1 004	2 589	280	138.6	1 585		257.8
4. Sof foyda	393	586	2 104	193	149	1 518		359
5. Ijtimoiy yoʻnaltirilgan xarajatlar	789	1 359	1 818	570	172.2	459		133.7
6. Byudjet va byudjetdan tashqari jamgʻarmalarga toʻlovlar	31 697	43 415	56 509	11 718	136.9	13 094		130
7. Ishlab chiqarish zaxirasi	14 511	19 146	27 219	4 635	131.9	8 073		142

* Manba: “Oʻztemiryoʻlmashtamir” unitar korxonasining 2016-2018 yil yakunlari boʻyicha koʻsatkichlari.
Yuqorida keltirilgan 3-jadval maʼlumotlaridan koʻrinib turibdiki, “Oʻztemiryoʻlmashta’mir” unitar korxonasining jami daromadi 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 40 250 mln, soʻmga ya’ni 49.8% ga oshgan. 2018-yilda 2017-yilga nisbatan 36 895 mln, soʻmga ya’ni 30.4 % ga oshgan. Shuningdek, korxona xarajatlari 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 39 970 mln, soʻmga ya’ni 49.9 % ga oshgan. 2018-yilda 2017-yilga nisbatan 35 309 mln, soʻmga ya’ni 29.4 % ga oshgan.

Korxonaning sof foydasi 2017-yilda 2016-yilga nisbtan 193 mln, soʻmga ya’ni 49 % ga oshgan. 2018-yilda esa 2017-yilga nisbatan 1 518 mln, soʻmga ya’ni 3.5 barobarga koʻpaygan. Ijtimoiy yoʻnaltirilgan xarajatlar 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 570 mln, soʻmga ya’ni 72.2% , 2018-yilda 2017-yilga nisbatan esa 459 mln, soʻmga ya’ni 33.7 % ga oshgan.Byudjet va byudjetdan tashqari jamgʻarmalarga toʻlovlar 2017-yilda 2016-yilga isbatan 11 718 mln, soʻmga ya’ni 36.9 % ga, 2018-yilda esa 2017-yilga nisbatan 13 094 mln, soʻmga ya’ni 30 % ga koʻpaygan.Ishlab chiqarish zaxirasi 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 4 635 mln, soʻmga ya’ni 31.9 % ga oshgan. 2018-yilda 2017-yilga nisbatan esa 8 073 mln,soʻmga ya’ni 42 % ga oshgan.

4-rasm.«Oʻztemiryoʻlmashta’mir» unitar korxonasining moliyaviy koʻrsatkichlari

“Oʻztemiryoʻlmashta’mir” unitar korxonasining jami daromadi 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 49.8% ga oshgan. 2018-yilda 2017-yilga nisbatan 30.4 % ga oshgan. Shuningdek, korxona xarajatlari 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 49.9 % ga oshgan. 2018-yilda 2017-yilga nisbatan 29.4 % ga oshgan

Quyidagi 4-jadvalda “Oʻztemiryoʻlmashta’mir” unitar korxonasining debitorlik va kreditorlik majburiyatlari dinamikasi keltirilgan.

Quyida keltirilgan 4-jadval maʼlumotlaridan koʻrinib turibdiki “Oʻztemiryoʻlmashta’mir” UKda debitorlik va kreditorlik majburiyatlari holatining tahlili shuni koʻrsatadiki, korxonaning debitorlik majburiyatlari 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 2 609 mln soʻm ya’ni 17.5% ga oshgan.

4-jadval

“Oʻztemiryoʻlmashta’mir” unitar korxonasining debitorlik va kreditorlik majburiyatlari, mln.so’m *

Koʻrsatkichlar nomi	2016-yil	2017-yil	2018- yil	2017-yil 2016-yilga nisbatan			2018- yil 2017- yilga nisbatan
				Farqi	%	Farqi		%
1.Debitorlik majburiyatlari: shu jumladan	14 888	17 497	12 697	2 609	117.5	- 4 800		72.5
1.1 “Oʻzbekiston temir yoʻllari” AJ	12 392	15 540	8 993	3 148	125.4	- 6 607		57.8
2.Kreditorlik majburiyatlari : shu jumladan	21 027	26 428	25 530	5 401	125.6	- 898		96.6
2.1 “Oʻzbekiston temir yoʻllari” AJ	12 768	13 015	7 909	247	101.9	- 5 106		60.7

* Manba: “Oʻztemiryoʻlmashta’mir” unitar korxonasining 2016-2018 yil yakunlari boʻyicha koʻsatkichlari
2018-yilda 2017-yilga nisbatan esa debitorlik majburiyatlari 4 800 mln soʻmga ya’ni 27.5% ga kamaygan. Shu jumladan “Oʻzbekiston temir yoʻllari” AJ dan 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 3 148 mln soʻmga ya’ni 25.4% ga oshgan boʻlsa, 2018-yilda 2017-yilga nisbatan 6 607 mln soʻmga ya’ni 42.2% ga kamaygan.

Kreditorlik majburiyatlari 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 5 401 mln soʻm ya’ni 25.6 % ga shuningdek, Oʻzbekiston temir yoʻllari» AJdan 247 mln soʻmga ya’ni 1.9 % ga oshgan bo'lsa, 2018-yilda 2017-yilga nisbatan esa 898 mln soʻmga ya’ni 3.4% ga, «Oʻzbekiston temir yoʻllari» AJdan esa 5 106 mln soʻmga ya’ni 39.3 % ga kamaygan.

5-rasm. “Oʻztemiryoʻlmashta’mir” unitar korxonasining debitorlik va kreditorlik majburiyatlari

“Oʻztemiryoʻlmashta’mir” UKda debitorlik va kreditorlik majburiyatlari holatining tahlili shuni koʻrsatadiki, korxonaning debitorlik majburiyatlari 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 17.5% ga oshgan. 2018-yilda 2017-yilga nisbatan esa debitorlik majburiyatlari 27.5% ga kamaygan. Kreditorlik majburiyatlari 2017-yilda 2016-yilga nisbatan 25.6 %ga shuningdek, “Oʻzbekiston temir yoʻllari”AJdan 1.9 %ga oshgan bo’lsa, 2018-yilda 2017-yilga nisbatan 3.4% ga, “Oʻzbekiston temir yoʻllari” AJdan esa 39.3 % ga kamaygan.