Mamasoli jumaboyev

Darsni  mustahkamlash  uchun  savollar:
1. Shoirning  hayoti  va  ijodi?
2. Shoirning  bolalarga  bag‘ishlab  yaratgan  shå’r  va  dostonlari?
3. Adib  romanlarida  bola  hayoti?
17 — Bolalar  adabiyoti  va  ifodali  o‘qish

---

258
Shoir  va  olim  Safo  Ochil  to‘fonli  kunlarda,  o‘zbek  xalqi
ikkinchi  jahon  urushining  dahshatli  va  vahimali  azob-uqu-
batlarini  boshidan  kechirayotgan  davrda,  ya’ni  1942- yil,  20-
mart  kuni  Xorazm  viloyatining  Yangiariq  tumanida  dunyoga
keldi.  U  boshlang‘ich  ta’limni  shu  tumandagi  „Olg‘a“  hamda
Oxunboboyev  nomli  maktablarda  oldi,  keyin  esa  Bog‘ot  tu-
manidagi  Narimonov  nomli  o‘rta  maktabni  tamomladi.
U  1958- yilda  Òoshkent  davlat  chet  el  tillari  pedagogika
institutining  nemis  tili  fakultetiga  kirib,  uni  nemis  tili,  o‘zbek
tili  va  adabiyoti  ixtisosligi  bo‘yicha  tugatdi.  So‘ngra  uzoq  yillar
Xorazm  davlat  pedagogika  institutida  o‘qituvchi,  katta  o‘qi-
tuvchi,  dotsent,  kafedra  mudiri  lavozimlarida  ishlab,  Xorazm
viloyati,  qo‘shni  Turkmaniston  Respublikasining  Toshhovuz
viloyati  va  Qoraqalpog‘iston  Respublikasi  uchun  malakali
kadrlar  tayyorlash  ishlarida  samarali  faoliyat  ko‘rsatdi.
Safo  Ochil  o‘z  ijodiy  faoliyatini  1955- yilda  bolalarbop
she’rlar  mashq  qilishdan  boshladi.  Uning  bolalar  uchun  yoz-
gan  asarlari  „Umidvor  qushcha“  (1983),  „Kamalak  va  suma-
lak“  (1987),  „Burgut“  (1992)  kabi  she’riy  kitoblariga  jam-
langan  bo‘lib,  ularning  barchasi  yosh  kitobxonlarga  manzur
bo‘lgan.  Shoirning  o‘sha  davrdagi  mashqlarida  ham  o‘ziga  xos
isyonkorlik  va  kurashchanlik  ko‘zga  tashlanadi.  „Onam  pax-
takor“  (1955)  she’rida  lirik  qahramon  onam  „O‘tgan  yili
ko‘p  Paxta  terdi.  Davlat  unga  Nishon  berdi.  Pul  ber  desa,
Derlar  qoch-qoch,  Bizlar  esa  Och,  yalang‘och¾“  deya  hay-
qiradi.  Darhaqiqat,  she’r  yozilgan  davrda  paxtakor-mehnat-
kashlar  faqat  mehnat  qilishgan,  lekin  mehnatiga  yarasha  haq
olishmagan.  Shu  hayot  haqiqati  badiiy  haqiqatga  aylanganki,
bu  mavjud  sho‘ro  tuzumiga  nisbatan  murg‘ak  qalbning  isyo-