Ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimini tashkil etuvchilari

Taqsimlangan ma’lumotlar bazasini qayta ishlash.

МБ нинг ривожланиш концепцияси ва ахборот ресурсларини компьютер тармоқларига интеграциялашнинг тўхтовсиз ривожланиши тақсимланган маълумотлар базаси тизимларини (ТМБ, англ. Distributed DataBase - DDB) пайдо бўлишига сабаб бўлди.

Тақсимланган маълумотлар базаси (ТМБ) деганда бир-бири билан мантиқан боғланган ва физик жиҳатдан компьютер тармоғининг турли тугунларида жойлашган МБ тушунилади.

ТМБ таркибига компьютер тармоғининг турли тугунларида жойлашган ва турлича МББТ томонидан бошқарилиши мумкин бўлган бир нечта МБ нинг фрагментларини бириктириб олади. Фойдаланувчилар ва амалий дастурлар учун ТМБ одатдаги локал МБ каби кўринади. Бу маънода «тақсимланган» атамаси МБ ни ички характеристкасини эмас, балки ташкил этиш усулини билдиради.

ТМБ тизимининг асосий вазифаси компьютер тармоғида тақсимланган маълумотларга мустақил мурожатларни таъминлаб бериш ва мурожатларни бошқаришдан иборат.

ТМББТ – бу дастурий комплекс (МББТ) бўлиб, у ТМБни бошқариш ва фойдаланувчига тақсимланишни шаффоф холда кўрсатади. ТМБ шаффофлиги - бу фойдаланувчи ТМБни худди марказлашган локал МБ шаклида кўришини таъминлашдир.

ТМББТнинг асосий вазифаси эса компьютер тармоғининг тугунларидаги локал МБларни интеграциялаш воситаларини таъминлаш ва бунда компьютер тармоғининг турли тугунларида жойлашган фойдаланувчилар барча МБлар билан ягона МБ каби ишлашини таъминлашдан иборат.

Бунда қуйидагилар таъминланиши лозим:

• 
  тизимдан фойдаланишни соддалиги.
  
• 
  тармоқдаги бузилишларда автоном ишлаш имкониятини таъминлаш.
  
• 
  самарадорликнинг юқори даражасини таъминлаш. ТМБ асоси иккита асосий ғоя мавжуд:
  
• 
  ташкилий ва физик жиҳатдан тақсимланган кўп сонли фойдаланувчилар бир вақтнинг ўзида умумий маълумотлар (умумий МБ) билан ишлай олади;
  
• 
  мантиқан ва физик тақсимланган маълумотлар (жадваллар, ёзувлар ва хатто майдонлар) биргаликда ўзаро мос ягона бутун – умумий МБ ни ташкил этади. ТМБ ни қуришнинг асосий 3 та принципи:
  
• 
  Фойдаланувчилар учун маълумотлар жойлашувининг тиниқлиги, шаффофлиги (кўринмаслиги, одатдаги МБ каби кўриниши керак);
  
• 
  Фойдаланувчиларнинг бир – биридан изолацияланганлиги, ажратилганлиги;
  
• 
  синхронизация ва ихтиёрий вақт моментда маълумотлар холатининг келишилганлиги.