Ma’lumotlar bazasi o’zi nima? Mb afvzallik tomonlari nimadan iborat?

Ma’lumotlar bazasida «Obyekt» nima uchun ishlatiladi?

Ierarxik modelda ma’lumotlar o’rtasidagi munosabatlar yo’nalishi “yuqori daraja – quyi pog’ona” turida bo’ladi, ya’ni, har bir ob’ektning faqat bitta “yuqori daraja”si, ammo har bir “yuqori daraja” uchun bir nechta “quyi pog’ona” to’g’ri kelishi mumkin. Bunday munosabatlarni daraxt ko’rinishida tasvirlash qabul qilingan bo’lib, ob’ektlar o’rtasidagi aloqa chizig’i biron-bir munosabat mavjudligini ifodalab beradi., bu munosabatning nomlanishi aloqa chizig’iga yozib qo’yilishi mumkin. Masalan, “mijoz” va “buyurtma” o’rtasida “bajarmoqda” deb nomlanuvchi munosabat, “buyurtma” va “mahsulotlar” ob’ektlari o’rtasida esa “..larni tashkil etadi” munosabati bo’lishi mumkin. Ob’ektlar o’rtasidagi munosabatlar boshqacha tuzilishdagi daraxtsimon ko’rinishda ifodalangan holatda ma’lumotlarning tarmoqli modelidan foydalaniladi (3- rasm). Ma’lumotlarni tashkil etishning tarmoqli modeli daraxtsimon modelning bir muncha kengaytirilgan ko’rinishi hisoblanadi. Ierarxik tuzilishda yozuv – “quyi pog’ona” faqat bitta “yuqori daraja”ga ega bo’lishi shart bo’lsa, tarmoqli modelda bir nechta “yuqori daraja”ga ega bo’lishi mumkin.

6. 
   SQL tilining Mbdagi o’rni.
   

SQL (Structured Query Language) tartiblangan so’rovlar tili relyatsion MB bilan ishlash bo’yicha standart so’rov tili hisoblanadi, jadval ma’lumotlari (tanlov, o’zgartirish, qo’shish, va o’chirib tashlash) va jadvallar (yaratish, o’chirib tashlash, tuzilishini o’zgartirish) bilan turli jarayonlar olib borish uchun mo’ljallangan. SQL ma’lumotlarni kiritish-chiqarish dasturiy qismlarini tashkil etish boshqaruv operatorlariga ega emas va shu sababli undan yakka - avtonom holda foydalanilmaydi. Odatda MBBTni dasturlash vositasi tarkibiy qismiga kiritilgan bo’ladi (masalan, VBA – Visual Basic for Applicfnions, MBBT WS Access va boshqalar). SQL tilining asosiy vazifasi foydalanuvchi so’rovlarini tayyorlash va bajarishdan iborat. Murakkab bo’lmagan va nisbatan kichik hajmli axborotlarga ishlov berishga mo’ljallangan MBBTlarni ishlashdagi qulayligi dasturlashtirishni qo’llamasdan, ya’ni mutaxassis bo’lmagan holda tayyor kiritilgan funktsiyalarni qtllash orqali yangi MB yaratishga imkon beradi.

7.