|
Topshiriq: “Mustaqil fikrlashga o`rgatish”. Ogohlik, hushyorlik, ma’naviy tahdid so`zlari bo`yicha fikrlar va g`oyalar olamiga tashrif buyurish. (Sababi, natijasi )
Sana:
29-Mavzu:Qarisi bor uyning farishtasi bor
Kun shiori:Bir-birovimizning qadrimizga yetaylik !
Maqsad:O`quvchilarda vatanparvarlikni singdirish, bu dunyoda insonning azizligini, bir-birovimizning qadriga yetib yashashlikni uqtirish.
Natija:O`quvchilarning erkin fikrlashi, tassurotlari va olgan xulosasi.
Kommunikativ kompetensiya — muloqotda muomala madaniyatiga amal qilishni, ijtimoiy moslashuvchanlikni, hamkorlikda jamoada samarali ishlay olish layoqatlarini shakllantiradi
Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi —media madaniyatga ega bo‘lish layoqatlarini shakllantiradi
Foydalanadigan ko`rgazmali qurollar:shiorlar, plakatlar, devoriy gazetalar, slaydlar, tarqatma materiallar.
Bizning bobolarimiz ikkinchi jahon urushida qatnashib, dushmanga qarshi kurashib,Vatanimizni asrab qolganlar. Urushdan keyin og’ir davrda ham o’z zahmatli mehnatlari bilan xalqimizni vayronalikdan va ocharchilikdan qutqarib qolganlar. Vatanimizni obod bo’lishi uchun obodonlashtirish ishlarini olib borganlar. Fan va texnikaning taraqqiyotiga ham hissalari ulkandir. Shuning uchun keksalarimizni qancha e’zozlasak, shuncha kam.
Bugungi farovon turmushimizning poydevorini bobo va buvilarimiz yaratgan. Keksalarimiz hayotda ko’p narsalarni boshidan kechirganli uchun biz yoshlarga to’g’ri maslahatlar va o’gitlar beradilar. Agar biz adashib, noto’g’ri ish qilib qo’ysak, bizni to’g’ri yo’lga soladilar. Xalqimizda shunday maqol bor: “Qarisi bor uyning parisi bor”. Haqiqatan ham bobo va buvisi bor uyda farzandlar tarbiyali, odobli, aqilli, xushmomila bo`lib o`sadilar, chunki bobo va buvilar nabiralarini maslahat va o`gitlar berib, to`g`ri yo`lga soladilar. Nabiralariga uxlashidan oldin ibratli ertak va rivoyatlar aytib beradilar. Bundan tashqari uy yumushlarini qilishni, ro`zg`or anjomlarini toza-ozoda tutishni, bog`da ishlashni: yer yumshatishni, nihol ekishni, turli meva va sabizavotlarni yetishtirishni o`rgatadilar. Buvilar qiz nabiralarini ro`zg`or tutishga, uy va hovlilarni supirib ozoda qilishga, turli ovqat va pishiriqlar pishirishga o`rgatib, uy bekasi bo`lishga tayyorlaydilar. Shuning uchun bobo va buvilarimiz biz yoshlarning faxrimizdir.
Mahallada ham qariyalarning o`rni baqiyosdir. Mahallaning tozaligiga, obodonligiga bobo va buvilarimiz katta e’tibor beradilar. Bog` yaratib, turli xil gullar ekishadilar. Mabodo kimdir mahallada to`y qilib qolsa, bobo va buvilarimiz bosh-qosh bo`lishadilar. Xullas, keksalarimiz bizning maslahatgo`yimiz va suyangan tog`i.
Inson tug’ilibdiki, unung atrofida yaqinlari, ota-onasi parvona bo’ladi. Birinchi kulish, birinchi so’z, birinchi qadam – hammasi ota-onaga baxsh etiladi, bularni ko’rib, ular bir-birlariga quvonch ulashadilar.
Vaqt o’tdi. Kechagi go’dak, bugun o’quvchi, talaba, ishchi,ota-ona. Bugun sizga bobojonim va buvijonim haqida, men uchun aziz, shirinsoz nuroniylar haqida so’z yuritmoqchiman. Muhammad Yusuf bu yoshdagilarga juda chiroyli ta’rif bergan:
Har kimning ham sochlariga oq tushsin
Ajin tushsin yuzlariga dog’ tushsin
Bu she’rni to’liq o’qigandan so’ng izohga hojat qolmaydi.
Mahallamizdagilar inoq, bir-birlariga yordam qo’lini uzatishga doim tayyor. Shular qatorida mening bobom va buvijonimdir. Mana ular biz bilan bir yildan buyon yashab kelmoqdalar. Negadir avval, ular nasihat qilganlarida o’zim bilgandek qilgum kelar, lekin ulg’ayib ularning aytgan pandu-nasihatlari oltinga teng ekanligini tushunib yetdim. “Dasturxonning to’ri yarashar sizga’’- degum keladi. Bu kunga yetganlar bor, yetmaganlar bor. Ularning yuzlaridan nur yog’ilib turadi, aytgan so’zlari bolga teng. Mahalladagi yig’inlar ularsiz o’tmaydi. Qo’shnilar yonlariga kelib o’tirganlarida erinmasdan qo’shnilarning ahvoli, sog’ligi bilan qiziqadilar. Taqdir taqazosi bilan bobom va buvijonim uylariga ketdilar. Lerin ular bilan o’tgan vaqtim zoe ketmaganligini va ularni yaxshi ko’rishimni tushunib yetdim
Harkimning ham quvvat ketib belidan
Qo’llariga aso bir tayoq tushsin
Imoni sof yuzga kirib yorug’ yuzTo’ylar ko’rib, yelkasidan tog’ tushsin. Aziz bobo va buvijonlarimiz boshimizga doimo sog’ bo’linglar
Xonadoningizda keksa kishi boʻlgani u Sizning baxtingiz, omadingiz. Oilangiz farishtasi u! Koʻcha kuyda ularni koʻrib qolsangiz, koʻnglingiz yorishib ketadi. Salomingizga qiroat bilan alik olganda, osmonda uchasiz. Sizni alqaganda “ilohim shu yoshga yetayin” deya shukrona keltirasiz!
Bugungi tahlikali kunlarda ularni yolgʻizlatib qoʻymang! Duosini oling! Ular bugun Siz bilan bizning tayanchimizga muhtoj! Uyda qoling!
Xalqimizda “Qarisi bor uyning parisi bor”, “Qari bor uyning zari bor”, “Qari uyning farishtasi, saranjomi, sarishtasi” degan hikmatona naqllar yuradi. Haqiqatan, keksalari bor xonadon fayzli va barakali xonadondir. Ular davrasida ulg‘ayayotgan yosh avlodning ma’naviyatiyu ta’lim-tarbiyasi yuksak bo‘ladi. Shu ma’noda, keksalarga boy va ular e’zozlangan yurtda ham ezgulik, mehr-oqibat va farovonlik hukm suradi.
Azal-azaldan yurtimizda keksalar e’zozda bo‘lib, ularga alohida hurmat va ehtirom ko‘rsatib kelinadi. Bu yoshlar zimmasidagi mas’uliyat va farzga aylangan desak, mubolag‘a bo‘lmaydi.
Yakuniy qism:
Xulosa o‘rnida aytganda, keksalarimizning duoga ochgan qo‘llari, yuzlaridagi mamnunlik ifodasini ko‘rib, ularni qancha ko‘p qadrlab e’zozlasak, hurmat va ehtirom ko‘rsatsak ham shu qadar kam ekanligini yana bir karra his etasan kishi. Zero, bugungi farovon hayot va shodumon kunlarga yetishimizda ularning beminnat hissasi bor, mehnati singgan. Shunday ekan, keksa avlod vakillarining duosini olib yurish barchamizga nasib aylasin.
Topshiriq: Mavzu yuzasidan referat yozish
Do'stlaringiz bilan baham: |
