Maǵliwmatlar bazasi, olardiń TÚrleri tema: Maǵlıwmatlardın informaciyalıq modelleri Reje

Soraw hám tapsırmalar
1. Esabat obiektin hár túrli rejimlerde jaratıw usılların aytıp beriń?
2. Esabatta gruppalaw degende ne túsinesiz?
3. Esabatlardı baspaǵa shiǵarıw izbe-izligin túsindiriń?
VI-BAP. SQL TILI HÁM ONIŃ QOLLANILIWI
SQL- tili
Reje:

Maģlıwmatlar bazası haqqında ulıwma maģlıwmatlar. MB túsinigi pánge kirip kelgenge deyin, programmistler maģlıwmatlardı sonday sholkemlestirer edi, ol tek ģana kórilip atırģan másele ushın ģana orınlı bolatuģın edi. Keyingi jańa másele ushın maģliwmatlar qayta shólkemlestiriletuģın hám bul jaģday jumıs ónimdarlıģınıń sapasız bolıwına alıp keler edi. Sonıń ushın da maģlıwmatlardı qayta islewdiń ónimli usılların islep shıģıw zárúrligi payda boldı.
Ulıwma alģanda hár qanday xabar sistemasınıń maqseti real ortalıq obektleri haqqındaģı maģlıwmatlarģa islew beriwden ibarat.Keń mániste maģlıwmatlar bazası – bul anıq predmet tarawģa baylanıslı bolģan real ortalıqtıń obektleri haqqındaģı maģlıwmatlar toplamı bolıp esaplanadı.Predmet taraw degende, maģil’wmatlar bazasın shólkemlestiriw ushın úyrenilip atırģan real ortalıqtıń belgili bir bólegi túsiniledi. Máselen, shólkem, zavod, kolledj, joqarı oqıw jurti.
MBın shólkemlestiriwde belgili qaģıyda hám nızamlarģa ámel etiw lazım boladı. Bunnan bılay xabar sózin maģlıwmat sózinen parqlaymız, yaģnıy , xabar sózin ulıwma túsinik sıpatında qabıl etip, maģliwmat degende anıq bir belgilengen nárse yamasa hádiyseniń sıpatların názerde tutamız.
1-Súwret.Maģlıwmatlar bazası sxeması.

2-súwret. SQL tilinde dizimnen ótiw.
Baylanıs ústinleri atributlar dep ataladı hám olarģa at beriledi. Baylanıs atributlardıń atlardan ibarat dizimine múnásibet sxeması delinedi. Máselen, STUDENT diziminiń múnásibet sxemasın tómendegishe jazıw múmkin: STUDENT (DTM, FISH, JINISI, TJIL, MÁNZILI, TEL).
Maģlıwmatlardıń relyacion modeli eki ólshemli kestelerde saqlanatuģın maģlıwmatlardıń óz ara baylanıslı kompleksi. Relyacion model kúshli teorialıq tırnaqqa iye bolıp, ol matematikalıq múnásibetler teoriyasina tiykarlanģan. Maģlıwmatlardıń relyacion modeli konsepciyasi 1970-jılda E. Kodd tarepinen usinilģan bolıp, maģlıwmatlardı tavsiflash hám kórsetiwdıń ámeliy programmalarģa baylanıslı bolmaslıģın támiyinleydi.