Malakasini oshirish instituti tabiat bilan tanishtirish

Yirik gulli yarongul
(Yarongullar oilasi). Vatani — Afrika. Barglari burmali bo’lib, 
cheti ko’p kesilgan, arrasimon. Bu o’simlik juda chiroyli gullaydi. Gullari yirik, har 

---

49 
xil rangda, naviga qarab bir tusli yoki ikki tusli, gul barglarida qora hollari bo’ladi. 
Parvarish va ko’paytirish yo’llari boshqa yarongullardagi bilan bir xil, lekin bu 
o’simlik bir muncha talabchan bo’lib, yaxshiroq sharoitlarda o’stirishni talab qiladi. 
Qirqquloqlar
(Ko’poyoqlilar oilasi). Vatani—nam tropik o’rmonlar. SHakli har xil, 
ranggi ko’pincha och yashil tusda chiroyli ko’rinadigan bo’lgani uchun xonalarda 
o’stiriladi. Yosh barglari buralib turadi, o’sgan sayin ular yozilib boradi. 
Qirqquloqlarning ko’pchiligi ildizpoyali o’simliklardir. Ularning hammasi havo nam, 
yorug’lik o’rtacha miqdorda bo’lishini, vaqt-vaqtida sug’orib turishni talab qiladi. Tik 
quyosh nurlariga, yelvizaklar va xonalar havosining sovuq bo’lishiga bardosh bera 
olmaydi, toza havonn talab qiladi. Tabiatda va gulxonalarda barglarining orqa 
tomonidagi sporangiyalarida bo’ladigan sporalaridan ko’payadi; xona sharoitlarida 
ildiz poyasini bo’lish yo’li bilan ko’paytiriladi. Qirqquloqlar orasida «tirik tug’arlari» 
bor — bu xillari barglarida paydo bo’ladigan yosh nihollaridan ko’paytiriladi. 
Xonalarda adiantum, Venera sochi degan xili hammadan ko’ra ko’proq o’stiriladi. 
Uning Vatani — Janubiy Yevropa va SHimoliy Amerika. U och yashil rangli yupqa, 
nozik barglar chiqaradigan past bo’ylikkina o’simlikdir. Bo’ydor nefrolepis degan 
xili ham uchraydi. Vatani—Yaponiya. U uzunligi 1 metrga boradigan, sal egilib 
turadigan patsimon bargli yirik o’simlikdir. Bu—eng kamtalab qirqquloqlarning biri 
bo’lib, tez o’sib, rivojlanib boradi. Bu ikkala turi tupini bo’lish yo’li bilan 
ko’paytiriladi. Nefropilis yonidan chiqadigan novdalar berishi mumkin.