Малака тоифа йўналиши: Бошланғич таълим фани ўқитувчилари Тингловчилар контингенти

 
2-Маъруза:Тасвирий санъатда рангшунослик турлари ва 
қўлланиши 
 
Режа: 
1.
Рангларнинг турлари. 
2.
Ранг (хаво) перспективаси. 
3.
Композицияда рангларнинг ўрни. 
4.
Рангларни кишилар руҳиятига таъсири. 
 
Таянч тушунчалар:
Рангшунослик, асосий ранглар, қўшимча (хосила) 
ранглар, зангори, или
қ
ранглар,совуқ ранглар,оғир ранглар,енгил ранглар, 
ранг ёрқинлиги,ранг туси,тўйинган ранглар,ранг (хаво) перспективаси, 
рангларнинг киши руҳиятига таъсири.
 
2.1.
 
 Рангларнинг турлари
Тасвирий санъатда, айниқса рангтасвирда рангнинг роли бениҳоя 
каттадир. У асарнинг мазмунини ва ғоясини очилишига унинг томошабинга 

---

26 
эмоционал 
таъсирини 
кучайтиришга, 
шунингдек 
композициядаги 
мувозанатни сақлашга хизмат қилади. 
Рангтасвир машғулотларида бўёқлар билан ишлаш мураккаб 
жараёнлардан ҳисобланади. Фақат таълим жараёнини тўғри ташкил этиш, 
кўргазмали воситалар ва методик услублардан самарали ҳамда ўринли 
фойдаланиш натижасидагина рангшунослик бўйича билим, малака ва 
кўникмаларни пухта ўзлaштиpилишигa эришиш мумкин. 
Маълумки, мутахассислар рангларни икки турга бўлишади. 
1. Асосий 
ранглар. 2. Қўшимча (хосила) ранглар.
Асосийга қизил, сарик, зангори 
ранглар киради. Қўшимча ранглар ана шу асосий рангларни бир-бирлари 
билан аралаштириш орқали олинади. Масалан, қизил ва сариқ рангдан 
зарғалдоқ, сариқ ва зангори рангдан яшил, қизил ва зангори рангдан 
бинафша ранглар олинади. Бу олинган рангларни иккинчи бор аралаштириш 
орқали янада янги рангларни хосил қилиш мумкин. Янги рангларни хосил 
қилишда оқ ва қора ранглар ҳам иштирок этишлари мумкин. 
Рангшуносликда рангларни хроматик ва ахроматик турлари ҳам бўлади. 
Хроматик сўзи юнон тилидан олинган бўлиб, ранг маъносини англатса 
ахроматик сўзи рангсиз оқ, қора, кулранг деган тушунчадир. 
Рангшунослик фанида илиқ ва совуқ ранглар тушунчалари ҳам бор. 
Мутахассислар