Maktabgacha yoshdagi

Iste’dod 
har tomonlama rivojlangan, ni-
hoyatda kuchli va takrorlanmas qobiliyatdir. U tinimsiz mehnat, 
o‘z qobiliyatini takomillashtirib borish yo‘lida barcha qiyinchi-
liklarni yengish, irodasi va butun imkoniyatlarini safarbar qilish 
natijasida qo‘lga kiritiladi. 
Iste’dod
kishiga qandaydir murakkab 
mehnat faoliyatini muvaffaqiyatli, mustaqil va original tarzda 
bajarilishi imkonini beradigan qobiliyatlar majmuasidir.
Biror faoliyatning, ayniqsa muvaffaqiyatli, mustaqil va ori-
ginal tarzda bajarilishini taqozo qiladigan zo‘r qobiliyatlar birik-
masi 
talant
deyiladi. Ijodiy faoliyatga qobiliyatli kishilarni talant-
li kishilar jumlasiga kiritish mumkin. Bunday kishilar ijtimoiy 
munosabatlar sohasida o‘z davrining progressiv g‘oyalarini juda 
muvaffaqiyatli ravishda amalga oshiradilar, adabiyot va san’at so-

---

221
hasida hozirgi zamonning ilg‘or tafakkuri darajasidagi mukam-
mal asarlarni yaratadilar, fan va texnika sohasida ular murakkab 
nazariy va amaliy vazifalarni yaxshi hal etadilar.
Talantlilikning yuqori bosqichi 
daholik 
deb ataladi. Ijtimoiy 
hayotda fan, adabiyot, san’at va shu kabi sohalarda prinsipial 
ravishda yangi biror narsa yaratgan kishilar 
daholar
(geniy) deb 
hisoblanadilar. Genial kishilar ijodining mahsuli faoliyatning bi-
ror sohasini rivojlantirishda muhim bosqich hisoblanadi. Genial 
kishilar insoniyat taraqqiyotida yo‘l ko‘rsatuvchi bosqichlar bo‘lib 
xizmat qiladilar, tarixiy shaxsga aylanadilar.
«Kadrlar tayyorlash milliy dasturi»da iqtidorli bolalar va 
o‘quvchi yoshlarni qo‘llab quvvatlash bo‘yicha davlat ishlari so-
bitqadamlik bilan olib borilmoqda. Iste’dodli o‘smir va o‘spirin 
yoshlarni izlab topish, ularga ko‘maklashish, ularning qobiliyatini 
va iste’dodini o‘stirish bo‘yicha fondlar tashkil etildi. Qobiliyat li 
yoshlarni chet ellardagi yetakchi o‘quv yurtlari va ilmiy markaz-
larda o‘qitish va stajirovka o‘tkazish yo‘lga qo‘yildi. Bolalarning 
oilada tarbiyalashni tashkiliy psixologik-pedagogik uslubiy jihat-
dan ta’minlash, o‘quvchilarning imkoniyatlari va qiziqishlarini 
hisobga olgan holda ularning jadal intellektual rivojlanishi, so-
halashtirish, tabaqalashtirish, kasbga yo‘naltirilgan ta’lim olish-
ni ta’minlaydi.