Maktabgacha yoshdagi bolalar psixologiyasi

vibratsiya — tebranma sezgilar;

109. 
     3;
     
110. 
     4;
     

109. 
     6;
     
110. 
     2.
     

471

1. 
   adaptatsiya — muhit o‘zgarishlariga moslashuv;
   
2. 
   kinestetik — harakat sezgilari;
   
3. 
   muvozanat — gavdaning fazodagi holati.
   

XOTIRA

109. 
     Xotira tasavvurlari deb nimaga aytiladi?
     

1. 
   ilgari idrok qilingan, hozir ko‘z oldimizda bo‘lmagan obrazlarni ongimizda gavdalantirish;
   
2. 
   ilgari idrok qilinmagan obrazlarni o‘ngimizda yaratish;
   
3. 
   ilgari idrok qilingan narsalar o‘rtasidagi o‘xshashlik;
   

1. 
   ilgari idrok qilingan va qilinmagan obrazlar yaratish.
   

109. 
     Xotira deb ...
     

1. 
   oldindan egallangan taassurotlarni esda saqlashga aytiladi;
   
2. 
   kishining sezgi va idroklari asosida o‘z tajribasini boyi- tish qobiliyatiga aytiladi;
   
3. 
   oldin egallangan tajribalarni amaliy faoliyatda qo‘llash, esda saqlash va esga tushirishga aytiladi;
   
4. 
   ilgari idrok qilingan narsa va hodisalarni esda olib qo- lish, esda saqlab turish hamda keyinchalik esga tushirish va unutishdan iborat psixik jarayonlarga aytiladi.
   

109. 
     Esda olib qolish turlari to‘g‘ri berilgan qatorni belgilang.
     

1. 
   ixtiyoriy, ixtiyorsiz, mantiqiy;
   
2. 
   ixtiyoriy, ixtiyorsiz, mexanik, ma’nosiga tushunib;
   
3. 
   operativ, fenomenal, emotsional, motor;
   
4. 
   takrorlash, uqib olish, assotsiativ.
   

109. 
     Tasavvurlar necha xil bo‘ladi?
     

1. 
   ixtiyoriy tasavvurlar va ixtiyorsiz tasavvurlar;
   
2. 
   so‘z mantiq tasavvurlari, mexanik tasavvurlar;
   
3. 
   emotsional tasavvurlar, obraz tasavvurlari;
   
4. 
   xotira tasavvurlari, xayoliy tasavvurlar.
   

109. 
     Xotira turlarini ko‘rsating.
     

1. 
   harakat, emotsional, obraz, so‘z-mantiq;
   
2. 
   ixtiyoriy, ixtiyorsiz;
   
3. 
   ko‘rgazmali, mantiqiy, izchil;
   
4. 
   fenomenal xotira.
   

109. 
     Xotira jarayonlarini ko‘rsating.
     

472

1. 
   harakat, emotsional, obraz, so‘z-mantiq;
   
2. 
   ixtiyoriy, ixtiyorsiz, mexanik, ma’nosiga tushunib;
   
3. 
   ixtiyoriy, ixtiyorsiz, shartli;
   
4. 
   esda olib qolish, esda saqlab turish, esga tushirish, ta- nish, unutish.
   

109. 
     Assotsiatsiyalar necha xil bo‘ladi?
     

1. 
   2 xil; eksteriorizatsiya, interiorizatsiya;
   
2. 
   3 xil; izdoshlik, o‘xshashlik, kontrastlik;
   
3. 
   3 xil; sezgi, idrok, xotira;
   
4. 
   2 xil; neyron, maxsus hujayralar.
   

109. 
     Inson bevosita amalga oshirayotgan faol, tezkor hara- katlar, usullar uchun xizmat jarayonini anglatuvchi mnemik holat xotiraning qaysi turi?
     

1. 
   operativ; c) ixtiyorsiz;
   
2. 
   tasavvur; d) so‘z-mantiq.
   

109. 
     Idrok qilish jarayonida sezgi a’zosining ustunlik qilishi- ga qarab tasavvurlar qanday turlarga bo‘linadi?
     

1. 
   ko‘rish, eshitish, hid bilish, ta’m bilish, harakat tasavvur- lari;
   
2. 
   ixtiyoriy, ixtiyorsiz, mexanik, ma’nosiga tushunib;
   
3. 
   ixtiyoriy, ixtiyorsiz, shartli;
   
4. 
   xotira tasavvurlari, xayoliy tasavvurlar.
   

109. 
     Uqib olish deb ...
     

1. 
   muayyan bilimlarni egallash uchun sistematik va ixtiyo- riy ravishda esda qoldirishga aytiladi;
   
2. 
   ilgari idrok qilingan narsa va hodisalarni qayta idrok qi- lishga aytiladi;
   
3. 
   faqat takrorlash bilan esda olib qolishga aytiladi;
   
4. 
   o‘z oldimizga ma’lum bir maqsad qo‘ymasdan va iro- daviy kuch sarf qilmasdan esga tushirishga aytiladi.
   

109. 
     Mexanik esda olib qolish deb .
     

1. 
   muayyan bilimlarni egallash uchun sistematik va ixtiyo- riy ravishda esda qoldirishga aytiladi;
   
2. 
   faqat takrorlash bilan esda olib qolishga aytiladi;
   
3. 
   ilgari idrok qilingan narsa va hodisalarni qayta idrok qi- lishda aytiladi;
   

473

4. 
   o‘z oldimizga ma’lum bir maqsad qo‘ymasdan va iro­daviy kuch sarf qilmasdan esga tushirishga aytiladi.
   

109. 
     Tanish deb ...
     

1. 
   muayyan bilimlarni egallash uchun sistematik va ixtiyo- riy ravishda esda qoldirishga aytiladi;
   
2. 
   faqat takrorlash bilan esda olib qolishga aytiladi;
   
3. 
   ilgari idrok qilingan narsa va hodisalarni qayta idrok qi- lishda aytiladi;
   
4. 
   o‘z oldimizga ma’lum bir maqsad qo‘ymasdan va iro­daviy kuch sarf qilmasdan esga tushirishga aytiladi.
   

TAFAKKUR

109. 
     Tafakkur nima?
     

1. 
   atrof-muhitdagi voqelikni nutq yordami bilan bavosita, umumlashgan holda aks ettiruvchi psixik jarayon hamda ijti- moiy-sababiy bog‘lanishlarni anglangan, yangilik ochishga va bashorat qilishga yo‘naltirilgan aqliy faoliyat;
   
2. 
   jonli mavjudot hayot kechirishining konkret shart-sha- roitlarga qaramligini ifoda etuvchi va unga nisbatan faolligini namoyon qiluvchi holat;
   
3. 
   tartibga solingan, yaxlit ongli tizimga aylantirilgan, shaxsni ma’lum qolipda, o‘z shaxsiy qiyofasiga ega tarzda jamiyatda munosib o‘rin egallashga chorlovchi tasavvurlar va g‘oyalar majmui;
   
4. 
   his-tuyg‘ularning paydo bo‘lish tezligi va kuchida hamda kishining umumiy harakatchanligida namoyon bo‘ladigan in- dividual-psixologik xususiyatlar yig‘indisi.
   

109. 
     Tafakkur operatsiyalarini ko‘rsating.
     

1.