Maktabgacha ta’lim yo’nalishi 4-kurs talabasi

Мавзу учун сурат танлаш. Болалар муайян мавзу учун суратларни мустақил равишда танлайдилар, масалан, "Уйинчокдар", "Бизнинг уй", "Уй ҳайвонлари", "Бизнинг ватанимиз" ва бошқалар.
Болаларга рус тилини ўқитиш алоҳида нарсалар номлари, ҳаракатлар, сифатларни белгилашдан бир неча сўзлардан иборат бўлган кичик гапларни тузиш, кейинчалик эса бир неча гаплардан иборат мазмунан боғлиқ ҳикоялар тузишга караб кетиши зарур.
Болалар ўзларига қаратилган тушунарли русча нутқни қанчалик кўп эшитса, уларнинг ўрганилаётган тилдаги ўз нуткдари шунчалик тез ва уюшқоқ ҳолда ривожланади. Суратлар билан ўтказиладиган машғулотлар ушбу мақсадга эришишга ёрдам беради. Мисол сифатида болаларга русча равон нутқни ўргатишни келтирамиз.
Жиҳозлар: ўйинчоқлар — айиқча; турли рангдаги ўйинчокдар тасвирланган суратлар (ҳар бир болага битта суратдан).
Методик усуллар: "Чего не стало?" сўз ўйини, ran тузишга доир машклар.
Машғулотнинг бориши:
1.Болалар ярим дойра шаклида ўтқизилган. Марказда стол, унда айиқча ўтирибди. Тарбиячи болаларга уни кўришни ва айиқчада қандай ўйинчокдар борлигини айтишни таклиф қилади. Тарбиячи ўйинчоқларни столга куяди, болалар эса уларнинг номларини айтади.
Тарбиячи барча ўйинчокларни йиғиштириб қўяди, кейин эса биттадан ўйинчоқни столга қўяди ва якка тартибда сўрай бошлайди: "Какая игрушка есть у мишки". Тарбиячи жавоб намунасини беради: "У мишки есть машина". Тарбиячи болаларга "Чего не стало" ўйинини ўйнашни таклиф қилади.
Ўйин мақсади — болаларни сўзларни зарур грамматик шаклда (Қаратгич келишиги, бирлик) қўллашга ўргатиш.
Тарбиячи ўйин қоидаларини она тилида тушунтириб огради.
Ўйин тавсифи: Тарбиячи ишораси (қарсак чалиш) билан болалар кузларини юмадилар ёки ортга ўгириладилар, Гарбиячи эса бу пайтда қайсидир ўйинчоқни олиб кўяди. Болалар айиқчада қайси ўйинчоқ йўқлигини айтишлари керак. 1арбиячи жавоб намунасини беради: "У мишки нет барабана". Тўғри жавоб учун бола совға қоғози (фант) олади. Ўйиндан I vin барча қоғозлар саналади, кимда шундай қоғоз кўп бўлса, у питан ҳисобланади.
2. Тарбиячи турли рангдаги ўйинчокдар тасвирланган суратларнинг юз томонини пастга қилиб столга териб чиқади.
Тарбиячи суратлардан бирини олади, уни болаларга, айикчага кўрсатади ва дейди: "Это красная машина". Сўнгра болаларга навбати билан яқин келиб, сурат олишни ва Яйикчага унинг кандай ўйинчоқлигини, у қайси рангдалигини in гишни таклиф килади. Агарда бола фақат ўйинчок номини вйтса, унга айиқча бу ўйинчоқнинг қайси рангдалигини ҳам IиIлишни хохдаётганлигини эслатиш лозим.
3. Тарбиячи болаларга ўйинчоқ ҳақида шеър айтиб беришни таклиф қилади.
Шундай қилиб, суратлар билан ўтказилган машғулотлар пексик минимумни мустаҳкамлаш ва фаоллаштиришга ёрдам иеради, грамматик қурилишни, ўз фикрларини рус тилида равон ифодалаш қобилиятини шакллантиради.