"Maktabgacha ta'lim" fakulteti

Hikoya shunday boshlanadi: “Rayhon yong‘oq chaqib edida, po‘chog‘ini oyoq ostiga tashladi”1 voqea tuguni vazifasini o‘tovchi shu xabar bola diqqatini bir erga to‘plab olishga ko‘mak beradi. SHundan so‘ng asosiy voqea tez rivojlanadi. “Akasi Baxtiyor chopib chiqqan edi, yong‘oq pochag‘ini bosib oldi”. Muallif shu bilan cheklansa xam bo‘lardi. CHunki, yong‘oq po‘chog‘ini bosib olishning o‘zi xam nixoyatda noxush hol. Lekin hikoyadagi tasvir bo‘shashtirilmay voqea yanada keskinlashtiriladi: “Po‘choq oyog‘iga kirish qonatdi” darhaqiqat, agar yong‘oq po‘chog‘ini shunchaki bosib olganda, Rayhon buni ko‘rib u darajada ta’sirlanmasligi va qilgan ishini noma’qulligini xis qilmasligi mumkin edi. SHuning uchun muallif tavsilot va voqeani aniq va hayotiy ko‘rsatadi. Hikoya tugallanmasida bolaning holati quyidagicha tasvirlanadi. “Baxtiyor yig‘ladi, Baxtiyorga qo‘shilib Rayhon xam yig‘ladi” ana shu xulosa tinglovchining hikoyadagi obrazlar ruhiyatini to‘liq xis etishga xizmat qiladi.

• Ma’lumki bolalar adabiyotini, xususan, maktabgacha yoshdagi bolalar adabiyotini didaktikasiz tasavvur qilib bo‘lmaydi. P.SHermuxammedov aytganidek, “obrazlar vositasi orqali ifodalangan didaktika-bolalar adabiyotining joni, qoni”.

U kitoblarda qanday namoyon bo‘ladi. Didaktiga pand nasixat targ‘ibotni “Yalang‘och holda ko‘rsatish bolalar kitoblariga to‘g‘ri kelmaydi. Lekin didaktiga bolalar adabiyotida o‘ziga xos zarurat va fazilatdir”. (I.Matyashov) Darhaqiqat “Oyijon” hikoyasidagi didaktik fikr ota – onaga, kattalarga yoki kichiklarga mehribonlik munosabatini, “bilmay qolib” hikoyasidagi shu xil tarbiyalashda muhim ahamiyat kasb etadi.

U kitoblarda qanday namoyon bo‘ladi. Didaktiga pand nasixat targ‘ibotni “Yalang‘och holda ko‘rsatish bolalar kitoblariga to‘g‘ri kelmaydi. Lekin didaktiga bolalar adabiyotida o‘ziga xos zarurat va fazilatdir”. (I.Matyashov) Darhaqiqat “Oyijon” hikoyasidagi didaktik fikr ota – onaga, kattalarga yoki kichiklarga mehribonlik munosabatini, “bilmay qolib” hikoyasidagi shu xil tarbiyalashda muhim ahamiyat kasb etadi.