26
avlodga ta‘lim va tarbiya berishning asosiy yo‗nalishlarini belgilab berdi. ‖Kadrlar tayyorlash milliy dasturi‖da ta‘limni
tubdan isloh qilishning asosiy yo‗nalishlari ko‗rsatib berildi. Unda ,,Uzluksiz ta‘lim ijodkor, ijtimoiy faol, ma‘naviy boy
shaxs shakllanishi va yuqori malakali raqobatbardosh kadrlar ildam tayyorlanishi uchun zarur shart-sharoitlar yaratadi‖
– deb ko‗rsatilgan.Shuningdek,dasturda ―Ta‘lim berishning ilg‗or
pedagogik texnologiyalarini, zamonaviy o‗quv –
uslubiy majmualarni yaratish va o‗quv-tarbiya jarayonini didaktik jihatdan ta‘minlash‖umumiy o‗rta ta‘limning asosiy
vazifalaridan biri sifatida belgilangan.
Kelajagimiz poydevori bilim dargohlarida yaratilar ekan, xalqimizning ertangi kuni qanday bo‗lishi yosh
avlodning bugun qanday ta‘lim-tarbiya olishiga bog‗liq. Shu o‘rinda Birinchi prezidentimiz I.A Karimovning fikrlarini
ta‘kidlab o‘tishimiz lozim: Vatanimiz kelajagi, xalqimizning ertangi kuni, mamalakatimizning jahonjamiyatidagi obro‘-
e‘tibori, avvalambor, farzandlarimizning unib-o‘sib, ulg‘ayib, qanday inson bo‘lib hayotga kirib borishiga bog‘liqdir.
Biz bunday o‘tkir haqiqatni hech qachon unutmasligimiz kerak‖. Buning uchun har qaysi ota-ona , ustoz va murabbiy
har bir bola timsolida , avvalo, shaxsni ko‗rishi shart. Shuning uchun ham farzandlarimizni mustaqil va keng fikrlash
qobiliyatiga ega bo‗lgan, ongli yashaydigan komil insonlar etib voyaga yetkazish – ta‘lim-tarbiya sohasining maqsad va
vazifasi bo‗lishi lozim. Bu esa ta‘lim-tarbiyaning uyg‗un olib borilishini talab etadi.Ta‘limni tarbiyadan,tarbiyani
ta‘limdan ajratib bo‗lmaydi. Bu sharqona qarash,sharqona hayot falsafasi.
Bugungi kundа tа‘lim jаrаyonigа yangi ахbоrоt tехnоlоgiyalаrining kirib kеlishi jаdаllаshmоqdа vа bu tа‘lim
jаrаyonini yanаdа sifаtli tаshkil etishgа tа‘sir ko‗rsаtаyotgаni ko‗zgа tаshlаnmоqdа.
Bоlаning оngi vа tаfаkkuri endi shаkllаnib kеlаyotgаn bоshlаng‗ich sinflаrdа o‗qituvchining mаhоrаti, uning
zаmоnаviy tехnоlоgiyalаrni tа‘lim jаrаyonigа
mоhirоnа tаdbiq etа оlishi, tа‘limning yangi-yangi yo‗l vа usullаrini
izlаshi, ilg‗оr pеdаgоgik tаjribаlаrdаn ijоbiy fоydаlаnа оlishi judа muhimdir.
Shuning uchun hаm zаmоnаviy axborot tехnоlоgiyalаrni tа‘lim jаrаyonigа jоriy etish, tа‘lim sаmаrаdоrligini
оshirish uchun tinimsiz izlаnish bugungi kunning ehtiyojigа аylаndi.
Hozirgi kunda ta‘lim jarayonida
innovatsion texnologiyalar, pedagogik va axborot texnologiyalarini o‗quv
jarayonida qo‗llashga bo‗lgan qiziqish, e‘tibor kundan-kunga kuchayib bormoqda. Buning asosiy sabablaridan biri
an‘anaviy ta‘limda o‗quvchilarni faqat tayyor bilimlarni egallashga o‗rgatilgan bo‗lsa, boshlang‗ich ta‘limda zamonaviy
texnologiyalar ularni egallayotgan bilimlarini o‗zlari qidirib topishlariga, mustaqil o‗rganib,
tahlil qilishlariga,xatto
xulosalarni
ham
o‗zlari
keltirib
chiqarishlariga
o‗rgatadi.
O‗qituvchi
bu
jarayonda
shaxsning
rivojlanishi,shakllanishi,bilim olishi va tarbiyalanishiga sharoit yaratadi.
Barcha umumta‘lim maktablarining boshlang‗ich ta‘lim sifat va samaradorligini oshirishda zamonaviy
pedagogik, inovatsion va axborot texnologiyalarini ta‘lim jarayoniga tatbiq etish, ilg‗or ish tajribalarini
ommalashtirishni taqozo etadi.
Ta‘lim jarayoniga hozirda zamonaviy axborot texnologiyalarini joriy etish
va shu bilan birgalikda
o‗qituvchilarning ko‗nikma va malakalarini oshirish to‗g‗risida O‗zbekiston Respublikasi Prezidentining
―O‗zbekistonRespublikasining jamoat ta‘lim axborot tarmog‗ini tashkil etish to‗g‗risida‘‘gi 2005-yil 28-sentabrdagi
PQ-191-sonli Qarori, O‗zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining ‖Kompyuterlashtirishni yanada rivojlantirish
va axborot kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish chora-tadbirlari to‗g‗risida‘‘gi 2002-yil 6-iyundagi 200-sonli,
‖Pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tizimini yanada takomillashtirish to‗g‗risida‘‘gi
2006-yil 16-fevraldagi 25-sonli Qarorlarining qabul qilinishi mazkur masalaga davlat siyosatining ustuvor yo‗nalishi
sifatida e‘tibor qaratilayotganidan dalolat beradi.
Boshlang‘ich sinf matematika fanlarida egallangan bilim, ta‘limning keyingi bosqichlarida Davlat ta‘lim
standartlari (DTS) talablari bo‗yicha o‗zlashtirishlari ko‗zda tutilgan o‗quv-biluv ko‗nikma-malakalari hamda bilimlarni
egallashlariga yo‗l ochiladi.
Shuni unutmaslik kerakki, har bir ta‘limiy vazifani bajarishning aniq va ilmiy metodik
usullari mavjud bo‗lib, ular zamonaviy o‗qitish usullari bilan boyitib borilmoqda.
Hozirgi vaqtda ta‘lim sferasida quyidagi asosiy axborot texnologiyalaridan keng foydalanilmoqda va
o‗rganilmoqda:
-matnli axborot bilan ishlash texnologiyalari (matn muharrirlarida va matn protsessorlarida); grafik axborot
bilan ishlash texnologiyalari (grafik muharrirlarda); sonli hisoblar texnologiyalari (elektron jadvallarda); ma‘lumotlarni
saqlash, saralash va izlash texnologiyalari (mashg‗ulotlar
bazalarida, axborot tizimlarida); tarmoq axborot
texnologiyalari; -multimedia texnologiyalari.
Kompyuterlarning qo‗llanilishidan kutiladigan pedagogik samara hozirgi zamon mikroprotsessorli hisoblash
texnikasi vositalari beradigan keng imkoniyatlar va ta‘lim jarayonida ulardan foydalanishning psixologik xususiyatlari
bilan chambarchas bog‗liqdir.
Eng yuqori o‗zlashtirish darajasiga o‗qituvchi so‗zi va ta‘lim jarayonida o‗quvchilarga taqdim etiladigan tasvir
bevosita qo‗shilganda erishilishi mumkin. Kompyuterning ATni amalga oshirishda asosiy vosita sifatidagi salohiyati
o‗quvchilarning ko‗rish va eshitish analizatorlaridan to‗laroq foydalanish imkoniyatini taqdim etadi. Bu esa eng avvalo,
bilimlarni o‗zlashtirish jarayonining boshlang‗ich bosqichi – sezish va idroklashga ta‘sir etadi.
Sezgi organlari
tomonidan qabul qilingan signallar ko‗pincha logik ishlovga duchor bo‗ladi va abstrakt tafakkur sferasiga tushadi.
Natijada sezgi organlari muhokama va xulosa chiqarishga kirishadi. Buning oqibatida bilish jarayonining navbatdagi
bosqichi –anglashning muvaffaqiyatli kechishiga asos yaratiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
