Maktab yoshidagi bolalar jismoniy tarbiyasi uslubiy

4.7. Bajara olish va individuallashtirish tamoyili

Bolalarga yosh  va  jinsiy  farq  xosdir.  Bundan  tashqari 

jinsi va yoshi bir xil bolalar har xil qobiliyat va moyillikka 

---

28

ega,  ularni  tarbiyalash  va  o‘qitish  jarayonida  hisobga  olish 

zarur.  Bu  fikr  bajara  olish  va  individuallashtirish  tamoyili 

asosida  yotadi.  Gap  o‘qituvchi  har  bir  o‘quvchiga  qanday 

yo‘l bilan yondashishi haqida borayotir. Ayrim o‘quvchilarda 

vujudga  kelgan  vaqtinchalik  qiyinchilikni  o‘z  vaqtida  topish 

va  bartaraf  etishga  yordam  berish,  ularning  qobiliyatlari  va 

moyilliklarining kelgusida rivojlanishiga ko‘maklashish. Ular 

har doim rivojlanuvchan bo‘lishlari uchun o‘rgatish va tarbiyani 

bolaning jismoniy va ruhiy rivojlanishi, mavjud harakat tajriba 

darajasini hisobga olib tuziladi.

Bajara olish chegarasining bunday kengayishi o‘quvchilarda 

jismoniy  va  ruhiy  imkoniyatlarning  o‘sishiga  yordam  beradi. 

Bunday jarayon muntazam ravishda amalga oshirilishi kerak. 

Binobarin,  bajara  olishning  individual  darajasini  aniqlash 

va  uni  amalga  oshirish  yo‘llarini  qidirish  o‘qituvchining  ish 

tizimini oshiradi.

Maktab  o‘quv  dasturlari  va  me’yorlari  “Alpomish”  va 

“Barchinoy”  majmuasining  mezonlari  bolalarning  yoshi 

va  jinsiy  darajalarini  hisobga  olish  bilan  tuziladi,  biroq 

ular o‘rtacha o‘quvchiga mo‘ljallangan va o‘quvchilarning 

individual  rivojlanishining  barcha  nozik  tomonlarini  hisobga 

olishi  mumkin  emas.  Tajribali  o‘qituvchilar  bunday  ishlarni 

bemalol uddalay oladilar.