Makkai sharif

YETTI SHARIF SHAHAR
Oʼrta asrlarda jahondagi 7 shaharga diniy markaz sifatida shuhrat qozonganliklari uchun “Sharif” unvoni berilgan.
Ular bilan tanishing!

MAKKAI SHARIF
MАKKА (arab. Ummul-Quro, Ummul-Madoin — shaharlar onasi) — Saudiya Аrabistonining gʼarbiy qismidagi shahar, Qizil dengizdan 70 km. uzoqlikda joylashgan. Hijoz viloyatining maʼmuriy markazi. Makka qadimiy shahar, asos solinganyili nomaʼlum.
Dastlab Zamzam bulogʼi atrofida aholi turar joylari paydo boʼlgan. Makka ilk bor Ptolemey asarlarida Makoraba deb qayd etilgan.
Mil. avv. 2-1 ming yilliklarda Makka arab qabilalari uchun muqaddas joy hisoblangan. Islom paydo boʼlishidan avval Sharq bilan Oʼrta dengiz boʼyi davlatlari oʼrtasidagi savdoda muhim oʼrin tutgan. MakkadagiАl-Masjid al-harom va Baytulloh al-harom-Kaʼba musulmonlar uchun muqaddas ziyoratgoh. Makka aholisi, asosan, hajga kelganlarga xizmat koʼrsatish, ibodat qiluvchilar uchun diniy buyumlar (maxsus kiyimlar, yaʼni ehrom, tasbeh, atirlar, Zamzam suvi uchun idishlar) tayyorlash bilan shugʼullanadi.
Makka shahrining islomgacha bo’lgan tarixi
Makka shahri qadimdan va hozirgacha butun dunyo musulmonlarining muqaddas maskani hamda qiblasi hisoblanadi. Shu sabab bu shaharning tarixi har bir kishiga qiziq hisoblanadi. Ammo uning tarixi bilan bog’liq ma’lumotlar turli xilda uchraydi. Gohida u haqdagi ma’lumotlarni diniy tarix yoki ilmiy tarix kabi iboralar bilan ham uchratishimiz mumkin. Qizig’i shundaki, hozirgacha ham bu ma’lumotlar ikki tomonlama yoritiladi. Musulmon tarixchilari ko’proq diniy tarixini yoritadi ammo ilmiy tarix esa uning boshqa jihatlariga ham e’tibor beradi. Uning bir necha nomlar bilan nomlanganini Qur’on Karimda uchratishimiz mumkin. Bu haqda “Ta’rixi Makkai Mukarrama: qadiman va hadisan” kitobida batafsil ma’lumot keltirilgan:
1.Makka.
«U (Alloh) Makkaning ichida sizlarni ularning (Makka mushriklarining) ustiga g’olib qilganidan keyin ularning qo’llarini sizlardan, sizlarning qo’llaringizni ulardan to’sgan zotdir» (Fathsurasi,24-oyat). Makkaning lug’aviy ma’nosi «halok etdi, noqis qildi» deganidir. Hammasini Haram deb nomlanishiga sabab – u gunohlarni kamaytiradi va uni nafiy qiladi yoki u yerda zulm qilganni halok etiladi. Ya’ni, u zo’ravonlarni halok qiladi, g’ururlarinikyetkazadi.