Maket Akusherlik 2013. pmd

46-rasm.

 Homilador

ayol yuzidagi pigmentli

dog‘lar.

47-rasm.

 Homiladorlik

chandiqlari.

---

103

dorlik oxiriga yaqin 38 sm ga yetadi.

Diametri 4–5 sm dan 25–26 sm ga

yetadi. Homilasiz bachadonning vazni

50–100 g bo‘lsa, homiladorlik oxi-

rida 1000–1200 g ga yetadi. Homila-

dorlik oxirida bachadon bo‘shlig‘ining

hajmi 500 baravar kattalashadi. Ba-

chadon, asosan, muskul tolalarining

giðertrofiyasi (cho‘zilishi va yo‘g‘on-

lashuvi) va  giðerplaziyasi (miqdor

jihatidan ko‘payishi) hisobiga katta-

lashadi.

Har bir muskul tolasi taxminan

10 baravar uzayadi va 4–5 baravar

yo‘g‘on tortadi; ayni vaqtda, muskul

tolalari ko‘payadi va yangi hosil bo‘lgan muskul elementlari o‘sadi.

Muskul tolalarining giðerplaziyasi homiladorlikning, asosan,

birinchi yarmida ro‘y beradi, keyingi oylarida esa bachadon ichida

o‘sayotgan homila, uning pardalari va qog‘onoq suvining bacha-

don devorlari cho‘zishi hisobiga kattalashadi.

Bachadonning qo‘shuvchi to‘qimasi o‘sadi va yumshaydi. Elastik

tolalari ko‘payadi. Bachadon shilliq pardasi katta o‘zgarishlarni

boshidan kechirib, desidual (ko‘chadigan) pardaga aylanadi.

Bachadon tomirlar shoxobchasi ancha kattalashadi. Arteriyalari

va venalari cho‘ziladi, kengayadi; ayniqsa venalar kengayadi. Ar-

teriyalar buralib, ayrim joylari shtoporga o‘xshab turadi, bu esa

bachadon qisqarayotganda kattaligining o‘zgarishiga, arteriyalarning

moslanishiga yordam beradi (48-rasm). Homiladorlik vaqtida bacha-

don tomirlaridan bir necha bor ko‘proq qon o‘tadi.

Homilali bachadoninng asab elementlari giðertrofiyalanadi,

limfa tomirlari uzayadi va kengayadi, bachadonning seroz pardasi

kattalashadi. Homilali bachadon devorida muskullarni qisqartiruvchi

oqsil (aktomiozin), kalsiy, glikogen va fosfokreatinin (tug‘ruq vaq-

tida bachadonning qisqarishi uchun zarur moddalar) ko‘payadi.