Maket Akusherlik 2013. pmd

SIYDIK CHIQARISH A’ZOLARI

Homiladorlik vaqtida buyraklarga zo‘r keladi, chunki bu a’zo-

lar ayolda va qorindagi homilada modda almashinuv chiqindilarini

organizmdan chiqarib yuboradi. Homiladorlikning so‘nggi oylarida

siydikda oqsil yuqi paydo bo‘lishi mumkin. Oqsil miqdorining 1 

l

siydikka 1 mg dan to‘g‘ri kelishi homiladorlik gestozi degan jiddiy

patologiya ro‘y berganligini ko‘rsatadi.

Homiladorlikning dastlabki oylarida bachadon qovuqni qisib

qo‘ygani uchun ba’zi ayollarning tez-tez siygisi qistaydi.

Homiladorlikning so‘nggi oylarida qovuq cho‘zilib, yuqoriga

suriladi, siydik chiqarish kanali (uretra) cho‘ziladi va rostlanadi;

siydik yo‘llari (ureterlar)ning tonusi pasayadi, diametri kengayadi.

Homiladorlik oxirida homila boshi kichik chanoq kirish qismiga

taqalib turadi, shu munosabat bilan qovuq qisilib, tez-tez siygi

qistashi mumkin.

TERI

Homiladorlikda teri o‘ziga xos o‘zgaradi. Ko‘pincha badanning

muayyan joylariga, qorinning oq chizig‘i bo‘ylab, emchak uchida

---

102

va uning atrofidagi doirada jigarrang yoki

kofe rang bo‘yoq moddasi – pigment

to‘planadi. Ayniqsa peshonada, burun qan-

sharida va yuqori labda pigmentli dog‘lar

(

Chloasma uterinum

) ko‘p qayd qilinadi

(46-rasm). Qorachadan kelgan ayollarda

pigmentatsiya yaqqolroq seziladi.

Pigment hosil bo‘lishi buyrak usti bez-

larining po‘stloq qavati bilan giðofiz funk-

siyasining o‘zgarishiga bog‘liq.

Homilali bachadon o‘sgan sayin qorin

devori sekin-asta cho‘ziladi. Terisi yetarlicha

elastik bo‘lmagan ayollarning qorin devori

anchagina cho‘zilganda homiladorlik chandiqlari (

striae gravidarum

)

paydo bo‘ladi (47-rasm). Homiladorlik chandiqlari teridagi qo‘-

shuvchi to‘qima elementlari bilan elas-

tik tolalarning bir-biridan qochishi na-

tijasida vujudga keladi. Tolalar bir-biri-

dan qochgan joylarda terining Malpigi

qavati epidermis orqali ko‘rinib turadi.

Homiladorlik chandiqlari pushti, qiz-

g‘ish yoki ko‘kimtir-qizil hoshiyalarga

o‘xshaydi. Ular aksari qorin terisida,

ba’zan sut bezlari va son terisida bo‘-

ladi. Homiladorlik chandiqlari tug‘-

ruqdan keyin yaltiroq oq hoshiyalarga

o‘xshab qoladi. Keyingi homiladorlikda

yangi qizg‘ish-ko‘kimtir hoshiyalar

paydo bo‘lishi, avvalgi homiladorlik-

ning oqargan eski chandiqlari ayni

vaqtda saqlanib turishi mumkin.

Homiladorlik vaqtida kindik sohasi

o‘zgaradi. Homiladorlikning ikkinchi yarmida kindik tekislanib qola-

di, X oyda do‘ppayib chiqadi.

JINSIY A’ZOLAR

Bachadon homiladorlikning boshidan oxirigacha kattalashib bo-

raveradi. Homilasiz bachadonning bo‘yi 7–8 sm bo‘lsa, homila-