Maket Akusherlik 2013. pmd

Dumg

‘

aza 

(

os sacrum

) suyagi bir-biriga qo‘shilib o‘sgan 5 ta

umurtqadan iborat (18-rasm). Dumg‘aza umurtqalari pastga tomon

kichraya boradi, shuning uchun

dumg‘aza suyagi kesik konusga

o‘xshab ketadi. Uning keng qis-

mi – 

dumg

‘

aza asosi 

– yuq-

origa, tor qismi – 

dumg

‘

aza

uchi 

– pastga qaragan. Dum-

g‘aza suyagining orqa yuzasi qa-

bariq, oldingi yuzasi botiq bo‘-

lib, 

dumg

‘

aza chuqurchasini 

ho-

sil qiladi. Dumg‘azaning oldin-

gi yuzasida (chuqurchasida)

ko‘ndalangiga ketgan to‘rtta g‘a-

dir-budir chiziq ko‘rinadi. Bu-

lar dumg‘aza umurtqalarini bir-

biriga tutashtirib turgan va su-

yaklangan tog‘ay parralarga mos

keladi. G‘adir-budir chiziqlarning uchlarida dumg‘aza suyagining

oldingi teshiklari bor, bu teshiklar orqali orqa miyadan jinsiy a’zo-

larga nerv tolalari o‘tadi.

Dumg‘aza suyagining orqadagi qabariq yuzasi notekis bo‘lib,

undan uzunasiga uchta qirra o‘tadi. Dumg‘aza suyagining o‘rta qirrasi

umurtqalarning bir-biriga yopishib o‘sgan o‘tkir qirrali o‘siqlaridan

iborat; kamroq bilinadigan yon qirralari dumg‘aza umurtqalarining

bir-biriga qo‘shilib o‘sgan bo‘g‘im o‘siqlaridan iborat. Dumg‘azaning

11

1

2

3

4

10

9

8

18-rasm.

 Ayol chanog‘i:

1–dumg‘aza; 2–yonbosh suyagining

qanoti; 3–oldingi yuqori o‘sig‘i; 4–oldingi

pastki o‘sig‘i; 5–quymich kosasi; 6–

yopqich teshik (berkituvchi teshik); 7–

quymich do‘mbog‘i; 8–qov ravog‘i; 9–

simfiz (qov birikmasi); 10–kichik chanoq

og‘zi; 11–nomsiz chiziq.

5

6

7

8

---

66

o‘rta qirrasidan ikki yon tomonda to‘rt juft teshik ko‘rinadi. Bular

dumg‘aza suyagining orqadagi teshiklari deb ataladi. Dumg‘aza su-

yagining ichida yuqoridan pastga qarab dumg‘aza kanali o‘tadi, bu –

umurtqa pog‘onasi kanalining davomi. Dumg‘aza kanalining pastki

teshigi dumg‘aza pastki bo‘limining orqa yuzasiga ochiladi.

Dum suyagi

 (

os coccygis

) taraqqiy etmasdan bir-biriga qo‘shilib

o‘sgan 4–5 umurtqadan iborat bo‘lib, pastga tomon torayuvchi

kichkina suyakdan iborat.