Maket Akusherlik 2013. pmd

Mehnat gigiyenasi:

 homiladorlarni kimyoviy moddalar, yuksak

harorat ta’siri, yuk ko‘tarish, tananing tebranishi va shu kabilar

bilan bog‘langan ishdan ozod qilishning roli katta.

---

238

Abortning oldini olish sanitariya-maorif ishini keng yo‘lga

qo‘yish va bo‘yida bo‘lishdan saqlaydigan vositalarni qo‘llashdan

iborat. Ayollarga abortning zararini tushuntirish, buning uchun

individual suhbatlar, ma’ruzalar o‘tkazish, radio, matbuotdan

foydalanish zarur.

OY-KUNI ÅTMASDAN TUG

‘

ISÍ (CÍALA TUG

‘

ISÍ)

(partus praematurus)

Oy-kuni yetmasdan, chala tug‘ish deb, homiladorlikning 28

haftasidan keyin to 38 haftasigacha yetmasdan turib tug‘ishga ay-

tiladi. Chala tug‘ilgan chaqaloq vazni 1000 g dan kam, bo‘yi 35

sm gacha bo‘lsa ham, yashab ketishi mumkin.

Homilaning nechog‘lik erta tug‘ilganligi va homilaning qanchalik

yetilganligi anamnez, homilador ayol va tug‘ilgan bolani obyektiv

tekshirishda olingan jami ma’lumotlarga qarab bilib olinadi.

Bolaning bo‘yi, vazni va homilaning ona qornida qancha

yashaganini ko‘rsatib beradigan boshqa belgilarni aniqlash muhim

ahamiyatga ega. Oy kuni yetmasdan tug‘ish umumiy tug‘ruqning

5–6% ni tashkil qiladi.

Muddatidan oldin tug‘ishning sabablari xilma-xildir. Ular ona

organizmi, homila holati hamda yo‘ldoshning patologik xususiyat-

lariga bog‘liq. Sabablar orasida homilador ayol kasalliklari alohida

o‘rin tutadi. Bunga yuqumli kasalliklar (griðp, virusli gepatit, tok-

soplazmoz va boshqalar), yurak va qon tomir tizimi kasalliklari,

buyrak kasalliklari, ichki sekretsiya bezlar patologiyasi, kamqonlik

va boshqalar, jinsiy a’zolar yallig‘lanishi, 

infantilizm

, bachadon

bo‘ynidagi nuqsonlar (yetishmovchiligi) kirishi mumkin. Bundan

tashqari shuni ham ta’kidlab o‘tish kerakki, bizning mintaqa sha-

roitimizda chala tug‘ishning asosiy sabablaridan biri, homiladorlik

gestozlaridir.

Zaxm kasalligi, OITS (SPID) ham chala tug‘ishga sabab

bo‘lishi mumkin. Shuningdek homila qonining rezus-faktor, ABO

jihatidan bir-biriga mos kelmasligi chala tug‘ishga olib kelishi

mumkin. Oy kuni yetmasdan tug‘ish sabablarining yana bir katta

guruhi homila va yo‘ldosh xususiyatlari bilan bog‘liq. Unga qu-

yidagilar kiradi: homilaning noto‘g‘ri joylashishi, anomaliyalari,

ko‘p va kam suvlilik, amnion pardasining yallig‘lanishi, platsenta

anomaliyalari va boshqalar.

---

239