g‘oyat muhim ahamiyatga egadir. Homiladorlik vaqtida to‘g‘ri
va homilaning noto‘g‘ri rivojlanishiga sabab bo‘ladi.
Homilador ayol siynabandi.
Homilador ayol bandaji.
132
Homilador ayollarning ovqatlanish tartibi: 1) shu davrda ayol
organizmida ro‘y beradigan fiziologik o‘zgarishlarni; 2) ona va
homila organizmiga yetarli miqdorda oqsil, yog‘, tuz va vitaminlar
yetkazib berish zarurligini hisobga olib tuziladi.
Homiladorlikning birinchi yarmida alohida parhez qilishning
hojati yo‘q. Homilador ayol asosiy oziq moddalarning hammasi
bo‘ladigan odatdagi ovqatlarni yeyaveradi. Ovqat rang-barang va
mazali qilib tayyorlanishi kerak.
Homiladorlikning dastlabki oylarida ayol ehtiyoj sezsa, o‘tkir va
sho‘r ovqatlar (selyodka, ikra, tuzlangan karam, sho‘r bodring
va hokazo) yeyish ruxsat etiladi. Odatda, homiladorlikning III —
IV oyida ayolning bosh qorong‘iligi qoladi. Homiladorlik boshlarida
ko‘p ayollarning ko‘pincha ertalab ko‘ngli ayniydi. Bunday hollarda
ertalab yotgan joyda ovqat yeyish, shundan keyingina o‘rindan
turish tavsiya etiladi.
Homiladorlikning ikkinchi yarmida, asosan, sutli-o‘simlik
ovqatlari buyuriladi. Go‘sht va baliq ovqatlar taqiqlanmaydi-yu,
me’yori bilan yeyiladi. Sut, kefir, qatiq, suzma, smetana, qay-
moq, sariyog‘, sabzavot, kartoshkadan tayyorlangan ovqatlar,
bo‘tqa, shirguruch kabilar tavsiya etiladi. Meva-sabzavotni (ay-
niqsa, karam, sabzi va hokazo) xomligicha yeyish juda foydali,
chunki ularda homilador ayol sog‘lig‘i va qornidagi bolaning
rivojlanishi uchun zarur vitaminlar ko‘p. Homiladorlikning ikkin-
chi yarmida go‘shtni haftada 3—4 marta yeyish kerak. Hayvon
oqsillarining qo‘shimcha miqdori tuxum, pishloq, suzma va boshqa
sutli mahsulotlar ko‘rinishida iste’mol qilinadi. Go‘sht va baliq
solingan suyuq oshlar o‘rniga sutli va sabzavotli suyuq oshlar
iste’mol qilinadi. Alkogolli ichimliklar, garmdori, murch, xantal
(gorchitsa), xren, sirka va boshqa o‘tkir dorivorlar taqiqlanadi.
Homiladorlikning ikkinchi yarmida tuzni evi bilan iste’mol
qilish zarur. Modomiki shunday ekan, sho‘r ovqat yeyish tavsiya
etilmaydi. Ichiladigan suyuqliq miqdorini kamaytirib, kuniga 4—5
stakanga tushirish kerak.
Yuqorida aytilgan parhez jigar, buyrak va homiladorlik vaqtida
zo‘r berib ishlaydigai boshqa a’zolarning normal funksiyasi uchun
zarur. Homiladorlik vaqtida ona organizmi va qorinda o‘sayotgan
homilaning vitaminlarga ehtiyoji oshadi. Vitaminlar yetishmasligi
organizmning yuqumli kasalliklarga chidamini va mehnat qobiliya-
tini kamaytiradi; vitaminlar yetishmaganda raxit, singa, asab ti-
133
zimining kasalliklari va boshqa kasalliklar avj oladi. Homiladorlik
vaqtida vitaminlarni yetarli iste’mol qilmaslik natijasida homila
noto‘g‘ri rivojlanishi, bola tushishi, barvaqt tug‘ilishi mumkin.
Modomiki shunday ekan, homilador organizmining hayot fao-
liyati uchun eng muhim vitaminlar bo‘lgan ovqatlarni iste’mol
qilib turish tavsiya etiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: