Махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети

аҳамияти ҳақида аниқ тасаввурга эга бўлишингизга ёрдам беради.
 Эсда тутинг! 
Шартнома – белгаланган институционал доираларда шахсларнинг 
онгли равишда ва эркин танлаши натижаси ҳисобланган мулкчилик 
ҳуқуқлари билан алмашиш ва уларни ҳимоялаш тўғрисидаги келишув. 
Сотиш тўғрисидаги шартнома – бир хил даражада хатарга бетараф 
бўлган шахслар ўртасидаги келажакда шартноманинг бажарилиши 
жараёнида амалга ошириладиган вазифалар доирасини белгилаб берувчи 
келишув. 

---

86
Ёллаш тўғрисидаги шартнома – хатарга бетараф бўлган шахс ва 
хатарга қарши шахс ўртасидаги келажакда шартноманинг бажарилиши 
жараёнида амалга оширилиши мумкин бўлган вазифалар доирасини белгилаб 
берувчи келишув. Бунда хатарга қарши шахс хатарга бетараф бўлган шахсга 
ўз ҳаракатлари устидан назорат қилиш ҳуқуқини топширади. 
Ташкилот - ҳукмронлик муносабатлари, яъни иштирокчиларининг 
айримлари - «агентлар» томонидан ўз ҳаракатлари устидан назорат қилиш 
ҳуқуқининг унинг бошқа иштирокчиси – «принципал»га топширилиши 
асосида қурилган мувофиқлаштириш бирлиги. 
Имплицит - яъни охиригача келишилмаган шартнома атамасидан келиб 
чиққан шартнома. 
Шартномавий давлат – бу фақат унга фуқаролар томонидан 
топширилган ҳуқуқлар доирасида ва уларнинг манфаатлари йўлида куч 
ишлатиш монополиясидан фойдаланувчи давлат, фуқаролар эса солиқларни 
тўлашга мажбурият деб эмас, балки ўз зиммасига ихтиёрий равишда олинган 
бурч сифатида қарайди. 
Чайқовчилик – турли товарларни арзон сотиб олиб, уларга
технологик ишлов бермасдан қиммат сотиш билан даромад топишни
кўзлайдиган фаолият тури. 
 Шартнома муносабатлари – товар ишлаб чиқарувчилар бўлмиш
корхоналар ўртасида битимга биноан амалга ошадиган иқтисодий
алоқалар.