Махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат университети



Download 11,36 Mb.
bet207/210
Sana03.02.2023
Hajmi11,36 Mb.
#907295
1   ...   202   203   204   205   206   207   208   209   210
Bog'liq
УМК-Иқт. наз. (ноиқт) Бекзот принт

ГЛОССАРИЙЛАР

Qo’shilganqiymat

Added value

Dobavlennayastoimost

– ishlabchiqarilganmahsulotqiymatidansotibolinganvaunumliiste’molqilinganxomashyovamateriallarqiymatichiqaribtashlangandankeyinqolganqisminingbozorqiymati.

Yalpitalab

Aggregate demand

Sovokupnыyspros

– barchaiste’molchilar, ya’niaholi, korxonalarvadavlattomonidannarxlarningmuayyandarajasidaturlitovarlarvaxizmatlarnisotibolishmumkinbo’lganmilliyiqtisodiyotdagirealpuldaromadlarihajmi.

Agrarinqirozlar

Agrarian crises

Agrarnыyekrizisы

– qishloqxo’jaligidaro’yberadiganiqtisodiyinqirozlarbo’lib, sikllitavsifgaegabo’lmaydivasanoatsikllarigaqaragandaanchauzoqdavrdavometadi.

Agrarmunosabatlar

Agrarian relations

Agrarnыyeotnosheniya

– yergaegalikqilish, tasarrufetish, undanfoydalanishvaishlabchiqarishnatijalarinio’zlashtirishjarayonidavujudgakeladiganmunosabatlar.

Qishloq xo’jaligi ishlab chiqarish infratuzilmasi

Agricultural production infrastructure

Selskoxozyaystvennayaproizvodstvennayainfrastruktura

– bevositaqishloqxo’jalikishlabchiqarishigaxizmatko’rsatuvchisohalar.

Agrosanoatmajmuasi

Agro-industrial complex

Agropromыshlennыykompleks

– qishloqxo’jalikmahsulotlariniyetishtirish, unisaqlash, qaytaishlashvaiste’molchilargayetkazibberishbilanbog’liqxo’jaliktarmoqlariningbirligi.

O’rtachamahsulot

Average product

Sredniyprodukt

– jalb qilingan barcha ishlab chiqarish omillarining bir birligiga to’g’ri keladigan mahsulot hajmi.

Bank

Bank

Bank

– iqtisodiyotningme’yordaamalqilishiuchunzarurbo’lganpulmassasiharakatinitartibgasoluvchimoliya-kreditmuassasasi.

Bank

Bank

Bank

– kreditmunosabatlarigaxizmatqilib, kredittiziminingnegizinitashkilqiluvchimaxsusmuassasalar.

Bankkrediti

Bank loan

Bankovskiykredit

– pulegalari (banklarvamaxsuskreditmuassasalari) tomonidanqarzoluvchilarga (tadbirkorlar, davlat, uyxo’jaligisektori) beriluvchipulssudalari.

Bankoperasiyalari

Bank operations

Bankovskiyeoperasii

– mablag’larnijalbqilishvaularnijoylashtirishbo’yichaamalgaoshiriladiganoperasiyalar.

Bankfoydasi (marja)

Banking profit (margin)

Bankovskayapribыl (marja)

– olinganvato’langanfoizsummalario’rtasidagifarq.

Bankfoydanormasi

Banking profit margins

Bankovskayanormapribыli

– bank sof foydasining uning o’z kapitaliga nisbatining foizdagi ifodasi.

Byudjettaqchilligi

Budget deficit

Byudjetnыydefisit

– davlat byudjeti xarajatlarining daromadlardan ortiqchaligi.

Tadbirkorlikfaoliyati

Business activities

Predprinimatelskayadeyatelnost

–shaklivasohasidanqat’iynazarfoydaolishgavaundansamaralifoydalanishmaqsadigaqaratilganiqtisodiyfaoliyat.

Iqtisodiysikl

Business cycle

Ekonomicheskiysikl

– ishlabchiqarishningbiriqtisodiyinqirozdanikkinchisiboshlangungaqadartakrorlanibturadiganto’lqinsimonharakati.

Yuksalish

Climb

Pod’yom

– iqtisodiysiklningiqtisodiyotdato’liqbandlikkaerishilishi, ishlabchiqarishninginqirozdanoldingidarajadanhamortibketishivato’lovgalayoqatlitalabningkengayibborishinitavsiflovchifazasi.

Tijoratkrediti

Commercial credit

Kommercheskiykredit

– korxonalar, birlashmalarvaboshqaxo’jalikyurituvchisubyektlarningasosanto’lovnikechiktirishyo’libilantovarshaklidabir-birigaberadigankreditlari.

Tovarbirjasi

Commodity exchange

Tovarnayabirja

– oldindan belgilangan qoidalar asosida ulgurji savdoni tashkil etish shakli.

Qiyosiynarx

Comparable prices

Sopostavimыyesenы

– ishlabchiqarishningnatijalarima’lumyil (bazisyil) asosidahisoblanuvchivaboshqayillarbilantaqqoslanuvchinarx.

Raqobat

Competition

Konkurensiya

– bozorsubyektlariiqtisodiymanfaatlariningto’qnashuvidaniboratbo’lib, ularo’rtasidagiyuqorifoydavako’proqnaflilikkaegabo’lishuchunkurash.

Kapitalningto’planishi

Concentration of capital

Konsentrasiyakapitala

– qo’shimchaqiymatningbirqisminijamg’arish (kapitallashtirish) natijasidakapitalhajminingoshishi.

Ishlabchiqarishningto’planishi

Concentration of production

Konsentrasiyaproizvodstva

– ishlabchiqarishvositalari, ishchikuchihamdamahsulotishlabchiqarishhajminingyirikkorxonalardato’planishi.

Iste’molkrediti

Consumer credit

Potrebitelskiykredit

– xususiyshaxslarga, avvalo, uzoqmuddatfoydalanadiganiste’moltovarlarisotibolishuchunma’lummuddatgaberiluvchiqarzmablag’lari.

Iste’molsarflari

Consumer spending

Potrebitelskiyerasxodы

– aholidaromadlariningtirikchilikne’matlarivaxizmatlaruchunishlatiladiganqismi.

Iste’mol

Consumption

Potrebleniye

– ehtiyojlarni qondirish maqsadida mahsulot va xizmatlarning ishlatilishi jarayoni.

Iste’mol

Consumption

Potrebleniye

– jamiyatiqtisodiyehtiyojlariniqondirishmaqsadidaishlabchiqarishnatijalarivaomillaridanfoydalanishjarayoni.

Tadbirkorliksektori

corporate sector

Predprinimatelskiysektor

– iqtisodiyotningdaromad (foyda) olishmaqsadidaamalqiluvchibirlamchibo’g’ini.

Kredit

Credit

Kredit

– bo’shturganpulmablag’larinissudafondishaklidato’plashvaularnitakrorishlabchiqarishehtiyojlariuchunqarzgaberish.

Valyutabirjasi

Currency exchange

Valyutnayabirja

– milliyvalyutalarkurslaribo’yichaularningerkinoldi-sotdisiamalgaoshiriladigan, rasmiyjihatdantashkiletilganbozorishakli.

Joriynarx

Current prices

Tekuщiyesenы

– yildavomidagiishlabchiqarishnatijalarihisoblashdaqo’llaniluvchiamaldaginarx.

Siklikishsizlik

Cyclical unemployment

Siklicheskayabezrabotisa

– iqtisodiysiklninginqirozfazasibilanbog’liqravishdavujudgakeladiganishsizlik.

Ishchikuchitalabi

Demand for labor

Sprosnarabochuyusilu

– muayyanvaqtdaishhaqiningtarkibtopgandarajasidaturliishberuvchilartomonidanishchikuchimiqdorivasifatigabildirilgantalab.

Amortizasiyanormasi

Depreciation rate

Normaamortizasii

– amortizasiya ajratmalari yillik summasining asosiy kapital qiymatiga nisbatining foizdagi ifodasi.

Turg’unlik (depressiya)

Depression

Depressiya

– ishlabchiqarishningbirjoydadepsinibturishinianglatuvchihamdaiqtisodiyfaollikjonlanishiuchunshart-sharoitlarningvujudgakelishigaimkonyaratiluvchiiqtisodiysiklfazasi.

Bevositausullar

Direct methods

Pryamыyemetodы

– iqtisodiyotni tartibga solishning taqiqlash, ruxsat berish va majbur qilish tavsifidagi ma’muriy vositalari.

Ixtiyoridabo’lgandaromad

Disposable income

Raspolagayemыydoxod

– barchasoliqlarto’langandankeyinqolgandaromad, ya’nishaxsiyiste’molvajamg’armamaqsadlaridafoydalanishmumkinbo’lgandaromad.

Mulknitasarrufetish

Disposal of property

Rasporyajeniyesobstvennostyu

– mol-mulk taqdirini mustaqil hal qilish.

Taqsimot

Distribution

Raspredeleniye

– ishlabchiqarishomillarivauningnatijalariniiqtisodiyotningturliqismvasubyektlario’rtasidataqsimlashjarayoni.

Diversifikasiya

Diversification

Diversifikasiya

– ishlabchiqarishningsamaradorliginioshirish, mahsulotvaxizmatlarnisotishbozorlarinikengaytirishmaqsadidatarmoqvakorxonalarfaoliyatsohalarinikengaytirish, mahsulotvaxizmatlarassortimentlariniko’paytirish, ularningsifatinitakomillashtirish.

Iqtisodiykategoriya

Economic categories

Ekonomicheskiyekategorii

– doimo takrorlanib turadigan, iqtisodiy jarayonlar va real hodisalarning ayrim tomonlarini ifoda etuvchi ilmiy-nazariy tushuncha.

Iqtisodiyinqiroz

Economic crisis

Ekonomicheskiykrizis

– ishlabchiqarishhajminingkeskintushibketishi.

Iqtisodiyrivojlanish

Economic development

Ekonomicheskoyerazvitiye

– ko’pqirralijarayonbo’lib, jamiyatningijtimoiy, iqtisodiytaraqqiyotidao’zifodasinitopadi.

Iqtisodiymuvozanat

Economic equilibrium

Ekonomicheskoyeravnovesiye

– iqtisodiyjarayonlar, hodisalarningikkiyokibirnechatomoniningbir-birigamoskelishholati.

Iqtisodiyo’sishningko’rsatkichlari

Economic growth

Pokazateliekonomicheskogorosta

– iqtisodiyo’sishnianiqlashdafoydalaniladiganqiymat, ijtimoiynaflilikvanatural (jismoniy) ko’rsatkichlartizimidaniborat.

Iqtisodiyqonun

Economic laws

Ekonomicheskiyezakonы

– iqtisodiyhayotningturlitomonlari, iqtisodiyhodisavajarayonlaro’rtasidagidoimiy, takrorlanibturadigan, barqarorsabab-oqibataloqalari, ularningo’zarobog’liqligi.

Iqtisodiyyokisoffoyda

Economic or pure profit

Ekonomicheskayailichistayapribыl

– yalpi pul tushumidan barcha xarajatlar chiqarib tashlangandan keyin qolgan qismi.

Iqtisodiymutanosiblik

Economic proportionality

Ekonomicheskayaproporsionalnost

– iqtisodiyotningturlitomonlarivasohalario’rtasidamiqdorvasifato’lchamlarningmoskelishlikdarajasi.

Iqtisodiyislohotlar

Economic reforms

Ekonomicheskiyereformы

– iqtisodiyotdatubo’zgarishlarniamalgaoshirishgaqaratilganiqtisodiychora-tadbirlarmajmui.

Iqtisodiyjamg’arish

Economic savings

Ekonomicheskoyesberejeniye

– milliydaromadningbirqisminingasosiyvaaylanmakapitallarni, shuningdek, ehtiyotvazahiralarniko’paytirishuchunsarflanibborishi.

Iqtisodiyuklad

economic structure

Ekonomicheskiyuklad

– turlimulkchilikkaasoslanganxo’jalikyuritishningshakllarivaturlari.

Iqtisodiytizim

economic system

Ekonomicheskayasistema

– mavjudiqtisodiymunosabatlarmajmuasiningiqtisodiyotnitashkilqilishshakllari, xo’jalikmexanizmivaiqtisodiymuassasalarbilanbirgalikdagitizimi.

Iqtisodiybitimlar

Economic transactions

Ekonomicheskiyesdelki

– qiymatningharqandayayirboshlanishi, ya’nitovarlarko’rsatilganxizmatlaryokiaktivlargamulkchilikhuquqiningbirdavlatrezidentlaridanboshqadavlatrezidentlarigao’tishibo’yichakelishuvlar.

Iqtisodiyotnibarqarorlashtirish

economy Stabilizing

Stabilizasiyaekonomiki

– tanglikholatlarigabarhamberishasosidamakroiqtisodiymuvozanatliknisaqlashvaishlabchiqarishniyuksaltirishuchunshart-sharoitlarnivujudgakeltirish.

Emigrasiya

Emigration

Emigrasiya

– fuqarolarningo’zmamlakatlaridanboshqamamlakatlargadoimiyyashashuchunko’chibo’tishi.

Birja

exchange

Birja

– namuna (yoki standart)lar asosida ommaviy tovarlarning muntazam savdo-sotiq ishlarini o’tkazuvchi tijorat muassasasi.

Ayirboshlash

Exchange

Obmen

– jamiyata’zolariningiqtisodiyfaoliyatturlariyokiishlabchiqarishnatijalaribo’yichao’zaroalmashishjarayoni.

Valyutakursi

Exchange rate

Valyutnыykurs

–bir mamlakat valyutasining boshqa mamlakat valyutasida ifodalangan narxi.

Eksport

Export

Eksport

– tovarlarnichetellikmijozlargasotishbo’lib, bundamazkurmamlakatdaishlabchiqarilgantovarlarmamlakatdantashqarigachiqariladi.

Kengaytirilgantakrorishlabchiqarish

Extended reproduction

Rasshirennoyevosproizvodstvo –

– ishlab chiqarish miqyoslarini muntazam ravishda oshirib borishga asoslangan holdagi takrorlanishi.

Ekstensiviqtisodiyo’sish

Extensive economic growth

Ekstensivnыyekonomicheskiyrost

– ishlabchiqarishgaqo’shimchaiqtisodiyresurslarnijalbqilishorqaliishlabchiqarishhajminingortibborishi.

Faktoring

factoring

Faktoring

– boshqaiqtisodiysubyektlarningqarzdorlikbuyichamajburiyatlarinisotibolishyokiqaytasotishmunosabatlari.

Iqtisodiyo’sishomillari

Factors of Economic Growth

Faktorы ekonomicheskogorosta

– iqtisodiyo’sishgata’sirko’rsatishdao’zo’rnigaegabo’lganvaunianiqlabberuvchitalab, taklifvataqsimlashomillarinibildiradi.

Pirovardmahsulot

Final product

Konechnыyprodukt

– ishlabchiqarishjarayoniyakunlangan, shaxsiyvaunumliiste’molqilishgatayyorbo’lganmahsulotlar.

Moliya

Finance

Finansы

– pulmablag’lariningharakati, ya’niularningshakllanishi, taqsimlanishivafoydalanilishibilanbog’liqravishdavujudgakeladiganmunosabatlar.

Moliyaviysiyosat

financial policy

Finansovayapolitika

– davlatningo’zvazifalariniamalgaoshirishuchunmoliyanitashkiletishvafoydalanishbo’yichachora-tadbirlarmajmui.

Moliyaviymunosabatlar

financial relations

Finansovыyeotnosheniya

– davlat, mintaqalar, tarmoqlar, korxonavatashkilotlarhamdaalohidafuqarolaro’rtasidapulmablag’larifondlariningharakatibilanbog’liqholdavujudgakeluvchiiqtisodiymunosabatlarmajmui.

Moliyatizimi

Financial system

Finansovayasistema

– moliyaviymunosabatlarvaturlidarajadaulargaxizmatqiluvchimoliyaviymuassasalarmajmuasi.

Fiskal (soliq-byudjet) siyosati

Fiscal (fiscal) policy

Fiskalnaya (nalogovo-byudjetnaya) politika

– davlattomonidaniqtisodiyotgata’sirko’rsatishmaqsadidasoliqqatortishvadavlatsarfitarkibinio’zgartirishbo’yichaqo’llaniluvchichora-tadbirlar.

Forfeyting

forfeiting

Forfeyting

– uzoqmuddatlifaktoringmunosabatlari.

Friksionishsizlik

Frictional unemployment

Friksionnayabezrabotisa

– malakasigamosishqidirayotganvaisho’rinlarbo’shashinikutayotganlarninamoyonetuvchiishsizlik.

Umumiymuvozanatlik

general equilibrium

Obщyeyeravnovesiye

– iqtisodiyjarayonlar, hodisalarningikkiyokibirnechatomonining, engavvaloyalpitalabvayalpitaklifningbir-birigatengkelganholati.

Davlatkrediti

government credit

Gosudarstvennыykredit

– davlatqarzoluvchiyokikreditorsifatidamaydongatushadiganbarchamoliyaviy-iqtisodiymunosabatlaryig’indisi.

Davlatkrediti

government credit

Gosudarstvennыykredit

– kreditmunosabatlariningo’zigaxosshaklibo’lib, bundadavlatpulmablag’lariqarzdori, aholivaxususiybiznesesakreditorlaribo’libchiqadi.

Davlatsektori

Government sector

Gosudarstvennыysektor

– o’zoldigafoydaolishnimaqsadqilibqo’ymagan, asosaniqtisodiyotnitartibgasolishvazifasiniamalgaoshiradiganturlibyudjettashkilotlarivamuassasalariningmajmui.

Yalpiichkimahsulot (YaIM)

Gross domestic product (GDP)

Valovoyvnutrenniyprodukt (VVP)

– yildavomidamamlakathududidaishlabchiqarilganpirovardmahsulotvaxizmatlarningbozornarxlaridagiqiymati.

Yalpimilliymahsulot (YaMM)

Gross national product (GNP)

Valovoynasionalnыyprodukt (VNP)

– milliyiqtisodiyotdabiryildavomidavujudgakeltirilganvabevositaiste’molchilargaboribtushadiganpirovardmahsulotvaxizmatlarningbozornarxlaridagisummasi.

Uyxo’jaliklari

Households

Domashniyexozyaystva

– iqtisodiyotningiste’molsohasidafaoliyatko’rsatuvchiasosiytarkibiybirlik.

Immigrasiya

Immigration

Immigrasiya

– xorijiyfuqarolarningdoimiyyashashuchunmamlakatgako’chibkelishi.

Import

Import

Import

– chet ellik mijozlardan tovarlar (xizmatlar) sotib olib, ularni mamlakatga kiritish.

Aholidaromadlari

Incomes

Doxodы naseleniya

– aholiningma’lumvaqtdavomidapulvanaturalshakldaolgandaromadlarimiqdori.

Bilvositausullar

Indirect methods

Kosvennыyemetodы

– iqtisodiyotni tartibga solishning iqtisodiy vosita va dastaklari.

Inflyasiya

Inflation

Inflyasiya

– qog’ozpulbirliginingqadrsizlanishi.

Inflyasionfarq

inflation gap

Inflyasionnыyrazrыv

– yalpisarflarningsofmilliymahsulothajmidanortiqchabo’lganmiqdori.

Intensiviqtisodiyo’sish

Intensive economic growth

Intensivnыyekonomicheskiyrost

– ishlabchiqarishomillarinirivojlantirishvaulardanfoydalanishsamaradorliginioshirishorqalimahsulotishlabchiqarishhajminingko’payibborishi.

Oraliqmahsulot

intermediate

Promejutochnыyprodukt

– ishlov berish, qayta ishlash va qayta sotish maqsadlarida sotib olingan mahsulotlar.

Davlatichkiqarzi

Internal debt

Vnutrenniygosudarstvennыydolg

– davlatningmamlakatichidaqimmatliqog’ozlarinichiqarish, turlinobyudjetfondlaridanolganqarzi.

Xalqarokredit

international credit

Mejdunarodnыykredit

– ssuda kapitalining xalqaro iqtisodiy munosabatlar sohasidagi harakati.

Xalqarovalyutatizimi

International monetary system

Mejdunarodnayavalyutnayasistema

– xalqarovalyutamunosabatlariningdavlatlararobitimlardahuquqiyjihatdanmustahkamlanganshakli.

Investisiya

Investments

Investisii

– ishlabchiqarishnivaxizmatko’rsatishsohalarinikengaytirishga, ya’niasosiyvaaylanmakapitalgapulshaklidagiqo’yilma.

Aksiyadorlikjamiyati

Joint-stock company

Aksionernoyeobщyestvo

– ko’proqfoydaolishmaqsadidaaksiyalarchiqarishorqalimehnat, mehnatqurollarivaboshqaishlabchiqarishvositalarihamdapulresurs (kapital)larinibirlashtirganuyushma.

Mehnatbirjasi

Labor exchange

Birjatruda

– ishchilarvatadbirkorlaro’rtasidagiishchikuchinioldi-sotdibitiminituzishdavositachilikniamalgaoshiruvchivaishsizlarniro’yxatgaoluvchimuassasa.

Mehnatpredmetlari

labor Objects

Predmetы truda

– bevosita mehnat ta’sir qiladigan, ya’ni mahsulot tayyorlanadigan narsalar.

Ishchikuchitaklifi

Labor supply

Predlojeniyerabocheysilы

– muayyanvaqtdaishhaqiningtarkibtopgandarajasidaishgayollanishgatayyorbo’lganmehnatgalayoqatliishchikuchimiqdori.

Lafferegrichizig’i

Laffer curve

KrivayaLaffera

– davlatbyudjetidaromadlarivasoliqstavkasio’rtasidagibog’liqlikningtasvirlanishi.

Lizing

leasing

Lizing

– odatdaishlabchiqarishvositalarivaboshqamoddiyboyliklarnikeyinchalikfoydalanuvchilartomonidanmuntazamravishdahaqto’labborib, sotibolishshartibilanuzoqmuddatliijaragaberishdaniboratkreditningpulsizshakli.

Iqtisodiyotnierkinlashtirish

liberalization of the economy

Liberalizasiyaekonomiki

– buxo’jalikhayotiningbarchasohalaridagito’siqhamdacheklovlarni, shuningdek, davlatnazoratinikeskinravishdaqisqartirishyokibekorqilishgayo’naltirilganchora-tadbirlartizimi.

Lorensegrichizig’i

Lorenz curve

KrivayaLorensa

– daromadlartengsizligidarajasinimiqdoriyjihatdanifodalovchigeometrikegrichiziq.

Makroiqtisodiyot

Macroeconomics

Makroekonomika

– moddiyvanomoddiyishlabchiqarishsohalariniyaxlitbirbutunqilibbirlashtirganmilliyiqtisodiyotvajahonxo’jaligidarajasidagiiqtisodiyotdir.

So’nggiqo’shilganmahsulot

marginal product

Predelnыyprodukt

– engso’nggiqo’shilganomil (kapitalyokiishchikuchi) evazigao’sganmahsulothajmi.

Bozor

Market

Rыnok

– ishlabchiqaruvchilarvaiste’molchilar (sotuvchilarvaxaridorlar) o’rtasidapulorqaliayirboshlashjarayonidabo’ladiganmunosabatlaryig’indisi.

Bozoriqtisodiyoti

Market economy

Rыnochnayaekonomika

– tovarishlabchiqarish, ayirboshlashvapulmuomalasiqonun-qoidalariasosidatashkiletiladiganvaboshqariladiganiqtisodiytizim.

Bozorinfratuzilmasi

market infrastructure

Infrastrukturarыnka

– bu bozor aloqalarini o’rnatish va ularning bir maromda amal qilishga xizmat ko’rsatuvchi muassasalar tizimidir.

Bozormexanizmi

market mechanism

Rыnochnыymexanizm

– bozoriqtisodiyotiningfaoliyatqilishinitartibgasolishnivaiqtisodiyjarayonlarniuyg’unlashtirishnita’minlaydigandastakvavositalar.

Bozorobyekti

market Objects

Obyektы rыnka

– ayirboshlashmunosabatlarigajalbqilinganiqtisodiyfaoliyatnatijalarivaiqtisodiyresurslar, tovar, pulvaungatenglashtirilganmoliyaviyaktivlar.

Bozorsubyekti

market participant

Subyektrыnka

– ayirboshlashmunosabatlariqatnashchisi.

Bozornarxi

Market price

Rыnochnayasena

– birtomondan, tovarlarningsotilishita’minlovchi, boshqatomondan, bozordatovarlartaqchilliginiyuzagakeltirmaydiganmuvozanatlashgannarx.

Bozorislohotlari

market reforms

Rыnochnыyereformы

– bozoriqtisodiyotinivabozoriqtisodiyotimunosabatlarinishakllantirishgaqaratilganchora-tadbirlarmajmui.

Moddiy-buyumlashganboylik

materially

Materialno

– milliy boylikning inson mehnati bilan yaratilgan ashyoviy – buyum ko’rinishga ega bo’lgan qismi.

Uslubiyat

Methodology

Metodologiya

– ilmiy bilishning tamoyillari tizimi, yo’llari, qonun-qoidalari va aniq hadislari.

Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solishusullari

Methods of state regulation of the economy

Metodы gosudarstvennogoregulirovaniyaekonomiki

– tartibga solishning ma’muriy va iqtisodiy vositalari birligi.

Modernizasiyalash

Modernization

Modernizasiya

– jamiyathayotiningturlijabhalarinitubdano’zgartirish, yangilash, buboradataraqqiyotnijahondagimavjudilg’orandozalartomonyo’naltirishvatakomillashtirishjarayonlariningmajmui.

Ishlabchiqarishnimodernizasiyalash

Modernization of production

Modernizasiyaproizvodstva

– ishlabchiqarishnizamonaviytexnologiyalarbilanjihozlash, unima’naviyjihatdanyangilash, tarkibiyjihatdantexnikvatexnologikqaytatuzishkabichora-tadbirlarnio’zichigaoluvchijarayon.

Pultizimi

monetary system

Denejnayasistema

– tarixantarkibtopganvamilliyqonunchilikbilanmustahkamlangan, mamlakatdapulmuomalasinitashkilqilishshakli.

Pul

Money

Dengi

– umumiy ekvivalent rolini bajaruvchi maxsus tovar.

Pulmuomalasi

Money turnover

Denejnoyeobraщyeniye

– tovarlaraylanishigahamdanotovartavsifidagito’lovlarvahisoblargaxizmatqiluvchinaqdpullarvaungatenglashtirilganmoliyaviyaktivlarningharakati.

Ipotekakrediti

Mortgage

Ipotechnыykredit

– ko’chmasmulklar (yer, bino) hisobigauzoqmuddatlissudalarshaklidaberiluvchiqarzmablag’lari.

Aholiningtabiiyo’sishi

Natality

Yestestvennыyprirostnaseleniya

– buaholiningemigrasiyavaimmigrasiyadantashqariharakati.

Milliydaromad

National income (ND)

Nasionalnыydoxod (ND)

– yangidanvujudgakeltirilganmahsulotningpuldagiifodasibo’lib, hozirgihisoblartizimidaSMMdanegrisoliqlarnichiqaribtashlashyo’libilananiqlanadi.

Milliyboylik

National wealth

Nasionalnoyebogatstvo

– insoniyatjamiyatitaraqqiyotidaajdodlartomonidanyaratilganvaavlodlartomonidanjamg’arilganmoddiyvama’naviyboyliklarhamdafoydalanishgajalbqilingantabiatin’omlari.

Tabiiymonopoliya

natural monopoly

Yestestvennayamonopoliya

– korxonaningtexnologikxususiyatlarisabablimahsulotgabo’lgantalabniqondirishraqobatmavjudbo’lmagansharoitdasamaraliroqamalgaoshiriluvchitovarbozoriningholati.

Tabiiyboylik

natural wealth

Prirodnoyebogatstvo

– milliyboylikningtabiatdamavjudbo’lib, insoniyattomonidanfoydalanishgajalbqilingantabiatashyolarivakuchlari (yer, qazilmaboyliklar, o’rmonlar, suvvaboshqalar).

Sofmilliymahsulot (SMM)

Net National Product (NNP)

Chistыynasionalnыyprodukt (ChNP)

–yildavomidajonlimehnatningunumliharakatibilanyaratilganyangimahsulotdir.

NominalYaIM

Nominal GDP

NominalnыyVVP

– joriynarxlardahisoblanganYaIM.

Nominaldaromad

nominal income

Nominalnыydoxod

– aholi tomonidan pul shaklida olingan daromadlari summasi.

Xo’jaliklararokredit

off-farm credit

Mejxozyaystvennыykredit

– birkorxona (muassasa) tomonidanikkinchisigaberilib, ularningkapitalqurilish, qishloqxo’jaliksohalaridagimunosabatlariga, shuningdek, ichkixo’jalikhisobibo’g’inlaribilanmunosabatlarigaxizmatqiluvchiqarzmablag’lari.

Oukenqonuni

Okun's Law

ZakonOukena

– ishsizlikdarajasivaYaIMhajminingorqadaqolishio’rtasidaginisbatningmatematikifodasi.

Mulkkaegalikqilish

ownership of property

Vladeniyesobstvennostyu

– mulkdorlikhuquqininguningegasiqo’lidasaqlanibturishivayaratilganmoddiyboyliklarnio’zlashtirishningiqtisodiyshakli.

Xususiymuvozanatlik

Download 11,36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   202   203   204   205   206   207   208   209   210




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish