Махсус таълим вазирлиги абу райхон беруний номидаги тошкент давлат техника университети «нефт ва газ» факультети

11. Паст босимли газ қувурларининг гидравлик ҳисоби.
Режа:
1.Паст босимли газ тармоқларининг гидравлик ҳисоби:
2.Газ тармоқларининг гидравлик иш тартиби

Тармоқланган паст босимли газ қувурларини ҳисоблашда лойиҳаланаётган шаҳарнинг бош режасидан газ билан таъминланган нуқтасидан бошлаб газ оқимнинг йўналиши ва оралиқнинг ҳисобли узунлиги ва бошқа лойиҳаланиш учун керакли бўлган маълумотлар ва уларнинг ҳисоб тасвирлари олинади.

Ҳисобланишлар икки қисимдан иборат бўлиб биринчида дастлаб ҳар бир оралиқ учун газ қувурининг диаметри танланади.
Газнинг ҳисобли миқдорини аниқлаш. Паст босимли газ тармоқларига кўп сонли истеъмолчилар газ билан таъминланади, шунинг учун ҳар бир оралиқлардаги газнинг ҳисобли миқдорини аниқташ учун газнинг сарфланиш миқдори қувур узунлиги бўйича бир хилда тақсимланаяпти деб қаралади. Буниг учун паст босимли газ қувуридаги соатбай газнинг ҳисобли миқдори аҳоли сонига бўлинади. Яъни:
Q_сол.N=Q^п.б_С,Х/N;
Бу ерда: Q^п.б_С,Х-паст босимли газ қувурларда соатбай газ сарфининг ҳисобли миқдори, нм³/соат; N-аҳоли сони.
Ҳар бир квартал учун аҳоли сони маълум бўлганда, унга мос равишда тўлиқ ҳалқа ёки ҳалқа кўринишда бўлмаган тармоқланган ҳудуд учун газ сарфининг миқдори ҳисобланади хисоб натижасида аниқланган газ сарфи миқдорини газ сарланаётган оралиқнинг узунлигига мос равишда бўлиб, шу қудуқ учун сарфланаётган газнинг солиштирма миқдорини аниқлаймиз. Ундан сўнг ҳар бир оралиқ учун, ҳамроҳ ва транзит оралиқда сарфланаётган газнинг ҳисобий миқдорини аниқлаймиз. Транзит газ сарфини аниқлашга жуда катта эътибор қаратилиши керак. Оқимнинг тарқалишида асосий магистрал қувур ажралиб туриши ва шу қувур орқали асосий транзит газ оқимининг миқдори йўналтирилиши керак. Бундай ҳолда газ оқими бутун газ қувури бўйича нотекис кам сонли тармоқларга бўлинади.
Ҳисоб натижасида аниқланган ҳамроҳ ва транзит газ сарфи микдориларнинг тўғри аниқланганлиги газ босими бошқарувининг газ ўтказиш куввати текширилиб борилади.