Махсус таълим вазирлиги абу райхон беруний номидаги тошкент давлат техника университети «нефт ва газ» факультети

Конденсат йиғувчилар. Газнинг босимига қараб паст босимли (0,005МПа), ўртача ва юқори босимли (0,6 МПа) гача бўлади. Ўртача ва юқори босимли конденсат йиғувчилардан, иккинчи устун қувури мавжудлиги билан ажралиб туради. Конденсат йиғувчилар пайвандланган конструкцияли кўринишда бўлиб, заводларда техник шарт-шароитлар талабига асосланади. Конденсат йиғувчилар мустаҳкамлиги синовидан сув ёрдамида 0,45МПа босимда Р_ш≤0,3МПада ва 0,75МПа босимда, Р_ш≤0,6МПа зичлиги синовида ҳаво ёрдамида мос равишда 0,3-0,6МПа босимда синовдан ўтади. Конденсат йиғувчилар газ қувурининг пастки қисмига нишабликка ўрнатилиб қувурдаги газ конденсатини йиғиш учун хизмат қилади.
Компенсаторлар. Пўлатдан ясалган газ қувурлари ҳар 100м узунликда унинг ҳароратли ГС ўзгарганда узунлиги 1,2мм масофага ўзгаради. Ҳароратнинг ўзгариши натижасида қувурларда кучланиш пайдо бўлиб қувурларнинг сиқилиши ёки чўзилишга олиб келади. Газ қувурларида ва арматураларини ҳарорат таъсиридаги кучланишдан сақлаш учун компенсаторлардан фойдаланилади. Компенсаторлар линза кўринишли ва қайрилган кўринишда (Г ёки П-кўринишда) бўлади. Ер ости газ қувурларида линзали компенсаторлар кенг миқиёсда фойдаланилади. Улар газнингбосими 0,6МПа бўлганда қўлланилиб, газ оқимининг ҳаракати бўйича задвижкадан кейин ўрнатилади. Агарда пўлатдан тайёрланган арматуралар пайвандлаш орқали газ қувурларига боғланганда, компенсаторларнинг ўрнатилиши шарт эмас. Газнинг босими ва қувур деворининг қалинлигига қараб бир линзанинг ўзи 5-10ммда деформацияланиши мумкин. Кўпгина ҳолларда компенсаторлар икки-уч линзалик бўлади. Агарда линзалар сони кўп бўлса компенсаторлар ўқига нисбатан қайрилиш эҳтимоллиги бўлади. Энг катга қулайликларга эга компенсаторлар резинматериалли (резинотканевые) компенсаторлардир. Бундай компенсаторлар деформацияни нафақат бўйлама, балки кўндаланг йўналишда ҳам қабул қила олади.
5. Газ тақсимловчи тармоқларни трассалаштириш
Режа:
1. Табиий газларнинг узоқ масофага узатилиши
2. Магистрал газ қувурларининг таснифи

Табиий газ қазиб олингандан сўнг талаб даражада қайта ишлов берилиши олдинги маърузаларда қараб чиқилди. Табиий газларни газ пайдо бўлган жойда узоқ масофаларга, турли хил истеъмолчиларга етказиб бериш учун асосий газ етказиб берувчи қурилма ҳисобланган магистрал газ қувурларидан фойдаланилади. Магистрал газ қувурлари ўта муҳим объект ҳисобланиб, уларнинг узунлиги бир неча минглаб километр масофаларга эга бўлиши ва халқоро аҳамиятга эга бўлган кўплаб мамлакатлар ҳудудларидан ўтган, бир бирини боғловчи йирик объектлар ҳисобланади.

Магистрал газ қувурларини газ оқимининг ишчи босимига қараб қуйидаги учта турга бўлиш мумкин: