Маьруза №3 таъсир чизиқлари назарияси режа: таъсир чизиқлари ҳАҚида тушунча

Маьруза № 3
ТАЪСИР ЧИЗИҚЛАРИ НАЗАРИЯСИ
Режа:
1. ТАЪСИР ЧИЗИҚЛАРИ ҲАҚИДА ТУШУНЧА
2. ОДДИЙ БАЛКАЛАРДА ЗУРИҚИШЛАРНИНГ ТАЪСИР ЧИЗИҚЛАРИ
3. ИККИ КОНСОЛЛИ БАЛКА УЧУН ТАЯНЧ РЕАКСИЯСИНИНГ ТАЬСИР ЧИЗИКЛАРИ
4.ОДДИЙ ВА КОНСОЛ БАЛКАЛАРДА ЭГУВЧИ МОМЕНТ ВА КУНДАЛАНГ КУЧЛАРНИНГ ТАЬСИР ЧИЗИКЛА
1. ТАЪСИР ЧИЗИҚЛАРИ ҲАҚИДА ТУШУНЧА
Замонавий иншоотларнинг қўзғалувчан юклар таъси-рига бардошлилигини аниқлаш катта аҳамиятга эгадир.
Маълумки, кўприк, эстакада, кран ости балкалари сингари қатор муҳандислик иншоотларини ҳисоблашда биз қўзғалувчан юкларга дуч келамиз.
Иншоотларнинг қўзғалувчан юклар таъсирига бардошлилигини аниқлашда, асосан, куйидаги икки масала ҳал
этилади:

1. 
   Ҳаракатланувчи юкдар системаси таъсирида иншоот қисмларида ҳосил бўладиган зўриқишлар, иншоотнинг таянч реакциялари, эгувчи моментлари, кўндаланг ва бўйлама кучлари, ферма стерженларидаги зўрикишлар ва ҳ. к. аниқланади.
   
2. 
   Ҳаракатланувчи юклар системаси таъсирида иншоот қисмларида ҳосил бўладиган энг катта зўриқишлар аниқланади, яъни ҳаракатланувчи юклар системасининг иншоотда энг нобоб жойлашуви масаласи ҳал этилади.
   

Иншоот бўйлаб бирлик куч (Р=1) ҳаракатланганда, иншоот қисмларидаги куч омилларининг ўзгаришини ифодаловчи график таъсир чизиқлари деб аталади. Куч омиллари деганда ҳосил бўладиган ички кучлар (М, Q, N) ва таянч реакциялари тушунилади.
Иншоот бўйлаб ҳаракатланувчи бирлик кучнинг ҳола-тини белгиловчи абциссани х билан, иншоотдаги зўриқишни S билан белгиласак, у ҳолда зўриқишнинг таъсир чизиқ тенгламаси қуйидагича ифодаланади:
S=( x )
Таъсир чизиқларини чизишнинг статик вакинемат и к усуллари мавжуд.
Статик усул ҳаракатланувчи бирлик куч (Р=1) нинг ихтиёрий ҳолати учун мувозанат тенгламаларини тузиб, улардан изланаётган зўриқишнинг аналитик ифодасини тузишга асосланган.
Бу аналитик ифода ёрдамида зўриқиш S нинг ўзгариш графиги чизилади.
Кинематик усул ёрдамида таъсир чизиқларини қуриш мумкин бўлган кўчишлар қоидасига асосланади.