Kino san’ati.
Mustakillik yillarida kino san’ati rivoj topdi. 1996 yilda
"O‘zbekfilm" tasarrufida 8 ta kinostudiya, 30ga yakin Mustakil ijodiy
studiyalar faoliyat yuritdi. 1996 yilda tashkil etilgan "O‘zbekkino" davlat
aksionerlik kompaniyasi, uning davlat tomonidan moddiy jixatdan ko‘llab-
kuvvatlanishi kino san’atining rivojida muxim axamiyatga ega bo‘ldi. 1991-
2002 yillarda 60 ga yakin badiiy filmlar yaratildi. "Temir xotin", "Dallol",
"SHarif va Ma’rif", "Tilla bola", "Buyuk Amir Temur", "YUlduzingni ber,
osmon", "Kenja singil" va boshka filmlarda milliylik va zamonaviylik
uy?unligi yakkol namoyon bo‘ldi. 1997 yil 22-29 may kunlari XII Xalkaro
Toshkent kinofestivali bo‘lib o‘tdi. Unda 32 ta davlat va 8 ta xalkaro
tashkilotdan vakillar, kino san’ati ustalari katnashdi. "Buyuk Amir Temur"
133
filmi ijodkori R.Ibrokimovga festival bosh sovrini – "Neksiya" avtomobili
berildi.
Mustakillik yillarida o‘nlab xujjatli filmlar yaratildi. "O‘zbekiston baxorlari",
"Ulkan
odim",
"Ular
Germaniyada
o‘kigan
edilar",
"O‘zbekiston
kaxramonlari", "Umid kaldirgochi", "Istiklol fidoyilari" va boshkalar shular
jumlasidandir.
3. Teatr, sirk, musika, ko‘shikchilik san’ati, muzey va sport tarakkiyoti.
Teatr.
Mustakillik yillarida amalga oshirilayotgan ma’naviy-ma’rifiy
isloxotlar jarayonida teatr san’ati xam rivojlandi.
1993 yilda foydalanishga topshirilgan "Turkiston" saroyi Vatanimiz va xorijlik
teatr arboblarining, ijodiy guruxlarning saxna asarlari namoyish etiladigan
dargoxga aylandi. Andijonda jamoatchilik asosida faoliyat ko‘rsatayotgan
yoshlar teatri, Abbos Bakirov nomli yoshlar va bolalar teatriga aylantirildi.
Respublika Prezidentining 1995 yil 20 oktyabrdagi "O‘zbekistonda teatr va
musika san’atini yanada rivojlantirishni ko‘llab-kuvvatlash va ragbatlantirish
chora-tadbirlari to‘grisida"gi, 1998 yil 26 martdagi "O‘zbekiston teatr san’atini
rivojlantirish to‘grisida"gi farmonlari asosida teatrlar davlat byudjeti xisobiga
ko‘llab-kuvvatlandi. Farmonga binoan Madaniyat ishlari vazirligi tizimida va
teatr ijodiy xodimlari uyushmasi koshida 1998 yilda "O‘zbekteatr" ijodiy-
ishlab chixarish birlashmasi tashkil etildi. Birlashma teatr jamoalariga
xalkimizning boy ma’naviy olamini, uning madaniy merosi, milliy va
umuminsoniy kadriyatlarga xurmat xissini uygotuvchi spektakllar yaratishda,
iste’dodli yoshlarni teatrga jalb kilishda, teatrlarning moddiy-texnikaviy
bazasini mustaxkamlashda, ijodiy xodimlarni ijtimoiy ximoya kilishda
ko‘maklashdi. Alisher Navoiy nomli Davlat akademik katta opera va balet
teatri YAponiya tomonidan 1995 yilda bepul ajratilgan 47 mln. ien (1500 ming
AKSH dollari) kiymatiga teng yangi uskunalar bilan jixozlandi.
Respublikamizda 36 ta professional teatr faoliyat ko‘rsatmokda. xar bir
viloyatda ko‘girchok teatrlari bolalarga xizmat kilyapdi.
2001 yilda respublika teatr san’atida muxim tarixiy vokea sodir bo‘ldi. xamza
nomidagi O‘zbek akademik drama teatri binosi muxtasham koshona shaklida
kayta kurildi, zamonaviy teatr uskunalari va mebellar bilan jixozlandi.
Prezident farmoni bilan unga Milliy teatr makomi berildi.
Respublika teatrlari Vatan tarixini saxna asarlari orkali yoritishga aloxida
e’tibor berdilar. Milliy akademik drama teatri va Kashkadaryo musikali drama
teatri jamoalari "Soxibkiron", Xorazm viloyati musikali drama va komediya
teatri "Jaloliddin Manguberdi", Abror Xidoyatov nomli o‘zbek davlat teatri
"Buyuk ipak yo‘li" kabi tarixiy dramalarni saxnaga ko‘ydi.
1997 yil oktyabrda Toshkentda bo‘lib o‘tgan "Teatr: SHark-Garb" xalkaro
festivalda YAponiya, Xindiston, Gonkong, Turkiya, Rossiya, Buyuk Britaniya
teatr san’atkorlarining chikishlari bo‘ldi. Amir Temur tavalludining 660
yilligiga bagishlangan festivalda O‘zbekiston, Kozogiston, Kirkiziston
teatrlarining 15 ta eng yaxshi tarixiy saxna asarlari namoyish etildi.
O‘zbekiston teatr ustalari Germaniya, Fransiya, Slovakiya, Xindiston, AKSH,
134
Belgiya, Misr, Rossiya teatr festivallarida kizixarli spektakllar bilan ishtirok
etdilar.
Muxtasar aytganda respublikamiz teatr san’ati xalkimiz, ayniksa, yoshlarimiz
ma’naviyatini boyitish, ular ongiga Milliy istiklol goyasini singdira borish,
vatanparvarlik tuykularini kuchaytirish, axlokiy, estetik tarbiya maktabi bo‘lib
xizmat kilmokda.
Do'stlaringiz bilan baham: |