Madaniyatida tarixiy janrdagi tasviriy

Temur Sa’dullayev.
Rassom 1948 yili 20 aprelda Jizzax 
viloyati G‘alla
orol tuman
ida tug‘ildi. “Maktabni tamomlagach, 
T.Sa’dullayev Nizomiy nomi
dagi Toshkent davlat pedagogika 
institutining rassomlik fakultetida o‘qidi. Tasviriy san’at ustalari 
Malik Nabiyev va Chingiz Axmarov uning ustozlari bo‘l
gan edi. 
T.Sa’dullayev diplom ishi
ni muvaffaqiyatli himoya qildi. Uning 
bu asari “Guliston” jurnali sahifalarida chop etilgan edi, 
illyustratsiyalari reproduksiyalari institut fondida saqlanadi. 
Alisher Navoiy nomidagi adabiyot muzeyining sobiq direktori 
Hamid Sulaymonov yosh rangtasvirchi rassomni muzeyning bosh 
rassomi lavozimiga taklif etdi. U turli jurnalarda asar yaratayot
gan O‘zbekiston rassomlar 
uyushmasi a’zosidir. T.Sa’dullayev tarix, adabiyot, folklor mavzularida asarlar yaratdi, u 
grafikachi rassom sifatida kitoblarni bezatdi, nasr va nazm asarlariga illyustratsiyalar 
ishladi, respublika jurnallari ishida faol ishtirok etdi. Doim yangilikka intiladi, ijodiy 
izlanishini hech qachon to‘xtatmaydi”
90
.
T.Sa’dullayev. “Hamid Sulaymonov”. 1975 yil.
 
1975 yili rassom 
Temur Sa’dullayev ishlagan 
“Hamid Sulaymonov” port
retida olimning shaxs 
sifatidagi xarakteri, bukilmas irodasi, aql-zakovati, 
fikrlash va ahamiyatli biror narsa yaratishga, unga 
o‘xshagan odamlarga hayotga to‘
siqlarga qaramay 
ezgulikka intilishi kabi xislatlari yorqin ifodalab be-
ril
gan. Ko‘plab surgunlar va Sibir qamoqxonalari 
uning irodasini sindira olmadi. Ana shu azoblarga 
qaramay u Alisher Navoiy nomidagi muzey yaratib, 
bu bu
yuk o‘zbek shoiri nomini abadiylashtirish 
orzusini saqlab qoldi va amalga oshirdi. Bu 
muzeyda shoir xotirasini abadiylashtirish uchun 
yozilgan adabiy va san’at asarlari, uning 
asarlarining ko‘p jildli nashrlari yig‘ilgan. Rassom 
Temur Sa’dullayevning Hamid Sulaymonov 
shaxsiga bo‘lgan hurmati juda baland bo‘lsa kerak, 
shu sababli hech qanday bezaklarsiz bu alloma 
portre
tini yaratdi. Portretdan iliqlik paytida surgundan qaytib kelib o‘z hayotini yagona 
maqsadga erishishga bag‘ishlagan inson boqib turibdi.
Portret issiq ranglarning qarama-qarshi tuslarida chizilgan, bosh qismining katta va 
kichik jihatlarini chegaralovchi soyalar va grafik chiziqlar qahramonning ichki kechinma-
lari va xarakterini ta’kidlab turibdi. Badiiy asar ishlashning bu usullari buyuk o‘zbek 
shoirining ijodiy merosini cheksiz qadrlovchi olimning xifzi-
quvvasini tiniq ko‘rsata 
olgan. Rassom Temur Sa’dullayev mashhur olim Hamid Sulaymanov va taniqli rassom 
Chingiz Axmarovlardan tarbiya oldi, ular o‘z xalqiga sodiq bo‘lgan ijodkor inson qanday 
bo‘lishi kerakligi haqidagi tushun
chasini singdirdilar. Mana qariyib yarim asrki, rassom 
ustozlari o‘gitini ba
ja
rib kelayapti va O‘zbekiston tarixi sahifalari va uning buyuk 
farzandlariga bag‘ishlangan asarlar yaratmoqda.
90
Чингиз Ахмаров. На пути к прекрасному. Воспоминания. 11. Педагоги и ученики. Тимур Сагдуллаев.
http://greylib.align.ru/952/chingiz-axmarov-na-puti-k-prekrasnomu-vospominaniya-11-pedagogi-i-ucheniki.html 

---

92