Madaniyat rivojlanishining asosiy qonuniyatlari. Dunyo madaniyatshunosligidagi nazariy muammolarning echimi

Tarixiy davrlarda madaniyatning keng ko‘lamli rivoji sivilizatsiya tushunchasida xam ifodalanadi. Sivilizatsiya ijtimoiy va moddiy madaniyat taraqqiyoti bosqichini bildirib, moddiy madaniyatning turdosh nomidir. Hozirgi davrda sivilizatsiya insoniyatga begona bo‘lgan ob’ekglarni qayta o‘zgartirishni bildiradi, madaniyat esa insonning fazilata va holati, tashqi dunyoga bog‘liqligi yoki erkinligining mezonidir.

• Tarixiy davrlarda madaniyatning keng ko‘lamli rivoji sivilizatsiya tushunchasida xam ifodalanadi. Sivilizatsiya ijtimoiy va moddiy madaniyat taraqqiyoti bosqichini bildirib, moddiy madaniyatning turdosh nomidir. Hozirgi davrda sivilizatsiya insoniyatga begona bo‘lgan ob’ekglarni qayta o‘zgartirishni bildiradi, madaniyat esa insonning fazilata va holati, tashqi dunyoga bog‘liqligi yoki erkinligining mezonidir.
• Nemis olimi O. SHpengler, sivilizatsiya tafakkurni bir qolipga solib qo‘yadi, umum qabul qilgan xaqikatlarni mutloqlashtiradi, deb hisoblaydi. Bundan tashkari, sivilizatsiyani urbanizatsiyaga, hatto olamni noinsonlashtirishga olib keladi, Sivilizatsiya va fan o‘zligicha ma’naviy taraqqiyotni ta’minlay olmaydi, bu erda aqliy, axloqiy va estetik yutuqlarni mujassam qilgan ma’naviy tuzilma zarur degan fikrlar ham mavjud.