М. С.Қосимова, Ш. Ж. Эргашходжаева, А. Н. Самадов, И. Б. Шарипов. Кичик бизнес ва тадбиркорлик. Ўқув қўлланма. – Т.: 2010, – 256бет

ЯФ = СТ – МТ; 
 
б) асосий ишлаб чиқариш фаолиятидан тушган фойда (ИЧФ). Бу маълум 
давр ичида маҳсулотлар сотишдан тушган ялпи фойда (ЯФ) ва харажатлар 
(Аҳараж.) ўртасидаги фарқ ва плюс бошқа асосий фаолият соҳалари 
даромадлари (Бдар.) ѐки камомадлари (Бкам.) айирмасидан иборат, яъни: 
ИЧФ = ЯФ – Аҳараж. + Бдар. – Бкам.; 
 
в) умумий хўжалик фаолиятидаги фойда (УХФ). Бу алгебраик ифодалар 
йиғиндиси тарзида ифодаланади: асосий фаолиятидаги фойда (АФФ) плюс 
дивидендлар (ДД) ва фоизлар бўйича даромадлар (ФД) плюс (ѐки минус) чет эл 
валюталари бўйича операцияларидан олинган даромадлар (ѐки камомадлар) 
(ЧЭВ) плюс (ѐки минус) қим-матбаҳо қоғозларни қайта баҳолашдаги 
даромадлар (ѐки камомадлар) (КККБ) минус фоизлар бўйича харажатлардан 
(ФХ) иборат, яъни: 
УХФ = АФФ + ДД + ФД ЧЭВ КККБ – ФХ; 
 
г) солиқ тўловларигача бўлган фойда (СФ). Бу кўрсаткич ҳам алгебраик 
ифодалар йиғиндиси тарзида ифодаланиб, умумий хўжалик фаолиятидаги 
фойда (УХФ) ва тасодифий (кўзда тутилмаган) фойда ѐки камомадлар (ТФК) 
салдосидан иборат, яъни: 

---

173 
СФ = УХФ ТФК; 
 
д) йиллик соф фойда (ЙСФ). Бу барча солиқларни тўлаб бўлгандан сўнг 
корхона ҳисобига қоладиган даромад, яъни солиқ тўловларигача бўлган 
фойдадан (СФ), даромад ѐки фойда солиғини (ФС) ҳамда бошқа солиқлар ѐки 
тўловларни (БС) олиб ташлангандан кейин қолган қисмидир, яъни: 
ЙСФ = СФ – ФС – БС; 
 
Корхоналарнинг хўжалик фаолиятини юритиши давомида келиб чиқадиган 
харажатлар ўз хусусиятларига кўра қуйидагича тасниф-ланади: 
Маҳсулотларнинг ишлаб чиқариш таннархи: 
а) тўғри ва эгри моддий харажатлар; 
б) тўғри ва эгри меҳнат харажатлари; 
в) бошқа тўғри ва эгри харажатлар.