M s h. N u r m a t o V a, s h. T. H a s a n o V a rasm, buyum yasash va tasviriy faoliyatga

IX  BOB.  MAKTABGACHA  TA’LIM  MUASSASALARIDA 
LOYDAN  BUYUM  YASASHGA  0 ‘RGATISH
Kichik  guruhda  loydan  buyum  yasashga  o ‘rgatish
M aktabgacha  tarbiya  muassasalarida  loy  ishlari  birinchi  kichik 
guruhdan  boshlanadi.  Bu  guruhda  bolalarning  loy  ishlari  boshqa 
guruhlardan  ajralib  turadi,  ya’ni  o ‘ziga xos  xususiyatga ega b o ‘ladi. 
Bolalar tasvirlovchi  shakllar  noaniq  bo'ladi,  chunki  bu  yoshda b o ­
lalar  qo‘l  harakati  rivojlanmagan,  q o ‘l  muskullari  hali  o ‘smagan, 
shuningdek,  ishlarni  kuzatib,  nazorat  qilib  borish  xususiyatlari  hali 
rivojlanmagan  bo ‘ladi.  Bu  yoshdagi  bolalar  uchun  loy  bilan  ish­
lashda  eng  m uhim i,  loyning  xususiyatlari  bilan  tanishishdir,  ya’ni 
loy yum shoq,  yopishqoq va  hokazo.  Shu  sababli  bolalar  bu  guruh­
da  loyning  xususiyatlari  bilan  o ‘yinlar  o ‘ynab,  tanish’b  boradilar. 
Shuning  uchu n  bu  davr  tasvirlashgacha  b o ‘lgan  davr,  deb  ataladi. 
Bu  davr  quyidagi  harakatlar  bilan  xarakterlanadi:  bolalar  loyni  bir 
necha  b o ‘lakka  bo'ladilar,  birini  ikkinchisining  ustiga  joylashtira- 
dilar,  taxtacha  ustida  aylantirib,  uni  taxta  ustida  yapaloqlashadi, 
am m o  bu  harakatlarni  hech  qanday  maqsadsiz  bajaradilar.  Bola­
lar  asta-sekin  tarbiyachining  rahbarligi  ostida  loyni  ikki  kaft  orasi- 
da  doiraviy,  uzunasiga  harakatlantirib,  sodda,  yakka  predm etlarni 
yasashga o ‘rganib boradilar.  M asalan,  olma, tayoqchalar; halqacha­
lar,  q o ‘ziqorinlar.
B irinchi kichik guruhda bolalarni loy bilan ishlashda qator vazi- 
falar  turadi:  bu  guruhda  bolalarda  loy  ishlariga  nisbatan  qiziqishni 
tarbiyalash,  loyning  xususiyatlari  bilan  tanishtirish,  u   bilan  to ‘g‘ri 
ishlashga  va  eng  oddiy  texnik  usullarni  o ‘zlashtirishga  o ‘rgatish 
vazifalari  kiradi.