M. R. Usmanov Turizm geografiyasi udk 911. 3(575. 13)

 
6.6.Sharqiy va Markaziy Yevropa subregioni 
 Sharqiy va Markaziy Yevropa subregioni. 
Bu sobiq 
Ittifoqdosh respublikalar hamda sobiq sotsialistik mamlakatlar 
(Polsha, Chexiya, Slovakiya, Vengriya, Ruminiya, Bolgariya, 
Sloveniya, 
Serbiya, 
Xorvatiya, 
Bosniya 
va 
Gersegovina, 
Chernogoriya, Makedoniya, Albaniya) kiradi. Yettita davlati –
Belarus, Chexiya, Slovakiya, Vengriya, Moldova, Serbiya, 
Makedoniya, Markaziy Osiyo davlatlari dengizga chiqish 
imkoniyatiga ega emas. Bolgariya, Albaniya, Makedoniya, Serbiya, 
Bosniya va Gersegovina, Xorvatiya, Chernogoriya davlatlari Bolqon 
yarimorolida joylashganligi bois odatda Bolqon mamlakatlari deb 
nomlanadi. Subregion hududi asosan, ulkan Sharqiy Yevropa 
tekisligidan iborat bo‗lsada, yirik tog‗ tizimlari ham mavjud. Tog‗lar 
Chexiya, Slovakiya, Ruminiya, Albaniya davlatlari hududining katta 
qismini egallaydi. Urbanizatsiya darajasi, Moldova, Bosniya va 
Gersegovina hamda Sloveniyadan tashqari, 50 foizdan yuqori, 

---

85 
ayrim davlatlarda esa 70 foizdan ham ortib ketadi. Lekin o‗rtacha 
olganda, boshqa subregionlarga nisbatan Sharqiy Yevropaning 
shaharlashuv 
darajasi 
biroz 
pastroq. 
Eng 
yirik 
shahar 
aglomeratsiyalari Moskva, Sankt-Peterburg, Praga, Kiev, Budapesht 
negizida, Ukrainadagi Donetsk-Dneprbo‗yi va Polshadagi Sileziya 
sanoat rayonlarida, Rossiya hamda Bolgariyaning Qora dengizbo‗yi 
sohillarida shakllangan. Aholining milliy tarkibida slavyan xalqlari 
etakchilik qiladi. Slavyan xalqlari guruhiga rus, ukrain, belarus, 
polyak, bolgar, serb, xorvat, chex, slovak, bosniyalik, sloven, 
makedoniyalik, 
chernogoriyaliklar 
kiradi. 
Sharqiy 
Yevropa 
mamlakatlarining ijtimoiy-iqtisodiy darajasi bir-biridan ancha farq 
qiladi. Garchi bu yerdagi hamma mamlakatlar o‗tish iqtisodiyotidagi 
davlatlar safiga kiritilgan bo‗lsada, Sloveniya, Chexiya, Vengriya, 
Slovakiya, Xorvatiya, Polsha kabi davlatlarning aksariyat iqtisodiy 
ko‗rsatkichlari Yevropadagi rivojlangan davlatlar pog‗onasiga 
yaqinlashgan bo‗lsa, Albaniya, Makedoniya, Moldovaning ijtimoiy-
iqtisodiy ko‗rsatkichlari birmuncha past bo‗lib, ko‗proq 
rivojlanayotgan mamlakatlarning darajasiga tortadi.