M. M. Muhammadsidiqov xalqaro mintaqashunoslik

20 
Petty Pain and Gilles Van Hamme.Changing urban and regional relations
in a globalizing world. Edvard Elgar, 2014.
32

---

shu jum ladan, pul, soliq va ijtim oiy siyosatlarini, savdoga ham ­
da ishchi kuchi va sarmoya k o ‘chib yurishiga nisbatan siyosatni 
muvofiqlashtiradilar. Unda bojxona tariflari, tovar va ishlab chiqarish 
faktorlari, mikroiqtisodiy siyosat koordinatsiyalari, valyuta, budjet, 
pul sohalarida qonunchilikning unifikatsiyasi ko‘rib chiqiladi.
To‘liq iqtisodiy integratsiya - a ’zo mamlakatlar guruhlari yagona 
iqtisodiy siyosatini o‘tkazilishida qarab chiqilgan turlari aralashadi. 
Ular integratsion ittifoq chegarasida huquqiy qonunchilikning unifi- 
katsiyasini, ya’ni birlashishini talab qiladi21.
XX asr oxirlariga kelib integratsiya jarayonining asosiy kuchi 
Osiyo-Tinch okeani (OTOH) hududida birlashdi. Ular o ‘zlarida mav­
jud gigant imkoniyat va kuchlar hamda 3,5 mlrd.ga ega bo‘lgan ahol­
isi bilan katta hududga ega bo‘lishdi. Ushbu hudud hisobiga hozirda 
565 turdagi dunyo yalpi ichki mahsulotlarini ishlab chiqarish va ja ­
hon eksporti va importining 45% lik ulushi to‘g‘ri kelmoqda22.
Osiyo - Tinch okeani hududi integratsion jarayonlarining o ‘ziga 
xos xususiyatlari quyidagilardan iborat:23
• bu integratsiyaga iqtisodiyoti rivojlangan va rivojlanayotgan 
davlatlar jalb etiladi;
• integratsiya j arayonlari hududidagi mamlakatlar firma va kor- 
poratsiyalari o‘rtasida asosan makroiqtisodiy darajalaming yuqori- 
l i g i ;
• integratsiya jarayonlarining maxsus alohida hududlarda 
yuqori darajada kechishi;
• integratsion jarayonlari ham yuqori tayyorgarlikcla tashkil 
etilmagan hududlami rivojlantirishi;
• mavjud integratsion guruhlaming aniq ajratilmaganligi.
Osiyo - Tinch okeani hududi bir qator submintaqaviy birlashma­
lar, ya’ni Janubi-sharqiy Osiyo mamlakatlari assotsiatsiyasi (ASE­
AN). Osiyo-Tinch okeani iqtisodiy hamjamiyati tashkiloti (ATES) -