M lafasov, X. S. Jumaniyozov, G. K. Masharipova, E. Xoliqov, E. M. Mallaeva diniy ekstremizm, missionerlik


Vahhobiylikning  Islomga  har  qanday  “yangilik”  kiritilishiga



Download 2,94 Mb.
Pdf ko'rish
bet16/63
Sana01.01.2022
Hajmi2,94 Mb.
#288339
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   63
Bog'liq
Diniy ekstremizm, missionerlik va xalqaro terrorizmga qarshi kurash

Vahhobiylikning  Islomga  har  qanday  “yangilik”  kiritilishiga 
qarshi faoliyati. Biz ushbu savolni o'rganishga kirishar ekanmiz, oldingi 
darslarda  foydalanilgan  adabiyotlardagi  fikrlami  davom  ettirib,  Islomda 
“yangilik  nima?”  degan  savolga javob  topishimiz  zarur.  Shuning  uchun 
“ijmo” ’  so‘zining  m a’nosini  talabalarga  tushuntirib  berishimiz  va 
hanafiylikning  qanday  kelib  chiqqanini  izohlashimiz  lozim.  Bunda 
Qur’oni  Karim  va  hadislar  kishilik  jamiyati  duch  keladigan  ko‘plab 
muammolarga  to‘la  javob  bera  olislmi  aytishimiz  va  undan  unumli 
foydalanish lozim.
Shuningdek,  vahhobiylikning  asosiy  g ‘oyalari  A.M.Vasilevning 
“Puritane 
islama?” 
kitobida 
ancha 
batafsil 
yoritilgan 
va 
Yu.Abdullaevning  “Maqsad  asli  nima  edi?”,  H.Hotamov,  S.Hnar, 
Sh.Hamroevlarning  turkum  maqolalarida  bir  qator  qo‘shimchalar 
keltirilgan.
Vahhobiylar  o ‘z  davrida  ijtimoiy-iqtisodiy  va  siyosiy  sharoitdan 
kelib  chiqib  g ‘oyalarini  ilgari  surdilar.  Birinchi  navbatda,  Islomga 
kiritilayotgan  yangiliklarga  (ijmo’ga),  ya'ni  Qur’on  va  hadisda 
bo'lmagan masalalarni ruhoniylar fatvosi bilan hayotda qo'llashga qarshi 
chiqadi.  “Islomga  yangiliklar  kiritish  eng  katta  gunohdir”,  -  deydi 
Muhammad  Abdul  Vahhob  o ‘zining  islom  jamoalari  qarshiligiga 
uchragan “Kitob al-Tavhid” asarida.
Muhammad  Abdul  Vahhob  Islom  uchun  faqat  Qur’on  va  sunnaga 
itoat  etishgina  farz,  deb  biladi,  shuningdek,,  Abu  hanifa,  Imom  Ahmad 
ibn  hanbal,  Imom  Molik  ibn  Anas,  Imom  Muhammad  ibn  Idris  ash- 
Shofe’iy kabi to 'rt mazhab peshvolari ta’limotini e’tirof etsa-da,  ulaming 
ko‘pini  qattiq  tanqid  qiladi,  ulardan  boshqa  islom  nazariyachilarining, 
hatto  payg‘ambar  avlodlari-ning  aytganlari,  shuningdek,,  hadislarda 
keltirilgan  yo‘l-yo‘riqlaming k o ‘pi bekordir,  deya ta’kidlaydi.  Lekin  Ibn 
Taymiya va Ibn al-qayyum ta’limotini to‘la quwatlaydi.
“Muhammad  payg‘ambar  muslimlarga  faqat  Qur’on  va  sunnani 
qoldirdim,  deganlar,  biroq  avlodlarim  va  mazhablar  imomlarini  ham 
qoldirdim  demaganlar,  -  deya  mulohaza  qiladi  u,  -  demak,  musulmon 
odam sahobalar, ulamolar va muhaddislaming fxkrlariga qanchalik qarshi 
chiqmasin, baribir Qur’on va sunna talablariga muvofiq komil musulmon 
b o iib  qolaveradi”.
33


Xempeming  aytishicha,  Muhammad  Abdul  Vahhob  muhaddislar, 
ayniqsa  Imom  al-Buxoriyning  “Sahih  al-Buxoriy”  siga  ancha  qattiq 
hujum qilgan  va unda keltirilgan  hadislaming  yarmi soxta va befoydadir 
deya isbotlashga uringan.

Download 2,94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   63




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish